Overleg:Editiewetenschap

Reactie op commentaar ‘Er wordt nogal veel letterlijk overgenomen van teksteditie.nl!’ Zowel de tekst van deze pagina als een groot deel van de teksten van de website teksteditie.org als deze reactie zijn afkomstig van het Huygens Instituut. Dit instituut heeft beide teksten geplaatst. Als houder van het auteursrecht van deze tekst geven wij toestemming voor het plaatsen hiervan onder GFDL. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door B.Huygens (overleg · bijdragen) 11 nov 2008 14:10 (CET)

Op je overlegpagina heb ik hierop geantwoord. Zal het hier ook nog even doen: hier kun je niet aangeven dat je teksten vrijgeeft, er is immers niet te controleren of je bent wie je zegt dat je bent (klinkt nogal paranoia maar zo is het natuurlijk wel). Op wikipedia:Auteursrechten vind je hoe het wel kan. PatrickVanM / overleg 11 nov 2008 14:15 (CET)

Bron vermelding is geplaatst onderaan pagina.B.Huygens 21 nov 2008 12:02 (CET)

Titel van dit artikel: Teksteditie of editiewetenschap?

De vraag is of dit artikel wel de titel heeft die het zou moeten hebben. Google je op Editiewetenschap, dan zie je allerlei overzichten van colleges aan universiteiten, al levert het woord teksteditie ook resultaten op. Teksteditie is een term waarmee ook een specifieke tekstuitgave wordt bedoeld, bijv. een teksteditie van Multatuli. Het woord Editiewetenschap is in dit opzicht eenduidiger, maar misschien minder ingeburgerd en dat zou ook kunnen tellen.MackyBeth (overleg) 3 apr 2014 14:43 (CEST)

Editiewetenschap lijkt mij ook veel beter: dat is tenslotte waar het hier om gaat, en bovendien draagt het Nederlandse standaardwerk daarover van Marita Mathijsen ook die naam in de titel; daarnaast is het volgens mij nu juist wel een ingeburgerde term. De uitleg hierboven van "teksteditie" als de individuele editie van een bepaalde tekst komt mij als juist over. Paul Brussel (overleg) 23 dec 2014 12:53 (CET)

Dat het standaardhandboek die term in de titel voert is inderdaad een goede reden om daar op Wikipedia niet vanaf te wijken. Wanneer de titel dus gewijzigd wordt, zou ook te denken zijn aan een lemma genaamd Teksteditie waarin uiteengezet wordt wat je in een teksteditie zou kunnen verwachten aan te treffen.MackyBeth (overleg) 23 dec 2014 15:31 (CET)

Misschien verdient het voorkeur hier al die termen uit te leggen en van die specifieke termen (zoals teksteditie, maar bijvoorbeeld als zoiets als een diplomatische uitgave, facsimile, etc. hierheen een doorverwijzing te maken; dan staan alles vormen van editiewetenschap en de gepubliceerde resultaten daarvan in een lemma bij elkaar. Wat dacht je daarvan? Paul Brussel (overleg) 23 dec 2014 15:38 (CET)

?? Onder dit kopje gaat het even over de kwestie welke titel het lemma dient te hebben.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 11:01 (CET)

Over de wijziging van de titel zijn we het dacht ik beiden eens. Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 11:31 (CET)

Ja, maar alleen moderatoren kunnen titels van artikelen wijzigen, dat wil zeggen artikelen daartoe nomineren. Het artikel zal in principe een flinke omvang krijgen, omdat het vakgebied een lange geschiedenis heeft en bovendien verschillende benaderingen kent, ruwweg naar taalgebied.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 12:37 (CET)

 Uitgevoerd - Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 12:59 (CET)

Een uitgebreide verhandeling over de geschiedenis, waaronder hoe die zich met name in Duitsland (en Engeland) heeft ontwikkeld, acht ik geen aanleiding. Voor WP:NL zou ik eerst en vooral richten op hoe de editietechniek, cf. Mathijsen, vorm heeft gekregen vanaf 1983. Het is daarbij misschien geen slecht idee om deels de indeling van haar handboek te volgen voor dit lemma. Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 13:05 (CET)

Ah, mooi dat je de titel hebt gewijzigd. Wat je over het handboek zegt, met name de eerste drie hoofdstukken lijken mij van belang voor het artikel. Het voordeel van de Nederlandse situatie is natuurlijk dat die in 1983 aanvangt en dus een pracht van een vertrekpunt vormt. Er zal, hoe kort ook, iets over de algemene geschiedenis moeten instaan. Hoofdstuk 1 van het handboek kan daarvoor als bron dienen (en doet dat al in de huidige versie), met name omdat het de geschiedenis behandelt voor zover voor de Nederlandse aanpak van belang.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 13:28 (CET)

In mijn eerste druk van het boek beslaat de geschiedenis slechts de pp. 19-30, en dat lijkt me voldoende. De geschiedenis beslaat nu meer dan de helft van het lemma. (Eventueel kan de algemene verantwoording in de Volledige Werken Louis Couperus (herziene editie in deel 50) erbij betrokken worden.) Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 13:39 (CET)

Dat de geschiedenis zoveel beslaat komt omdat dit lemma echt nog erg weinig ontwikkeld is.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 13:53 (CET)

Toegankelijk maken van teksten uit het verleden

Deze paragraaf zou m.i. uitgebreid moeten worden. Er is een groot verschil tussen een kritische leeseditie (zoals de Volledige Werken Louis Couperus) of de tekstedities zoals verschenen in de reeks Monumenta Literaria Neerlandica (waarop, zoals in het geval van de Verzamelde werken van J.H. Leopold, een leeseditie kan volgen). Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 13:10 (CET)

Ja, die paragraaf stelt nog heel weinig voor. Maar wat je suggestie over de inhoud betreft, die lijkt mij meer iets voor een apart kopje Editietypen, gebaseerd op hoofdstuk 3 van het handboek. De volgende paragraaf, Overige taken, bestaat eveneens uit 1 zin en de vermelde taken lijken mij niet (langer) juist: hoe teksten lezers bereiken behoort tot de receptiegeschiedenis en poeticaal onderzoek wordt ook door niet-editeurs ondernomen.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 13:39 (CET)

Er valt nog heel wat te doen, inderdaad. Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 13:42 (CET)

Openingszin

Hoi Paul, ik zie dat je de eerste zin hebt gewijzigd, waarover twee suggesties: 1) Het woord editietechniek aan het einde van de zin hangt er nu een beetje bij. Misschien is het beter om te beginnen met: Editiewetenschap of editietechniek... 2) Het is stilistisch niet erg fraai om na het woord 'editiewetenschap' meteen het woord 'wetenschappelijk' te gebruiken. Kan het niet worden weggelaten?MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 15:18 (CET)

Zoals aangegeven in de bewerkingssamenvatting meen ik dat editiewetenschap de wetenschappelijke displine is die zich bezighoudt met het editeren van teksten (=de editietechniek, het handwerk dus). Editiewetenschap ≠ editietechniek, zoals je eerste suggestie suggereert; wat het tweede betreft: dat geeft nu juist aan dat de editiewetenschap een wetenschappelijke discipline is die aan universiteiten wordt onderwezen - stilistisch inderdaad niet fraai, maar ik weet niet hoe het anders te formuleren. Keek even naar literatuurwetenschap en analoog zou men kunnen formuleren: "Editiewetenschap is de systematische studie van de editietechniek: het op verantwoorde wijze uitgeven van teksten uit het verleden". Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 15:26 (CET)

Oneens. Editiewetenschap en editietechniek zijn voor zover ik weet gewoon synoniemen die door elkaar gebruikt kunnen worden (en de voorkeur verdienen boven Teksteditie, omdat die term op een individuele uitgave kan doelen). Als bron voor mijn opvatting, zie de eerste zin uit dit artikel van het online literaire lexicon:

http://dbnl.nl/tekst/dela012alge01_01/dela012alge01_01_02550.php MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 15:35 (CET)

Tja, ik heb niets toe te voegen aan wat ik hiervoor schreef: het zijn m.i. geen synoniemen en het lexicon geeft dat ook niet zo exact aan (dat zou ik zelfs niet secuur willen noemen, en merk op dat in het lexicon dit alles onder het lemma teksteditie staat): voor mij is editiewetenschap de studie van de editietechniek; de editietechniek 'slechts' het uitvoeren van wat door die wetenschap verantwoord wordt geacht. Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 15:40 (CET)

Ja, het verschil tussen theorie en praktijk, zeg maar. Ik zal wel eens zien hoe het handboek met deze termen omgaat.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 15:44 (CET)

Nou, ik heb gekeken en het woord editietechniek staat niet in het toch uitgebreide register. Dus dat moet wachten.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 15:49 (CET)

Even dit nog, je schrijft: voor mij is editiewetenschap de studie van de editietechniek; de editietechniek 'slechts' het uitvoeren van wat door die wetenschap verantwoord wordt geacht.

Het gaat er natuurlijk om wat het volgens de bronnen is en die ik heb geraadpleegd beschouwen de twee woorden als synoniem. Wat je oordeel over het lexicon betreft: aangezien er verschillende personen aan meewerken die echter onmogelijk op elk lemma deskundig kunnen zijn, wisselt de kwaliteit enigszins. Maar het lemma teksteditie zal wel door Verkruijsse zijn geschreven en die maakt hier echt geen fouten mee hoor.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 16:03 (CET)

Dat lexicon gooit alles op een hoop: "Teksteditie, editietechniek of editiewetenschap behelst de vereiste wetenschappelijke kennis en technische vaardigheden om te komen tot een verantwoorde wijze van het editeren van teksten". Ik kan me hier dan ook niet in vinden en acht dat lexicon dus geen goede bron voor een onderscheid tussen editiewetenschap en editietechniek. Als ik je nu goed volg, dan had dus die hernoeming van het lemma helemaal niet 'moeten' plaats vinden... Het handboek geeft zelf aan dat het de editiewetenschap betreft en is bedoeld voor de bestudering van het editeren aan met name universiteiten. Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 16:14 (CET)

Even recapituleren waarover we hier een discussie hebben, namelijk over de plaats van het woord editietechniek in de openingszin van het artikel. Niet over de titel van het artikel. De hernoeming lijkt mij nog altijd wenselijk, omdat het woord teksteditie nu eenmaal ambigu is, want ook op een afzonderlijke tekstuitgave kan duiden. Het is dus niet erg handig dat het online lexicon de editiewetenschap wel onder die titel presenteert, maar fout is het niet.MackyBeth (overleg) 30 dec 2014 16:50 (CET)

Klopt, maar het lexicon zal het gebruiken als zelfstandig naamwoord van tekst editeren, niet als een uitgave. Uiteindelijke vraag is of het door mij voorgestelde onderscheid tussen de wetenschap (de bestudering van) en het voorwerp van die wetenschap (de techniek van het editeren) wordt overgenomen, en dat lijkt vooralsnog niet het geval. (Nogmaals het tekstvoorstel dat bovendien nog eens aangeeft wat het voorwerp van die wetenschap is (editietechniek) en uitlegt wat die techniek eigenlijk is: "Editiewetenschap is de systematische studie van de editietechniek: het op verantwoorde wijze uitgeven van teksten uit het verleden".) Paul Brussel (overleg) 30 dec 2014 17:17 (CET)

Mijn indruk is dat hier sprake is van een typisch verschijnsel in de Nederlandse taal, namelijk het woord wetenschap. Het Engelse woord science slaat uitsluitend op de natuurwetenschappen, niet op de geesteswetenschappen. Het gebied waar wij het over hebben heet daar scholarly editing. Het woord editiewetenschap suggereert nu een theoretische component die volgens mij helemaal niet bestaat zonder praktijk. De woorden editietechniek, editiewetenschap en teksteditie zijn volgens mij dus synoniem, met dien verstande dat het woord teksteditie ook nog de betekenis van 'een specifieke individuele tekstuitgave' heeft, zoals in: "Deze teksteditie van Max Havelaar is verouderd" en dus om die ambiguǐteit beter niet de titel van het artikel kan zijn.MackyBeth (overleg) 2 jan 2015 10:49 (CET)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Editiewetenschap. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20081212151335/http://www.kantl.be/ctb/ toegevoegd aan http://www.kantl.be/ctb/

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 17 nov 2019 23:09 (CET)