Zeldenrust (Hooge Zwaluwe)
| Zeldenrust | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Molen Zeldenrust (2023)
| ||||
| Basisgegevens | ||||
| Plaats | Hooge Zwaluwe | |||
| Bouwjaar | 1866 | |||
| Type | stellingmolen | |||
| Kenmerken | ronde stenen molen | |||
| Vlucht | 22,60 / 22,70 m | |||
| Functie | korenmolen | |||
| Bestemming | Voorheen met malen van graan, thans buiten bedrijf | |||
| Restauraties | 1994, 1997 | |||
| Oorspronkelijk gebruik | korenmolen, schorsmolen | |||
| Huidig gebruik | korenmolen
| |||
| Monumentstatus | rijksmonument
| |||
| Monumentnummer | 22204 | |||
| Externe link(s) | ||||
| Molendatabase | ||||
| De Hollandsche Molen | ||||
| officiële website | ||||
| ||||
De molen Zeldenrust is een stellingmolen in Hooge Zwaluwe in de gemeente Drimmelen.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Op 30 juni 1866 krijgt Antonie Pals toestemming voor het oprichten van een windkorenmolen aan de Kerkdijk te Hooge Zwaluwe. De molen wordt gebouwd door molenmaker Willem Smits uit Lage Zwaluwe. Na het gereed gaat Antonie Pals de molen bemalen en blijft molenaar tot zijn onverwachte overlijden in 1871 op slechts . Na zijn overlijden komt de molen in eigendom van zijn weduwe Dingena, welke molenaarsknecht Franciscus den Hoek in dienst neemt.
Dingena hertrouwd met Willem en zij blijven eigenaar van de molen tot 1893, in dat jaar wordt de molen voor ƒ7.700 verkocht aan Jan Rombouts, voorheen molenaar op molen De Hoop in Den Hout. In 1937 koopt op zijn beurt zijn zoon Harry de molen over van zijn vader. Helaas is Harry geen lange carrière op zijn molen gegund, na langdurig ziekbed overlijd Harry in 1944. Reed tijdens zijn ziekte bemaalt Harry's neef Antoon Rombouts uit Elshout de molen en blijft na zijn overlijden als vaste molenaar. In 1946 hertrouwd hij met de weduwe Rombouts.
De molen blijft tot halverwege de jaren '60 in bedrijf als korenmolen, altijd uitsluitend op windkracht zonder motorische hulpaandrijving. Na het buiten bedrijf stellen van de molen laat Dim Rombouts, de jongste zoon van Harry Rombouts, de molen nog regelmatig draaien om de molen in conditie te houden. Ondanks dat getracht wordt de molen in goede conditie te houden groeien de onderhoudskosten en kan de familie Rombouts dit niet meer zelf betalen. In 1990 wordt Stichting Molen Zeldenrust opgericht met als doel de molen maalvaardig te restaureren en neemt de molen voor het symbolische bedrag van 1 gulden over van de familie Rombouts.
In 1993 wordt aangevangen met de eerste fase van de restauratie waarbij de molen draaivaardig wordt gerestaureerd, welke in 1994 wordt afgerond. In 1996-1997 volgt een maalvaardige restauratie, waarbij van de oorspronkelijke drie koppels maalstenen er slechts één terugkeerde. Het voorgenomen terugbrengen van een tweede koppel maalstenen is nooit gerealiseerd.
Na de restauratie is de molen tot 2017 op bescheiden schaal in bedrijf gebleven voor het malen van graan. Anno 2023 zijn er plannen om het koppel molenstenen opnieuw maalvaardig te maken en weer te gaan gebruiken voor het malen van graan.
Eigenaren van de molen[bewerken | brontekst bewerken]
1866 - 1871: Antonie Pals
1871 - 1893: Dimphena (Dingena) van den Bos - Pals
1893 - 1937: Johannes Adrianus (Jan) Rombouts
1937 - 1944: Henrikus Arnoldus (Harry) Rombouts
1944 - 1990: Maria Elisabeth (Lies) van der Made - Rombouts
1990 - 1990: Erven M.E. van der Made - Rombouts
1990 - heden: Stichting Molen Zeldenrust
Molenaars van de molen[bewerken | brontekst bewerken]
In de tijd dat de molen bedrijfsmatig in gebruik was hebben de volgende molenaars op de molen gewerkt:
- Antonie Pals (* Zeverbergen, 26-07-1840 - † Terheijden, 29-03-1871), molenaar van 1866 tot 1871
- Willem van den Hoek (* Teteringen. 19-09-1841 - † Princenhage, ?), molenaar van 1871 tot 1893
- Jan Rombouts (* Elshout, 24-10-1861 - † Tilburg, 16-12-1950), molenaar van 1893 tot 1937
- Harry Rombouts (* Hooge Zwaluwe, 24-05-1907 - † Beverwijk, 15-05-1944), molenaar van 1937 tot 1944
- Antoon Rombouts (* Elshout, 31-12-1900 - † Hooge Zwaluwe, 17-05-1984), molenaar van 1944 tot ca. 1960
- Dim Rombouts (* Hooge Zwaluwe, 6-4-1941 - † Breda, 21-01-2022), molenaar vanaf 1959 tot 2017, na buitenbedrijfstelling eerste vrijwillig molenaar
Sinds de restauratie van 1997 wordt de molen door vrijwillige molenaars regelmatig aan het draaien gebracht.
Bezichtiging[bewerken | brontekst bewerken]
De molen is open voor bezichtiging en is tevens een 'molencafé', dat is opgericht om inkomsten te werven om de molen in stand te houden.
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]
