Overleg:Klepperman

Ik betwijfel of de klepperman een typisch Hardenbergs fenomeen is geweest. Ik heb het idee dat vele steden een dergelijke functie kenden.

zo is er het volgende gedicht[1] van Hiëronymus van Alphen:

Klepperman
Zou ik voor den klepper vreezen,
O! die lieve brave man
Maakt, dat ik gerust kan wezen,
En ook veilig slapen kan.
Moeder lief ’k geloof het vast,
Dat hij op de dieven past.

Schoon hij loopt door wind en regen,
’t Zingen wordt hij nimmer moe:
Goede God! geef hem Uw zegen,
Maar mijne oogjens vallen toe.
Lieve klepper! hou de wagt!
Ik ga slapen: goede nagt!

Ik denk niet dat hij het over Hardenberg heeft, maar hij lijkt een wijd en zijd bekend fenomeen te veronderstellen. Marco Roepers 19 jan 2008 17:35 (CET)

Je hebt gelijk Marco. Ik ken de klepperman ook uit Gouda en omstreken. Zie bijv. Klepprman waakte over de veiligheid van Boskopers en De klepperman en de laatsten in de Krimpenerwaard. Met vr. groet, --Gouwenaar 31 jan 2008 12:05 (CET)

Eén van mijn voorouders was een klepperman (of klapperman) in Gouda. Zie: [2]--Gouwenaar 31 jan 2008 15:24 (CET)

Ik ken uit Hellendoorn het begrip Klepperderk. Erik Warmelink 3 feb 2008 15:03 (CET)

Inderdaad naast Hardenberg gebruikt ook Hellendoorn de Klepperman in de promotie voor het toerisme. Ik meen dat ze zelfs ooit Hellendoorn Klepperdorp of zoiets als thema hebben gehad in de jaren tachtig. Marco Roepers 4 feb 2008 14:45 (CET)

Volgens deze pagina werd de eerste nachtwacht in Hardenberg al in 1571 aangesteld. Dat is toch aanmerkelijk vroeger dan het jaartal 1708 genoemd in het artikel. Marco Roepers 4 feb 2008 17:35 (CET)

Ik stel voor om de passage over Hardenberg maar helemaal te schrappen uit dit artikel. Eventueel kan de passage over het standbeeld van "de klepperman' ingevoegd worden in het artikel over Hardenberg. Maar de klepperman kwam op zoveel plaatsen in Nederland voor (zie bijv.: Google klepperman + geschiedenis), dat dit wel een erg vertekend beeld oplevert. --Gouwenaar 4 feb 2008 20:14 (CET)

In plaats daarvan zou m.i. heel goed de eerste strofe van het gedicht van Van Alphen gebruikt kunnen worden. --Gouwenaar 4 feb 2008 20:51 (CET)

Ik was eigenlijk van plan om een kopje toerisme aan te maken en daar Hardenberg ten tonele te voeren als voorbeeld van de tegenwoordige functie van de klepperman, namelijk als uithangbord voor het toerisme. Lijkt je dat wat? Dan kunnen we in het midden laten wanneer de klepperman nu precies voor het eerst in H'berg is aangesteld Marco Roepers 4 feb 2008 22:35 (CET)

Ik wilde ook iets gaan doen met dat gedichtje van Van Alphen. Goed idee om het eerste deel te citeren. Marco Roepers 4 feb 2008 22:36 (CET)

Ik ga graag akkoord met je voorstellen; Hardenberg als één van de voorbeelden is wmb prima. --Gouwenaar 4 feb 2008 22:58 (CET)

Misschien ook nog aardig om te weten in "De Lotgevallen van Tom Sawyer" van Mark Twain komt in hoofdstuk 15 ook een klepperman voor: Immers hij wist, dat de boot onbemand was behalve misschien door den klepperman, die er altijd in kroop en doorgaans als een os sliep [3], vertaling van: for he knew she was tenantless except that there was a watchman, who always turned in and slept like a graven image. [4]. Gouwenaar 5 feb 2008 17:47 (CET)

Gezien de naamvallen in de geciteerde vertaling is het een zij oud. De vertaler veronderstelt dat een bewaker bij Nederlanders bekend is als klepperman. Terwijl ik toch niet zo één, twee drie daar een man met een klep zie lopen op de oevers van de Mississippi. Waar ik nog wel over nadenkeis een klein stukje over de opkomst en het verdwijnen van de klepperman. Het lijkt erop dat de eerste meldingen van nachtwakers uit de late middeleeuwen of de zestiende eeuw zijn (Buurtschap Manen 1690[5]). Na 1850[6] begint de klepperman te verdwijnen (hoewel in 1845 in Udenhout nog een klepperman wordt aangesteld[7]) en in in de eerste helft van de twintigste eeuw stoppen de laatsten. Hun functie is overbodig geworden door veldwachters[8]. Maar dat is wat ik al struinend over het internet bij elkaar gesprokkeld heb.Marco Roepers 5 feb 2008 22:47 (CET)

Ja, een Amerikaanse klepperman stond bij mij ook niet op het netvlies. Het ging mij er meer om, dat ook een vertaler in die tijd (de zesde druk - die hier gebruikt wordt - verscheen in 1919) het woord klepperman als gangbaar woord gebruikte (terzijde: de illustraties zijn van Isidorus van Mens, die o.a. ook de boeken van Cissy van Marxveldt illustreerde). Verder beschik ik over een afbeelding van een originele klepper, die in het Catharina Gasthuis te Gouda te vinden is. Helaas niet door mij gemaakt en m.i. ook niet beschikbaar voor Wikipedia. Succes verder. Gouwenaar 5 feb 2008 23:09 (CET)

Aha, Ik vermoedde al dat je zoiets bedoelde. Interessant dat klepperman in 1919 nog als een gangbare vertaling voor watchman wordt gezien. En wat het overige betreft. Prima. We laten het hierbij. Het artikel is aanzienlijk opgeknapt Wellicht komt er ooit nog een iemand voorbij die antwoord kan geven op de vragen wanneer de klepperman als verscheen en verdween. Vriendelijke groet, Marco Roepers 6 feb 2008 07:59 (CET)