Panax ginseng

Panax ginseng is een plant waarvan De wortel ook wel Chinese/Koreaanse ginseng (koreaans: 인삼 = insam) wordt genoemd.

Reeds vroeg gebruikten de Koreanen de in het wild voorkomende ginseng als medicijn. Rode ginseng werd voor het eerst in de Goryeo-dynastie rond 1080 geproduceerd. In 1556 werd gedurende de Joseon-dynastie de productie gereguleerd.

In China is de geneeskrachtige werking van ginseng voor het eerst gedocumenteerd in Shennong bencaojing ('het boek van Shennong over wortels en kruiden'), een klassiek werk over planten en hun gebruik. In 1596 beschreef Li Shizhen het gebruik van ginsengwortel in de Bencao Gangmu.

In de 18e eeuw werd de effectiviteit van ginseng erkend in het Westen, en vervolgens werd een groot aantal onderzoeken uitgevoerd op het gebied van de plantkunde, scheikunde, farmacologie en therapeutische toepassingen ervan.

De teelt vraagt veel vakkennis en geduld. Op daarvoor geschikte humusrijke grond wordt de ginseng in de schaduw geteeld. Ook de in het wild groeiende ginseng komt alleen in de schaduw in bossen voor. Na minimaal drie groeijaren kan de wortel geoogst worden, maar hoe ouder de plant des te beter de kwaliteit van de wortel. Voor wortels afkomstig van planten, die ouder dan 10 jaar zijn, worden hoge prijzen betaald.

Voor het bereiden van rode ginseng worden de wortels ingedroogd tot 86% drogestof. Tijdens het drogen worden de wortels hard en verkleuren donkerbruin. Het hoge drogestofgehalte beschermt de wortels tegen aantasting door bacteriën en schimmels, maakt het bewaren makkelijker en het transport goedkoper.

's Werelds grootste fabriek voor rode ginseng is de KGC Ginseng-Fabriek in Buyeo, provincie Chungcheongnam-do. Van ginseng worden veel verschillende producten gemaakt. Voornamelijk als poeder voor het maken van thee. Ook wordt een dik siroopachtig concentraat gemaakt, dat bitter smaakt en traditioneel met honing wordt gezoet. Ook wordt ginseng o.a. verwerkt in alcoholische sterkedrank, capsules en zeep.

Werking

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Ginseng beïnvloedt de bloeddruk, de stofwisseling en het immuunsysteem. De werkzame stoffen zijn de in de wortel voorkomende ginsenosiden, welke tot de triterpeen saponinen behoren. Er zijn aanwijzingen dat deze stoffen gunstige effecten op de gezondheid hebben.

Om variatie tussen ginsengpreparaten te vermijden, wordt in wetenschappelijk onderzoek veel gebruik gemaakt van commercieel verkrijgbare gestandaardiseerde ginsengextracten. Twee algemeen gebruikte gestandaardiseerde extracten zijn G115 uit Panax ginseng (gestandaardiseerd op 4% totaal ginsenosiden) en NAGE uit Panax quinquefolius (gestandaardiseerd op 10% totaal ginsenosiden). De ginsenosiden Rb1, Rb2, Rc, Rd, Re and Rg1 worden in beide preparaten aangetroffen, waarbij G115 meer Rg1 bevat, en NAGE meer Rb1 en Re.

In dierproeven waarbij muizen en ratten jarenlang grote doses ginseng kregen toegediend werden op korte of lange termijn geen duidelijke voordelige of nadelige gevolgen hiervan vastgesteld, behalve bij de groep die 2 jaar lang de hoogste dosis van 5 gram/kilo/dag kreeg (vergelijkbaar met 350 gram per dag voor een volwassene van 70 kilo): hierbij was het gewicht wat lager maar ook de incidentie van een bepaalde goedaardige afwijking aan de melkklier wat lager. Het aantal tumoren was niet hoger of lager dan bij de controlegroep.

Ginseng wordt sterk afgeraden bij mensen met nierproblemen. Ginseng kan bloedingen veroorzaken. Ginseng mag niet samen met een aantal medicijnen ingenomen worden vanwege ongunstige wisselwerkingen.

Zie ook

• Jiaogulan

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Panax van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.