Hoendiep
Het Hoendiep (Gronings: Houndaip) is een kanaal gelegen tussen de stad Groningen en Zuidhorn (Noordhornerga). Voor 1938 heette het huidige gedeelte van het Van Starkenborghkanaal van Zuidhorn tot de Friese grens ook Hoendiep.
Het Hoendiep liep oorspronkelijk vanaf een punt ten westen van de Groninger Aapoort naar De Poffert. Vandaar voer men, om in Friesland te komen, via de Gave (nu grotendeels verdwenen) naar het Lettelberterdiep. Van daar vervolgde men dit diep tot Briltil en vervolgde vanaf daar het Niekersterdiep en het in 1572 tot 1576 in opdracht van de Spaanse stadhouder Caspar de Robles gegraven kanaal, het Kolonelsdiep, naar het Bergumermeer.
In 1616 werd het Hoendiep van de Poffert verlengd naar het Lettelberterdiep (het huidige tracé De Poffert - Enumatil). De Gave bij Oostwold verloor zijn betekenis en verzandde.
In 1654 tot 1657 werd het Hoendiep van de Bril verlengd naar het noorden tot Noordhornertolhek. Vandaar ging men westwaarts, het huidige tracé van het Van Starkenborghkanaal, tot het weer aansloot aan het Kolonel Roblesdiep. In 1863 is een verbinding via de Westerhaven (een gedeelte van de voormalige stadsgracht) met het Hoornsediep gegraven en werd de Westerhavensluis aangelegd. Het landverkeer langs de Westerhaven naar Paterswolde, dat de nieuwe verbinding tussen het Hoendiep en de Westerhaven moest kruisen, maakte toen gebruik van de Kroodersbrug. Om de toch wel bochtige scheepvaartroute te verbeteren, is in 1909 het Eendrachtskanaal in gebruik genomen. Later zijn de Westerhaven en het gedeelte van het diep tussen de haven en het Eendrachtskanaal gedempt. De straat naam is nog steeds Hoendiep.
De naam Hoendiep is afkomstig van het logement De Hoen even ten westen van Groningen.
Het huidige diep is 15 km lang.
Aan het Hoendiep liggen Groningen, Hoogkerk, De Poffert, Enumatil, Zuidhorn en Briltil.