Dunning-krugereffect

Het Dunning–Kruger effect is een denkfout waarbij "mensen incorrecte conclusies trekken en ongelukkige keuzes maken maar als gevolg van hun incompetentie niet de metacognitieve capaciteit hebben hun fouten in te zien". Dientengevolge lijden domme mensen vaak aan een overschatting van hun kunnen; ze dichten zich een bovengemiddelde competentie toe, meestal veel hoger dan deze daadwerkelijk is. Bovenmatig competenten daarentegen hebben de neiging hun kunnen te onderschatten. Dit heeft het nogal perverse resultaat dat minder competente mensen hun kunnen hoger inschatten dan mensen die wel competent zijn. Dat verklaart ook waarom daadwerkelijk competente mensen vaak last hebben van een slecht zelfvertrouwen; daadwerkelijk competente mensen denken vaak dat anderen net zo capabel zijn als zijzelf. "Derhalve stamt de miscalibratie van de incompetenten uit een denkfout over zichzelf, waartegen de miscalibratie van de competenten voortkomt uit een denkfout over de anderen"

Sjabloon:Cquote2

Hypothesen

Het fenomeen werd aangetoond door middel van een serie experimenten die door de toen aan de Cornell University verbonden psychologen Justin Kruger en David Dunning werden uitgevoerd. Zij publiceerden hun bevindingen in het Journal of Personality and Social Psychology, in december 1999.. Het fenomeen werd echter al veel eerder aangenomen door vele filosofen (zie onder meer de bovenstaande quote van Bertrand Rusell).

Kruger en Dunning vergeleken een aantal eerdere studies waaruit bleek dat in zeer diverse competenties, variërend van begrijpend lezen, het besturen van een motorvoertuig, schaken, en het tennisspel, (in de woorden van Darwin) "onwetendheid vaker dan kennis tot zelfvertrouwen leidt" Ze stelden dat met een competentie waarover een persoon in meerdere of mindere mate kan beschikken:

1. Incompetente individuen het niveau van hun kunnen overschatten.
2. Incompetente individuen niet in staat zijn daadwerkelijke competentie in anderen te kunnen onderscheidden.
3. Incompetente individuen geen inzicht hebben in de schaal van hun eigen inadekwaatheid.
4. Maar dat na training om hun eigen competentie niveau substantieel op te waarderen, deze individuen tot inzicht kunnen komen over hun voorheen bestaande incompetentie.

De auteurs van deze studie trokken een vergelijking met anosognosie, een aandoening waarbij een persoon die een fysieke handicap heeft zich hiervan onbewust lijkt te zijn of ontkent, ook in het geval van zware handicaps zoals blindheid of verlamming.

Staving der hypothesen

Kruger and Dunning hebben de bovenstaande hypothesen getest op eerstejaarstudenten van de Cornell Universiteit die zich voor verscheidene psychologie vakken hadden ingeschreven. Gedurende een reeks testen onderzochten ze de zelfwaardering van de testpersonen van competenties op het vlak van logisch redeneren, grammatica, en humor. Na het uitvoeren van testjes op deze vlakken, en confrontatie met de uitslagen van deze testen, werd de testpersonen opnieuw gevraagd zichzelf in te waarderen. Hieruit kwam naar voren dat de competente groep zich hierop correct inschaalde, terwijl de incompetente groep nog steeds hun eigen kunnen te hoog inschaalde. Dunning en Kruger stelden daarop dat

<blokquote>Over vier experimenten ondervonden de onderzoekers dat deelnemers met een score in het laagste kwartiel in testen van humor, grammatica en logica hun eigen kunnen alsmede de uitkomsten zwaar overschatten. Waar de testen aangaven dat zij in het 12de percentiel zaten, schatten deze zichzelf in als in het 62ste.

Ondertussen hadden deelnemers die daadwerkelijk capaciteiten in huis hadden de neiging hun kunnen onder te waarderen. Grosso modo vonden deelnemers die de hun opgedragen taken als makkelijk beschouwden, dat deze taken ook voor anderen eenvoudig zouden zijn.

Ze wonnen met dit onderzoek in 2000 de Ig Nobel prijs voor psychologie met de uitkomst van hun onderzoek, "Unskilled and Unaware of It: How Difficulties in Recognizing One's Own Incompetence Lead to Inflated Self-Assessments".