Overleg:Ets

Ik zou een paar aanvullingen op de etstechniek willen geven. De etstechniek is ontstaan vanuit de gravure. In de middeleeuwen kende Europa veel wapensmederijen. Een van de vaardigheden die een wapensmid had was het graveren van b.v. een familiewapen in een harnas. De uitgestoken lijnen werden opgevuld met een Niēllo, een zwart emaille. Als dat was gebeurd dan werd een nat stuk papier over het uitgestoken gedeelte gelegd en trok de emaille voor een deel in het papier. Zo ontstond een afdruk die louter werd gebruikt als reklamemateriaal, de wapensmid kon aan toekomstige klanten zijn kunde tonen. In diezelfde tijd was er de trek van Nederlandse kunstenaars naar Italiē en vermoedelijk daar is de kennis opgedaan dat een zuur of base (zout) reageerde op een plaat koper (zink te gebruiken als etsplaat dateert van na de eerste wereldoorlog).

Niet Hercules Seeghers was de ontdekker van de etstechniek, tijdens zijn leven bloeide de techniek (Het prentenkabinet van het Rijksmuseum heeft een afdruk van "de vlucht van Mozes naar Egypte", oorspronkelijk een plaat van Seeghers, bewerkt door Rembrandt.) In het museum te Colmar, Frankrijk zijn een drietal (of twee, dat moet ik nazoeken) etsen uit 1394 te zien.

Een belangrijke man voor de prentkunst van Durer. Zijn vader had een wapensmederij en Durer was de eerste die de gravuretechniek als een zelfstandige beeldende techniek ging gebruiken.

Tot slot is de etstechniek geen vorm van diepdruk, het is een diepdruktechniek.

Een gravure lijn is middels een loupe te herkennen, zij begint stomp, wordt breder en eindigt stomp (De graveur begint met weinig kracht zet daarna aan en eindigt weer met weinig kracht. De karakter van een geētste lijn is afhankelijk van de gebruikte materialen. Een lijn op zink geētst in salpeterzuur heeft een wat korrelig karakter, een lijn op koper gebeten in een base is scherp (tijdens het bijtproces vormt zich aan de randen een zoutafzetting waardoor de bijting louter de diepte in gaat.

Naast de lijnets zijn er technieken als aquatint, vernis-mou, wildbijting etc Als deze technieken zijn op een plaat in een drukgang te realiseren.

In de tijd van het Gildestelsel werden etsen op de markt verkocht (aan een kraam), er bestonden geen reprodukties. De duurste en wellicht bekendste prent uit de Gouden Eeuw was de 100gulden prent Van Rembrandt. Rembrandt betaalde zelf op een veiling 100 gulden voor zijn eigen prent. Zo wist hij de marktwaarde van zijn prenten te vergroten.

Als er geen bezwaar tegen is wil ik het artikel aanpassen, de juiste gegevens moet ik op mijn atelier ophalen --Jan Naezer 2 jan 2005 12:28 (CET)

—- Graag wil ik even reageren op ‘Lijnets’, en hier aan toevoegen dat Hercules Seghers een bijzondere methode had om een prachtige volle lijn te etsen. dit is mij begin jaren zeventig uitgelegd door Willem van Leusden, die door jarenlang praktisch onderzoek er achter was gekomen, dat Seghers zijn lijnen kort etste, er vervolgens asphaltpoeder op stoof en door verwarming vastsmolt, en hierna nogmaals etste. Willem van Leusden heeft over Hercules Seghers’ etstechnieken een boek geschreven dat ook in het Engels is vertaald. 85.145.1.216 29 jan 2021 13:22 (CET)

Te specialistisch artikel

Dit artikel gaat over het etsen als kunstvorm, terwijl het etsen ook op andere manieren gebruikt wordt. Ik wilde het artikel liever (nog) niet hernoemen zodat op deze plek een algemene verhandeling over "etsen" kan verrijzen, maar heb wel alvast de vrijheid genomen om het artikel etsen dat automatisch naar dit artikel "ets" doorverwees, aan te passen en daar een meer algemene definitie te formuleren. Sietske _Reageren? 10 jun 2007 14:02 (CEST)

aanvullingen etsen en druktechnieken

"Maar uit zuinigheid wordt afdekvernis, zoals hier boven beschreven, veelal gebruikt voor beide zijden." heb ik verwijderd, omdat dit in het geheel geen bezuiniging is, afdeklak is tamelijk duur. Maar bovendien is het erg onhandig om zowel de voorzijde als de achterzijde met deze lak te bedekken: heb je de voorkant gedaan, dan moet je eerst wachten tot dat droog is om vervolgens de achterzijde te bedekken. Het is natuurlijk veiliger om eerst de achterkant af te dekken (spirituslak of tape) en dan, als laatste de etsgrond aan te brengen.

En de voorzijde blijft hierna kwetsbaar, want ook in afdeklak kunnen makkelijk krassen komen, waardoor je weer met spirituslak de voorzijde moet bewerken, als je al niet de plaat in het zuur hebt gehad. Voor grotere platen is het handig om de achterzijde af te dekken met stucadoortape, een soort boeklon, dat in breedtes van 30 of 50 cm op rol wordt verkocht. Mrugalla (overleg) 10 dec 2014 15:51 (CET)

Link naar andere talen.

Jullie zijn nog vergeten om linkjes toe te voegen naar de wikki's in andere talen. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 145.132.75.218 (overleg · bijdragen) 19 okt 2016 05:40‎ (CEST)

Zo te zien heeft Gebruiker:Michiel1972 eind vorig jaar de linkjes weggehaald (=het artikel ontkoppeld op op Wikidata): zie hier. Het nut van die actie ontgaat mij een beetje. --bdijkstra (overleg) 19 okt 2016 09:36 (CEST)

Het item dat Michiel heeft aangemaakt, gaat over etsen in de zin van voorwerpen (kunstwerken). Het al langer bestaande item gaat over etstechniek. Vanuit het streven naar een 'semantisch web' kan ik dat wel volgen: het voorkomt dat bijvoorbeeld in items Zeeslag in de Straat van Messina staat dat het een 'etstechniek' is. Maar voor het koppelen van Wikipedia-artikelen is dit natuurlijk niet handig. Een voorbeeld waar de twee hoofddoelen van Wikidata (enerzijds een databank met eigenschappen van allerhande zaken, anderzijds een verzameling interwikilinks) elkaar bijten. Bever (overleg) 1 sep 2017 01:03 (CEST)

Discussie over samenvoegen

Op deze pagina (permanente koppeling) staat een verzoek tot samenvoegen (of beter onderscheiden) van de artikels ets en etsen, en de argumenten daartegen. Dit heeft tot een zekere herschikking geleid op 3/4 augustus 2018. VanBuren (overleg) 6 aug 2018 15:05 (CEST)

Nog enige vragen

@Sietske, Erik Wannee:. Ik heb nog een aantal vragen:

1. Zie artikel Aat Veldhoen: er wordt een etspers genoemd, moet die nu doorlinken naar ets of etsen?
2. Zie artikel Linosnede: Er staat "De schilder Wilhelm Lachnit etste linoleum". Zou linoleum dan ook in het artikel etsen genoemd kunnen/moeten worden?
3. In het artikel etsen staat een opsomming van 42 zogenaamd bekende etsers. Waarom juist zij genoemd worden is niet duidelijk. Er is al een Categorie:Etser met 277 namen. Kan ik de namen uit het artikel verwijderen en alleen een verwijzing naar de categorie achterlaten?
4. Omdat het artikel ets bedoeld is zich te beperken tot de kunstvorm zou het dan ook een Categorie:Beeldende kunst moeten/mogen hebben?

In elk geval alvast dank voor de inspanning voor verbeteren van de inhoud. VanBuren (overleg) 6 aug 2018 15:11 (CEST)

1+3: Alleen bij het etsen als kunstvorm is het m.i. zinnig om namen van etsers te noemen.

2: Dan zou het beter in Ets passen.

4: Dat lijkt me wel.

Sietske | _Reageren? 6 aug 2018 16:10 (CEST)

@Sietske:

Punt 4: ik heb de categorie Beeldende kunst erbijgezte.

Punt 3: waarom is het zinnig en hoe maak je een neutrale keuze uit het grote aantal?

Punt 2: Je schrijft dat linoleum beter in "Ets" past maar voegt het toe aan "Etsen". Waarom?

Punt 1: Vraag is nog niet beantwoord.

Groet, VanBuren (overleg) 6 aug 2018 17:55 (CEST)

Mijn reactie op de gestelde vragen:

• @1: Veldhoen was een kunstenaar; het lijkt dan voordehandliggend om de etspers (immers in deze context een gereedschap voor het maken voor kunst) te laten verwijzen naar Ets.
• @2: Ik had nog nooit gehoord van het etsen van linoleum en kende alleen het snijden (gutsen) ervan. Maar kunstenaars zijn buitengewoon creatief en bedenken van alles. Het heeft in dat artikel een duidelijk kunstzinnige functie, en ik vond hier zelfs een hele webpagina daarover. Dus moet de link logischerwijs naar het artikel Ets linken.
• @3: Een opsomming van een groot aantal etsers zonder heldere criteria is m.i. onzin en zou moeten worden verwijderd. Evenmin vinden we een lange lijst van schrijvers in het artikel schrijver. NB De lijst staat in het artikel Ets; niet in Etsen.
• @4: Ja. Ik zie dat je dat inmiddels al hebt gedaan.

Erik Wannee (overleg) 6 aug 2018 19:27 (CEST)

Dank jullie beiden voor de prettige samenwerking, en de energie die jullie erin hebben gestoken. Ik heb de sjablonen verwijderd. VanBuren (overleg) 6 aug 2018 20:38 (CEST)

Etsen in glas

Glas kan ook geëtst zijn. Hoe kan dat het beste in dit artikel opgenomen worden, want het wordt nu helemaal niet besproken. De technieken verschillen weinig, maar het doel en het eindproduct verschillen daarentegen enorm. Dqfn13 (overleg) 14 apr 2019 20:00 (CEST)

Een gravure is geen ets

In het artikel staat van Dürer een gravure afgebeeld. Een gravure is geen ets. Wèl wordt een gegraveerde koperplaat vrijwel op dezelfde wijze als een ets gedrukt, maar het is geen ets. Ook de drogenaaldtechniek is geen ets, maar een in de plaat gekraste voorstelling, die op vrijwel dezelfde wijze als een ets wordt afgedrukt, zij het dat er minder afdrukken mogelijk zijn als de plaat niet is verstaald.

Graag wil ik een lans breken voor opname in het artikel, al dan niet met een link, van de heliogravure , waar weliswaar op fotografische wijze het beeld gevormd wordt, maar die voorstelling wordt wèl geëtst en als ets afgedrukt.85.145.1.216 30 jan 2021 19:23 (CET)