Schaatsenrijders

Schaatsenrijders
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Hemiptera (Halfvleugeligen)
Onderorde:	Heteroptera (Wantsen)
	Familie
	Gerridae; Leach, 1815
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Schaatsenrijders op Wikispecies
	(en) World Register of Marine Species
Portaal	Biologie ; Insecten

Schaatsenrijders^[1] (Gerridae) vormen een familie van de insecten en behoren tot de orde halfvleugeligen (Hemiptera). De groep werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door William Elford Leach in 1815.

Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

Deze insecten hebben een langwerpig, bruin of zwart lichaam met een fluwelige beharing en korte, stevige voorpoten en lange midden- en achterpoten. De lichaamslengte varieert van 0,2 tot 3,5 cm.

Leefwijze[bewerken | brontekst bewerken]

Schaatsenrijders kunnen snel over het water lopen dankzij hun lange midden- en achterpoten, die het gewicht over het wateroppervlak verdelen. Prooien, die worden gelokaliseerd door middel van trillingen op het wateroppervlak, worden gevangen met de korte voorpoten.

Voortplanting[bewerken | brontekst bewerken]

De eieren worden meestal op drijvende waterplanten afgezet.

Verspreiding en leefgebied[bewerken | brontekst bewerken]

Deze familie komt wereldwijd voor in stilstaande en stromende wateren, ook in warme zeeën.

Geslachten[bewerken | brontekst bewerken]

Amemboa Esaki, 1925^g
Amemboides Polhemus & Andersen, 1984^g
Aquarius Schellenberg, 1800^{i c g b}
Asclepios Distant, 1915^g
Austrobates Andersen & Weir, 1994^g
Brachymetra Mayr, 1865^g
Brachymetroides Andersen, 2000^g
Calyptobates Polhemus & Polhemus, 1994^g
Chimarrhometra Bianchi, 1896^g
Ciliometra Polhemus & Polhemus, 1993^g
Cretogerris Perrichot, Nel & Néraudeau, 2005^g
Cryptobates Esaki, 1929^g
Cylindrobates Wappler & Andersen, 2004^g
Cylindrostethus Fieber, 1861^g
Electrobates Andersen & Poinar, 1992^g
Electrogerris Andersen, 2000^g
Eobates Drake & Harris, 1934^g
Eotrechus Kirkaldy, 1902^g
Eurygerris Hungerford & Matsuda, 1958^g
Gerris Fabricius, 1794^{i c g b}
Gerrisella Poisson, 1940^d
Gigantometra (China, 1925)^d
Halobates Eschscholtz, 1822^{i c g b}
Heterobates Bianchi, 1896
Iobates Polhemus & Polhemus, 1993^g
Lathriobates Polhemus, 2004^g
Limnogonus Stål, 1868^{i c g b}
Limnometra Mayr, 1865^g
Limnoporus Stål, 1868^{i c g b}
Lutetiabates Wappler & Andersen, 2004^g
Metrobates Uhler, 1871^{i c g b}
Metrobatopsis Esaki, 1926^g
Metrocoris Mayr, 1865^g
Naboandelus Distant, 1910^g
Neogerris Matsumura, 1913^{i c g b}
Onychotrechus Kirkaldy, 1903^g
Ovatametra Kenaga, 1942^g
Palaeogerris Andersen, 1998^g
Pleciobates Esaki, 1930^g
Potamobates Champion, 1898^g
Potamometropsis Lundblad, 1933^g
Pseudohalobates J.Polhemus & D.Polhemus, 1996^g
Ptilomera Amyot & Serville, 1843^g
Rhagadotarsus Breddin, 1905^g
Rheumatobates Bergroth, 1892^{i c g b}
Rheumatometroides Hungerford & Matsuda, 1958^g
Rhyacobates Esaki, 1923^g
Stenobates Esaki, 1927^g
Stenobatopsis J.Polhemus & D.Polhemus, 1996^g
Stygiobates Polhemus & Polhemus, 1993^g
Succineogerris Andersen, 2000^g
Tachygerris Drake, 1957^g
Telmatometra Bergroth, 1908^g
Telmatometroides J.Polhemus, 1991^g
Telmatrechus Scudder, 1890^g
Tenagogerris Stål, 1853^d
Tenagogonus Stål, 1853^g
Tenagometra Poisson, 1949^d
Tenagometrella Poisson, 1958
Thetibates Polhemus & Polhemus, 1996^g
Trepobates Uhler, 1883^{i c g b}

Bronnen: i =ITIS, c = Catalogue of Life, g = GBIF, b = Bugguide.net, d = Damgaard et al. 2014^[2]

In Nederland en België voorkomende soorten[bewerken | brontekst bewerken]

Genus: Aquarius
- Aquarius najas - (Beekschaatsenrijder)
- Aquarius paludum - (Grote schaatsenrijder)
Genus: Gerris
- Gerris argentatus - (Zilveren schaatsenrijder)
- Gerris gibbifer - (Bosschaatsenrijder)
- Gerris lacustris - (Poelschaatsenrijder)
- Gerris lateralis - (Rossige schaatsenrijder)
- Gerris odontogaster - (Buiktandje)
- Gerris thoracicus - (Bruine schaatsenrijder)
Genus: Limnoporus
- Limnoporus rufoscutellatus - (Zwervende schaatsenrijder)

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

Aquarius najas
Gerris gibbifer
Gerris lacustris
Gerris odontogaster (nimf)
Gerris thoracicus
Limnoporus rufoscutellatus

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Schaatsenrijders overzicht op waarneming.nl

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Bernhard Grzimek (1969), Het leven der dieren deel II: Insecten. Kindler Verlag AG, Pagina 204. ISBN 90 274 8621 2.
↑ Damgaard, Jakob, Moreira, Felipe Ferraz Figuiredo, Weir, Tom A., Zettel, Herbert (2014). Molecular phylogeny of the pond skaters (Gerrinae), discussion of the fossil record and a checklist of species assigned to the subfamily (Hemiptera: Heteroptera: Gerridae). Insect Systematics & Evolution 45 (3): 251–281. DOI: 10.1163/1876312X-44042105.

David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).

[GRZ-1] Bernhard Grzimek (1969), Het leven der dieren deel II: Insecten. Kindler Verlag AG, Pagina 204. ISBN 90 274 8621 2.

[Damgaard-2] Damgaard, Jakob, Moreira, Felipe Ferraz Figuiredo, Weir, Tom A., Zettel, Herbert (2014). Molecular phylogeny of the pond skaters (Gerrinae), discussion of the fossil record and a checklist of species assigned to the subfamily (Hemiptera: Heteroptera: Gerridae). Insect Systematics & Evolution 45 (3): 251–281. DOI: 10.1163/1876312X-44042105.

[1]

[2]