WAGR-syndroom: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Bitmaster (overleg | bijdragen)
Gemaakt door het vertalen van de pagina "WAGR syndrome"
(geen verschil)

Versie van 13 sep 2017 22:21

WAGR-syndroom
Coderingen
OMIM 194072
DiseasesDB 14025
eMedicine ped/2423
MeSH D017624
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Het WAGR-syndroom (ook wel bekend als het WAGR-complex of wilmstumor-aniridie) is een zeldzaam genetisch aangeboren syndroom waarbij de persoon sterke aanleg heeft voor het ontwikkelen van een wilmstumor (niertumor), aniridie (het ontbreken van de iris), (uro)genitale afwijkingen, en retardatie (geestelijke beperking).[1] De letter G wordt soms ook omschreven als gonadoblastoom, wat aan zou geven dat tumoren van de geslachtsklieren (testikels of eierstokken) ook onder de urogenitale afwijkingen vallen.[2]

Een kleine groep mensen met het WAGR-syndroom vertoont ernstige zwaarlijvigheid in de kindertijd; voor hen wordt in plaats van WAGR de afkorting WAGRO gebruikt, waarbij de letter O voor obesitas staat.[3]

Het syndroom werd, in associatie met andere aangeboren afwijkingen, in 1964 door R.W. Miller (et al.) omschreven als een deletie van chromosoom 11, wat resulteert in het verlies van verschillende genen. Het is één van de meest bestudeerde aandoeningen waarbij verlies van naburige (aaneengesloten) genen de oorzaak is.

Symptomen

Pasgeboren kinderen met het WAGR-syndroom worden al snel opgemerkt vanwege aniridie. De klinische verdenking op WAGR verhoogt bij de aanwezigheid van andere afwijkingen, hoewel urogenitale anomalieën vooral bij meisjes niet altijd aanwezig zijn.

Bij oudere kinderen kan een klinische diagnose van het syndroom al worden gesteld wanneer aniridie met één van de andere afwijkingen aanwezig is. Aniridie ontbreekt zelden bij mensen met het WAGR-syndroom. Andere veelvoorkomende oogafwijkingen zijn staar en ptose. Ongeveer 50% van de mensen ontwikkelt een wilmstumor. Voor een definitieve diagnose is een chromosomale analyse vereist.[4]

Mechanisme

Het WAGR-syndroom wordt veroorzaakt door een mutatie van chromosoom 11 in de regio 11p13. Verschillende aaneengesloten genen in dit gebied zijn verwijderd, inclusief het PAX6-gen voor de oculaire ontwikkeling en het wilmstumor-gen WT1.[5] Afwijkingen in het WT1-gen kunnen leiden tot urogenitale anomalieën. Recentelijk is aangetoond dat mutaties in het PAX6-gen niet alleen leiden tot oculaire afwijkingen, maar ook voor problemen in de hersenen en in de alvleesklier kunnen zorgen.[6][7][8]

Verondersteld wordt dat het gen voor de zenuwcel-stimulerende factor van de hersenen (BDNF), gelegen aan 11p14.1, zorgt voor obesitas en overmatig eten bij een kleine groep patiënten met het WAGR-syndroom.[9] Dit zou tevens het vermoeden over de rol van BDNF binnen het homeostatische energiebalans doen bevestigen.

Behandeling

Bij kinderen met het WAGR-syndroom wordt ongeveer 3 tot 4 keer per maand een nieronderzoek verricht met aandacht voor een eventuele wilmstumor. Dit blijft men doen tot een leeftijd van tussen de 6 en 8 jaar. Bij 40% van de patiënten boven de leeftijd van 12 jaar ligt bij regelmatig onderzoek de aandacht vooral bij mogelijke nefropathie. Bij vrouwen met het WAGR-syndroom kan een gonadale dysgenese optreden, wat zorgt voor een verhoogde kans op gonadoblastoom. Misvormingen van de vagina en/of baarmoeder kunnen ook aanwezig zijn.

References

  1. (2005). WAGR syndrome: a clinical review of 54 cases. Pediatrics 116 (4): 984–8. PMID 16199712. DOI: 10.1542/peds.2004-0467.
  2. Clericuzio CL (2004). Management of Genetic Syndromes, 2nd. John Wiley & Sons, New York, NY, "WAGR syndrome". ISBN 0-471-30870-6.
  3. Sjabloon:OMIM
  4. (1984). Del11p13/nephroblastoma without aniridia. Hum Genet 67 (4): 455–6. PMID 6092262. DOI: 10.1007/BF00291410.
  5. (1994). PAX6 gene dosage effect in a family with congenital cataracts, aniridia, anophthalmia and central nervous system defects. Nat Genet 7 (4): 463–71. PMID 7951315. DOI: 10.1038/ng0894-463.
  6. (2002). PAX6 mutation as a genetic factor common to aniridia and glucose intolerance. Diabetes 51 (1): 224–30. PMID 11756345. DOI: 10.2337/diabetes.51.1.224.
  7. (2003). Polymicrogyria and absence of pineal gland due to PAX6 mutation. Ann Neurol 53 (5): 658–63. PMID 12731001. DOI: 10.1002/ana.10576.
  8. (2003). Pax6 regulates regional development and neuronal migration in the cerebral cortex. Dev Biol 255 (1): 151–63. PMID 12618140. DOI: 10.1016/S0012-1606(02)00046-5.
  9. (August 2008). Brain-derived neurotrophic factor and obesity in the WAGR syndrome. N. Engl. J. Med. 359 (9): 918–27. PMID 18753648. PMC 2553704. DOI: 10.1056/NEJMoa0801119.