Zonwering
Zonwering is een verzamelnaam voor constructies of materialen die bescherming bieden tegen zonlicht en warmte. Het doel van zonwering is het verbeteren van het binnenklimaat, het verlagen van de binnentemperatuur en het voorkomen van hinderlijk licht of verblinding. Daarnaast draagt zonwering bij aan energiebesparing en comfort in woningen en gebouwen.
Typen zonwering
[bewerken | brontekst bewerken]Er zijn verschillende soorten zonwering, te onderscheiden in buitenzonwering en binnenzonwering.
Buitenzonwering
[bewerken | brontekst bewerken]Buitenzonwering blokkeert zonnestralen voordat ze het glasoppervlak bereiken en is daardoor zeer effectief tegen opwarming. Veel voorkomende vormen zijn:
- Zonneschermen (knikarmscherm, uitvalscherm, cassette- of halfcassette-model)
- Screens (verticaal hangende zonwering van glasvezeldoek)
- Rolluiken (lamellen die volledig kunnen sluiten voor verduistering en isolatie)
- Markiezen (klassieke, halfronde zonneschermen van doek en frame)
- Luifels en lamellendaken (voor terrassen en horeca-toepassingen)
Binnenzonwering
[bewerken | brontekst bewerken]Binnenzonwering heeft als doel de lichtinval en privacy te regelen. Hieronder vallen onder andere:
- Rolgordijnen, jaloezieën en plisségordijnen
- Lichtwerende folie of lamellen
Binnenzonwering is minder effectief tegen hitte dan buitenzonwering, maar vaak decoratiever en beter beschermd tegen weersinvloeden.
Materialen
[bewerken | brontekst bewerken]Zonwering kan bestaan uit textiel, aluminium, staal, hout of kunststof. Moderne doeken worden vaak vervaardigd uit glasvezel- of polyestervezels met een beschermende coating die UV-straling reflecteert. Bij rolluiken wordt gebruikgemaakt van geïsoleerde aluminium lamellen voor extra warmte- en geluidsisolatie.
Kwaliteit en levensduur
[bewerken | brontekst bewerken]De kwaliteit van zonwering wordt bepaald door meerdere factoren, waaronder de gebruikte materialen, constructie, windbestendigheid, afwerking en bedieningssysteem. Producten die voldoen aan Europese normen zoals EN 13561 (voor buitenzonwering) of EN 13659 (voor rolluiken) worden getest op duurzaamheid en veiligheid.[1]
De levensduur van kwalitatieve zonwering ligt doorgaans tussen de 10 en 25 jaar, afhankelijk van onderhoud, blootstelling aan weersinvloeden en gebruiksfrequentie. Veel fabrikanten geven garanties van vijf tot zeven jaar op doek, motor en constructie. Regelmatig onderhoud – zoals het reinigen van het doek en het smeren van scharnierpunten – verlengt de levensduur aanzienlijk.[2]
Automatisering en smart home
[bewerken | brontekst bewerken]Tegenwoordig is veel zonwering voorzien van elektrische bediening en kan deze worden geïntegreerd in smart home-systemen. Sensoren meten zonlicht, temperatuur of windsterkte en sturen de zonwering automatisch aan. Bediening via smartphone-apps of spraakassistenten is daardoor gangbaar geworden.[3]
Energiebesparing en duurzaamheid
[bewerken | brontekst bewerken]Zonwering speelt een belangrijke rol bij passieve koeling van gebouwen. Door directe instraling te beperken, wordt minder energie verbruikt voor airconditioning. In de winter kan de zonnewarmte juist worden benut door de zonwering te openen. Duurzame systemen combineren automatische bediening met energiezuinige motoren en recyclebare materialen.
Regelgeving
[bewerken | brontekst bewerken]In Nederland wordt zonwering beschouwd als een bouwkundig element. Voor vaste constructies aan de gevel kan in sommige gevallen een omgevingsvergunning nodig zijn. Mobiele of tijdelijke systemen (zoals losse parasols of doeken) zijn meestal vergunningvrij.[4]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Europese norm EN 13561 – prestatie-eisen voor buitenzonwering. Europese Commissie (2014).
- ↑ Milieu Centraal – Zonwering en hitte. Milieu Centraal (2024).
- ↑ Somfy Nederland – slimme zonwering. Somfy.
- ↑ Rijksoverheid – vergunningen voor bouwen en verbouwen (2025).