Naar inhoud springen

Vaccinatiebeleid: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Regel 26: Regel 26:
Sommige vaccins worden in een vaccinatiebeleid ingezet om een ziekte volledig uit te roeien over de hele wereld. De [[Wereldgezondheidsorganisatie]] (WHO) coördineerde de wereldwijde inspanning om de [[pokken]] middels vaccinatie uit te roeien, hetgeen in 1977 uiteindelijk slaagde.<ref>{{cite web|url=https://www.who.int/csr/disease/smallpox/faq/en/|title=Frequently asked questions and answers on smallpox|website=World Health Organization}}</ref> [[Endemie (geneeskunde)|Endemische]] mazelen, de [[bof]] en [[rodehond]] zijn in Finland uitgeroeid dankzij vaccinatie.<ref>{{cite journal |last1=Peltola |first1=Heikki |last2=Jokinen |first2=Sari |last3=Paunio |first3=Mikko |last4=Hovi |first4=Tapani |last5=Davidkin |first5=Irja |title=Measles, mumps, and rubella in Finland: 25 years of a nationwide elimination programme |journal=The Lancet Infectious Diseases |date=December 2008 |volume=8 |issue=12 |pages=796–803 |doi=10.1016/S1473-3099(08)70282-2 |pmid=19022194 }}</ref> Op 14 oktober 2010 verklaarde de [[Voedsel- en Landbouworganisatie]] van de [[Verenigde Naties]] de [[runderpest]] uitgeroeid.<ref>{{Cite web |url=http://www.scientias.nl/runderpest-is-niet-meer/17926 |title=Runderpest is niet meer |author=Caroline Kraaijvanger |work=Scientias |date=15 oktober 2010 |accessdate=25 november 2020}}</ref> De WHO is momenteel bezig met het uitroeien van [[polio]],<ref>{{cite web|url=http://polioeradication.org/who-we-are/strategy/|title=GPEI-Strategy|website=polioeradication.org}}</ref> dat in augustus 2020 werd uitgeroeid in Afrika en op dat moment alleen nog in Pakistan en Afghanistan woedde.<ref>{{Cite news |url=https://www.parool.nl/wereld/afrika-heeft-polio-verslagen-dankzij-de-mede-door-bill-gates-betaalde-vaccins~bff73c3b/ |title=Afrika heeft polio verslagen, dankzij de mede door Bill Gates betaalde vaccins |author=Chris van Mersbergen |work=Het Parool |date=26 augustus 2020 |accessdate=25 november 2020}}</ref>
Sommige vaccins worden in een vaccinatiebeleid ingezet om een ziekte volledig uit te roeien over de hele wereld. De [[Wereldgezondheidsorganisatie]] (WHO) coördineerde de wereldwijde inspanning om de [[pokken]] middels vaccinatie uit te roeien, hetgeen in 1977 uiteindelijk slaagde.<ref>{{cite web|url=https://www.who.int/csr/disease/smallpox/faq/en/|title=Frequently asked questions and answers on smallpox|website=World Health Organization}}</ref> [[Endemie (geneeskunde)|Endemische]] mazelen, de [[bof]] en [[rodehond]] zijn in Finland uitgeroeid dankzij vaccinatie.<ref>{{cite journal |last1=Peltola |first1=Heikki |last2=Jokinen |first2=Sari |last3=Paunio |first3=Mikko |last4=Hovi |first4=Tapani |last5=Davidkin |first5=Irja |title=Measles, mumps, and rubella in Finland: 25 years of a nationwide elimination programme |journal=The Lancet Infectious Diseases |date=December 2008 |volume=8 |issue=12 |pages=796–803 |doi=10.1016/S1473-3099(08)70282-2 |pmid=19022194 }}</ref> Op 14 oktober 2010 verklaarde de [[Voedsel- en Landbouworganisatie]] van de [[Verenigde Naties]] de [[runderpest]] uitgeroeid.<ref>{{Cite web |url=http://www.scientias.nl/runderpest-is-niet-meer/17926 |title=Runderpest is niet meer |author=Caroline Kraaijvanger |work=Scientias |date=15 oktober 2010 |accessdate=25 november 2020}}</ref> De WHO is momenteel bezig met het uitroeien van [[polio]],<ref>{{cite web|url=http://polioeradication.org/who-we-are/strategy/|title=GPEI-Strategy|website=polioeradication.org}}</ref> dat in augustus 2020 werd uitgeroeid in Afrika en op dat moment alleen nog in Pakistan en Afghanistan woedde.<ref>{{Cite news |url=https://www.parool.nl/wereld/afrika-heeft-polio-verslagen-dankzij-de-mede-door-bill-gates-betaalde-vaccins~bff73c3b/ |title=Afrika heeft polio verslagen, dankzij de mede door Bill Gates betaalde vaccins |author=Chris van Mersbergen |work=Het Parool |date=26 augustus 2020 |accessdate=25 november 2020}}</ref>


===Individuele versus groepsdoelen===
Individuen streven naar het minimaliseren van het risico op ziek worden en kunnen daarom besluiten om zichzelf of hun kinderen te vaccineren als zij bepaalde ziektes als een grote bedreiging zien en vaccinatie niet als een groot risico.<ref>{{cite journal |last1=Damnjanović |first1=Kaja |last2=Graeber |first2=Johanna |last3=Ilić |first3=Sandra |last4=Lam |first4=Wing Y. |last5=Lep |first5=Žan |last6=Morales |first6=Sara |last7=Pulkkinen |first7=Tero |last8=Vingerhoets |first8=Loes |title=Parental Decision-Making on Childhood Vaccination |journal=Frontiers in Psychology |date=13 June 2018 |volume=9 |pages=735 |doi=10.3389/fpsyg.2018.00735 |pmid=29951010 |pmc=600888 }}</ref> Als een vaccinatieprogramma er echter in slaagt om de bedreiging van een ziekte te genoeg te reduceren, kan het het waargenomen gevaar van de ziekte zodanig reduceren dat de optimale strategie van een individu wordt om iedereen behalve de eigen familie te laten vaccineren, of (meer in het algemeen) om vaccinatie te weigeren zodra de vaccinatiegraad een bepaald niveau heeft bereikt, zelfs als dat niveau nog niet genoeg is voor effectieve groepsimmuniteit.<ref>{{cite journal | vauthors = Fine PE, Clarkson JA | title = Individual versus public priorities in the determination of optimal vaccination policies | journal = American Journal of Epidemiology | volume = 124 | issue = 6 | pages = 1012–20 | date = December 1986 | pmid = 3096132 | doi = 10.1093/oxfordjournals.aje.a114471 }}</ref><ref>{{cite journal |last1=Shim |first1=Eunha |last2=Chapman |first2=Gretchen B. |last3=Townsend |first3=Jeffrey P. |last4=Galvani |first4=Alison P. |title=The influence of altruism on influenza vaccination decisions |journal=Journal of the Royal Society Interface |date=7 September 2012 |volume=9 |issue=74 |pages=2234–2243 |doi=10.1098/rsif.2012.0115 |pmid=22496100 |pmc=3405754 }}</ref> For example, a 2003 study found that a [[bioterrorist]] attack using [[smallpox]] would result in conditions where voluntary vaccination would be unlikely to reach the optimum level for the U.S. as a whole,<ref>{{cite journal | vauthors = Bauch CT, Galvani AP, Earn DJ | title = Group interest versus self-interest in smallpox vaccination policy | journal = Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America | volume = 100 | issue = 18 | pages = 10564–7 | date = September 2003 | pmid = 12920181 | pmc = 193525 | doi = 10.1073/pnas.1731324100 | bibcode = 2003PNAS..10010564B }}</ref> and a 2007 study found that severe [[influenza epidemic]]s cannot be prevented by voluntary vaccination without offering certain incentives.<ref>{{cite journal | vauthors = Vardavas R, Breban R, Blower S | title = Can influenza epidemics be prevented by voluntary vaccination? | journal = PLOS Computational Biology | volume = 3 | issue = 5 | pages = e85 | date = May 2007 | pmid = 17480117 | pmc = 1864996 | doi = 10.1371/journal.pcbi.0030085 | bibcode = 2007PLSCB...3...85V }}</ref> Governments often allow exemptions to mandatory vaccinations for religious or philosophical reasons, but decreased rates of vaccination may cause loss of [[herd immunity]], substantially increasing risks even to vaccinated individuals.<ref>{{cite web
|title=Parent's Guide to Childhood Immunizations |url=https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/parents-guide/downloads/parents-guide-508.pdf |author=Centers for Disease Control and Prevention |publisher=Department of Health and Human Services |id=CS250472 |date=August 2014 }}</ref> However, mandatory vaccination policies raise ethical issues regarding parental rights and [[informed consent]].<ref>{{cite web|url=https://www.who.int/bulletin/volumes/91/4/12-113480/en/|title=WHO – Ethical considerations for vaccination programmes in acute humanitarian emergencies|website=www.who.int}}</ref>
{{Appendix|1=alles|2=
{{Appendix|1=alles|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Vaccination policy|oldid=990598055|datum=20201125}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Vaccination policy|oldid=990598055|datum=20201125}}

Versie van 25 nov 2020 15:53

Vaccinatiebeleid per land.
■ Verplichte vaccination
■ Vrijwillige vaccinatie
■ Vaccinatie niet verplicht, maar vaccinatiebewijs nodig voor de aanmelding van kinderen bij openbare scholen

Vaccinatiebeleid is onderdeel van het volksgezondheidsbeleid van een overheid met betrekking tot vaccinatie. Vaccinatiebeleid is ontwikkeld in de loop van ongeveer twee eeuwen sinds de uitvinding van vaccinatie met als doel het uitroeien van een ziekte of het beschermen van een bevolking via groepsimmuniteit. Meestal zijn vaccinatieadviescommités in ieder land verantwoordelijk voor het leveren van informatie aan overheden om evidence-based besluiten te nemen over vaccins en immunisatiestrategieën.

Sommige vaccinaties zijn vrijwillig in sommige landen en verplicht in andere landen. Vaccinatieplichten kunnen soms leiden tot weerstand. Sommige overheden betalen alle of een deel van de kosten van vaccinaties in een nationaal vaccinatieprogramma. Kosten-batenanalyses van vaccinaties hebben aangentoond dat er een sterke economische prikkel is om een vaccinatiebeleid te voeren, omdat vaccinaties jaarlijks 2 tot 3 miljoen levens redden. Volgens UNICEF is, na het verzorgen van schoon drinkwater, vaccinatie de beste manier om de economieën van arme landen te versterken.[1]

In het algemeen wordt vaccinlevering strikt gereguleerd door de plaatselijke bevolking. Omdat het ontwikkelen van vaccins duur is, zijn de prijzen ervan meestal relatief hoog. Vaccinatiebeleid wordt derhalve beïnvloed door wetgeving en concurrentie.[2]

Doelen

Immuniteit en groepsimmuniteit

Voorbeeld hoe groepsimmuniteit de verspreiding van ziektes in een bevolking tegengaat

Een vaccinatiebeleid streeft naar het produceren van immuniteit voor vaccin-voorkoombare ziektes. Behalve individuele bescherming tegen ziek worden kan een vaccinatiebeleid ook streven naar bieden van groepsimmuniteit (of kudde-immuniteit) voor de gehele gemeenschap. Groepsimmuniteit verwijst naar het idee dat een ziektekiem zich moeilijk zal kunnen verspreiden als een significant deel van bevolking er immuun voor is. Dit beschermt mensen (en andere dieren) die niet gevaccineerd kunnen worden vanwege medische omstandigheden, zoals immuundeficiënties.[3] Maar groepsimmuniteit kan alleen werken voor een populatie als de meerderheid van degenen die gevaccineerd kunnen worden dat ook worden.[4]

Landelijke en plaatselijke vaccinatievereisten voor toelating tot kinderopvangen en scholen zijn belangrijke manieren om een hoge vaccinatiegraad te bewaren en daardoor het aantal vaccin-voorkoombare ziektes te beperken.[5]

Vaccin-voorkoombare ziektes zijn anno 2018 nog steeds een veelvoorkomende oorzaak voor kindersterfte; jaarlijks sterven er 3 miljoen kinderen aan ziektes die met een vaccin te voorkomen zijn.[6] Jaarlijks voorkomt vaccinatie tegen difterie, tetanus, kinkhoest en mazelen wereldwijd tussen de 2 en 3 miljoen doden onder mensen uit alle leeftijdsgroepen.[7]

Uitroeiing van ziektes

Malariakliniek in Tanzania geholpen door het SMS for Life-programma dat de malariavaccinlevering organiseert

Sommige vaccins worden in een vaccinatiebeleid ingezet om een ziekte volledig uit te roeien over de hele wereld. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) coördineerde de wereldwijde inspanning om de pokken middels vaccinatie uit te roeien, hetgeen in 1977 uiteindelijk slaagde.[8] Endemische mazelen, de bof en rodehond zijn in Finland uitgeroeid dankzij vaccinatie.[9] Op 14 oktober 2010 verklaarde de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties de runderpest uitgeroeid.[10] De WHO is momenteel bezig met het uitroeien van polio,[11] dat in augustus 2020 werd uitgeroeid in Afrika en op dat moment alleen nog in Pakistan en Afghanistan woedde.[12]

Individuele versus groepsdoelen

Individuen streven naar het minimaliseren van het risico op ziek worden en kunnen daarom besluiten om zichzelf of hun kinderen te vaccineren als zij bepaalde ziektes als een grote bedreiging zien en vaccinatie niet als een groot risico.[13] Als een vaccinatieprogramma er echter in slaagt om de bedreiging van een ziekte te genoeg te reduceren, kan het het waargenomen gevaar van de ziekte zodanig reduceren dat de optimale strategie van een individu wordt om iedereen behalve de eigen familie te laten vaccineren, of (meer in het algemeen) om vaccinatie te weigeren zodra de vaccinatiegraad een bepaald niveau heeft bereikt, zelfs als dat niveau nog niet genoeg is voor effectieve groepsimmuniteit.[14][15] For example, a 2003 study found that a bioterrorist attack using smallpox would result in conditions where voluntary vaccination would be unlikely to reach the optimum level for the U.S. as a whole,[16] and a 2007 study found that severe influenza epidemics cannot be prevented by voluntary vaccination without offering certain incentives.[17] Governments often allow exemptions to mandatory vaccinations for religious or philosophical reasons, but decreased rates of vaccination may cause loss of herd immunity, substantially increasing risks even to vaccinated individuals.[18] However, mandatory vaccination policies raise ethical issues regarding parental rights and informed consent.[19]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Vaccinatiebeleid&oldid=57613751"