Naar inhoud springen

Modaal inkomen

Beluister (info)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Het modaal inkomen is een referentie-inkomen dat door het Nederlandse Centraal Planbureau (CPB) gebruikt wordt om o.a. de maatschappelijke effecten van politieke beslissingen (bijvoorbeeld op het gebied van belastingen) op de meeste Nederlanders te bepalen. Het modaal inkomen is het meest voorkomende inkomen, oftewel de modus van alle inkomens en moet niet verward worden met het gemiddelde inkomen. De modus is bruikbaarder dan het gemiddelde omdat het de extremen (bijstandsniveau of miljardairs) buiten beschouwing laat.

Het modaal inkomen is in de Nederlandse inkomenspolitiek 79% van het gemiddeld inkomen per arbeidsjaar.[1] Dit wordt door het Centraal Planbureau (CPB) vastgesteld op grond van historische gegevens. Tot 2013 werd het modaal inkomen gedefinieerd als het inkomen net onder de vroegere maximale premie-inkomensgrens voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). Het CPB gebruikt het begrip als referentiepunt in veel van zijn publicaties.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gebruikt ook het mediaan inkomen, dat halverwege de inkomensverdeling ligt, dat wil zeggen dat de helft van de inkomenstrekkers meer verdient dan het mediaan inkomen en de andere helft minder. Weer een ander begrip is het gestandaardiseerd inkomen, dat is het besteedbaar inkomen gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden; op deze manier worden alle inkomens herleid tot het inkomen van een eenpersoonshuishouden.

In Nederland gebruikt men het begrip modaal inkomen als referentiepunt voor de bepaling van inkomenseffecten van maatregelen door de overheid. Hoewel de letterlijke betekenis anders suggereert is het een geprikt inkomensniveau.

Het bruto modale inkomen was volgens het CPB in 2017 € 34.000 (vakantietoeslag meegerekend), per maand is dat € 2.623 (bruto, exclusief 8% vakantietoeslag). Voor 2018 werd dit bedrag op € 34.500 geschat, voor 2019 op € 35.000 en voor 2020 op € 36.000.

De naam Jan Modaal is voortgekomen uit dit begrip. Jan Modaal wordt gebruikt om iemand met een modaal inkomen mee aan te duiden, soms echter met de bijbetekenis middelmatig of de gewone man.

Ontwikkeling door de tijd

[bewerken | brontekst bewerken]

Het bruto modale inkomen heeft zich als volgt ontwikkeld:

jaar brutobedrag
(per jaar; incl vakantietoeslag)[2]
publicatiedatum brutobedrag
(per maand; excl. vakantietoeslag à 8%)
nettobedrag
(per maand; excl. vakantietoeslag)
1970 € 5.559
1971 € 6.353
1972 € 7.034
1973 € 7.941
1974 € 8.849
1975 € 10.437
1976 € 11.685
1977 € 12.706
1978 € 13.613
1979 € 14.294
1980 € 15.202
1981 € 15.882
1982 € 16.336
1983 € 17.244
1984 € 17.697
1985 € 18.151
1986 € 18.605
1987 € 18.605
1988 € 18.605
1989 € 18.605
1990 € 19.059
1991 € 19.966 € 1.541
1992 € 20.874 € 1.611
1993 € 21.781 € 1.681
1994 € 21.781 € 1.681
1995 € 22.235 € 1.716
1996 € 22.689 € 1.751
1997 € 23.143 € 1.786
1998 € 23.597 € 1.821
1999 € 24.050 € 1.856
2000 € 24.958 € 1.926
2001 € 27.000 € 2.083
2002 € 28.000 € 2.160
2003 € 28.500 20 september 2016[3] € 2.199
2004 € 29.000 20 september 2016 € 2.238
2005 € 28.500 20 september 2016 € 2.199
2006 € 29.500 20 september 2016 € 2.276 € 1.625
2007 € 30.000 20 september 2016 € 2.431 € 1.672
2008 € 31.500 20 september 2016 € 2.508 € 1.775
2009 € 32.500 20 september 2016 € 2.508 € 1.802
2010 € 32.500 20 september 2016 € 2.508 € 1.801
2011 € 33.000 20 september 2016 € 2.546 € 1.832
2012 € 33.000 20 september 2016 € 2.546 € 1.846
2013 € 32.500 18 september 2018[4] € 2.508
2014 € 33.000 18 september 2018 € 2.546
2015 € 33.000 18 september 2018 € 2.546
2016 € 33.500 18 september 2018 € 2.585
2017 € 34.000 18 september 2018 € 2.623
2018 € 34.500 15 september 2020[5] € 2.662
2019 € 35.000 15 september 2020 € 2.701
2020 € 36.500 21 september 2021[6] € 2.816
2021 € 37.500 17 september 2024[7] € 2.893
2022 € 39.000 17 september 2024 € 3.009
2023 € 41.500 17 september 2024 € 3.202
2024 € 44.500 17 september 2024 € 3.433
2025 € 46.500 17 september 2024 € 3.588

Bruto modaal jaarinkomen (× €1.000)

5,6
6,4
7,0
7,9
8,8
10,4
11,7
12,7
13,6
14,3
15,2
15,8
16,3
17,2
17,7
18,2
18,6
18,6
18,6
18,6
19,1
20,0
20,9
21,8
21,8
22,2
22,7
23,1
23,6
24,1
25,0
27,0
28,0
28,5
29,0
28,5
29,5
30,0
31,5
32,5
32,5
33,0
33,0
32,5
33,0
33,0
33,5
34,0
34,5
35,0
36,5
37,5
39,0
41,5
44,5
46,5
'70 '71 '72 '73 '74 '75 '76 '77 '78 '79 '80 '81 '82 '83 '84 '85 '86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23 '24 '25