Cuneaan

Cuneaan
Structuurformule en molecuulmodel
	Structuurformule van cuneaan
Algemeen
Molecuulformule	C8H8
IUPAC-naam	pentacyclo[3.3.0.0 2,4.03,7.06,8]octaan
Molmassa	104,15 g/mol
SMILES	C12C4C3C1C2C5C3C45
InChI	1S/C8H8/c1-2-5(1)6-3-4(6)8(2)7(1)3/h1-8H
Wikidata	Q2191837
Portaal	Scheikunde

Cuneaan^[1] is een verzadigde koolwaterstof met als brutoformule C₈H₈. De naam van de verbinding is afgeleid van het Latijnse cuneus, wat wig betekent.^[2]

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Cuneaan kan bereid worden uit cubaan via een metaalgekatalyseerde sigmatrope reactie:^[3]^[4]

Sigmatrope omlegging van cubaan tot cuneaan

Als katalysator kan zilver of palladium aangewend worden. Voor homocubaan (C₉H₁₀) en bishomocubaan (C₁₀H₁₂)zijn gelijksoortige reacties beschreven.^[5]^[6]

Structurele eigenschappen[bewerken | brontekst bewerken]

In cuneaan komen drie groepen van equivalente koolstofatomen voor. Deze drie groepen zijn ook aangetoond met behulp van ¹³C-NMR.^[7]

De moleculaire graaf van het koolstofskelet van cuneaan is regulier met niet-equivalente groepenknooppunten. Dit maakt cuneaan tot een belangrijke teststof in de theoretische chemie.^[8]^[9]

Sommige derivaten van cuneaan hebben met vloeibare kristallen vergelijkbare eigenschappen.^[10]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ 2D and 3D Models of Dodecahedrane and Cuneane Assemblies. Internetpagina: Internet . Gearchiveerd op 4 oktober 2022.
↑ R. Criegee, R. Askani. (1968). Octamethylsemibullvalene Angewandte Chemie International Edition. 7 537 DOI:10.1002/anie.196805371
↑ Michael B. Smith, Jerry March. (2001). March’s Advanced Organic Chemistry 5th. 1459 – John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-58589-0
↑ Philip E. Eaton, Luigi Cassar, Jack Halpern. (1970). Silver(I)- and palladium(II)-catalyzed isomerizations of cubane. Synthesis and characterization of cuneane. J. Amer. Chem. Soc.. 92 6366 – 6368 DOI:10.1021/ja00724a061
↑ Leo A. Paquette, John C. Stowell. (1970). Silver ion catalyzed rearrangements of strained .sigma. bonds. Application to the homocubyl and 1,1'-bishomocubyl systems. J. Amer. Chem. Soc.. 92 2584 - 2586 DOI:10.1021/ja00711a082
↑ W. G. Dauben, M. G. Buzzolini, C. H. Schallhorn, D. L. Whalen, K. J. Palmer. (1970). Thermal and silver ion catalyzed isomerization of the 1,1′-bishomocubane system: preparation of a new C₁₀H₁₀isomer. Tetrahedron Letters. 11 787 - 790 DOI:10.1016/S0040-4039(01)97830-X
↑ H. Guenther, W. Herrig. (1973). Anwendungen der ¹³C-Resonanz-Spektroskopie, X. ¹³C,¹³C-Kopplungskonstanten in Methylencycloalkanen. Chemische Berichte. 106 3938 – 3950 DOI:10.1002/cber.19731061217
↑ M.I. Trofimov, E.A. Smolenskii. (2000). Electronegativity of atoms of ring-containing molecules—NMR spectroscopy data correlations: a description within the framework of topological index approach. Russian Chemical Bulletin. 49 402 DOI:10.1007/BF02494766
↑ M.I. Trofimov, E.A. Smolenskii. (2005). Application of the electronegativity indices of organic molecules to tasks of chemical informatics. Russian Chemical Bulletin. 54 2235 DOI:10.1007/s11172-006-0105-6
↑ Gyula Bényei, István Jalsovszky, Dietrich Demus, Krishna Prasad, Shankar Rao, Anikó Vajda, Antal Jákli, Katalin Fodor‐Csorba. (2006). First liquid crystalline cuneane‐caged derivatives: a structure-property relationship study. Liquid Crystals. 33 689 - 696 DOI:10.1080/02678290600722940

[1] 2D and 3D Models of Dodecahedrane and Cuneane Assemblies. Internetpagina: Internet . Gearchiveerd op 4 oktober 2022.

[2] R. Criegee, R. Askani. (1968). Octamethylsemibullvalene Angewandte Chemie International Edition. 7 537 DOI:10.1002/anie.196805371

[3] Michael B. Smith, Jerry March. (2001). March’s Advanced Organic Chemistry 5th. 1459 – John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-58589-0

[4] Philip E. Eaton, Luigi Cassar, Jack Halpern. (1970). Silver(I)- and palladium(II)-catalyzed isomerizations of cubane. Synthesis and characterization of cuneane. J. Amer. Chem. Soc.. 92 6366 – 6368 DOI:10.1021/ja00724a061

[5] Leo A. Paquette, John C. Stowell. (1970). Silver ion catalyzed rearrangements of strained .sigma. bonds. Application to the homocubyl and 1,1'-bishomocubyl systems. J. Amer. Chem. Soc.. 92 2584 - 2586 DOI:10.1021/ja00711a082

[6] W. G. Dauben, M. G. Buzzolini, C. H. Schallhorn, D. L. Whalen, K. J. Palmer. (1970). Thermal and silver ion catalyzed isomerization of the 1,1′-bishomocubane system: preparation of a new C₁₀H₁₀isomer. Tetrahedron Letters. 11 787 - 790 DOI:10.1016/S0040-4039(01)97830-X

[7] H. Guenther, W. Herrig. (1973). Anwendungen der ¹³C-Resonanz-Spektroskopie, X. ¹³C,¹³C-Kopplungskonstanten in Methylencycloalkanen. Chemische Berichte. 106 3938 – 3950 DOI:10.1002/cber.19731061217

[8] M.I. Trofimov, E.A. Smolenskii. (2000). Electronegativity of atoms of ring-containing molecules—NMR spectroscopy data correlations: a description within the framework of topological index approach. Russian Chemical Bulletin. 49 402 DOI:10.1007/BF02494766

[9] M.I. Trofimov, E.A. Smolenskii. (2005). Application of the electronegativity indices of organic molecules to tasks of chemical informatics. Russian Chemical Bulletin. 54 2235 DOI:10.1007/s11172-006-0105-6

[10] Gyula Bényei, István Jalsovszky, Dietrich Demus, Krishna Prasad, Shankar Rao, Anikó Vajda, Antal Jákli, Katalin Fodor‐Csorba. (2006). First liquid crystalline cuneane‐caged derivatives: a structure-property relationship study. Liquid Crystals. 33 689 - 696 DOI:10.1080/02678290600722940

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]