Voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet van de USSR

Politiek in de Sovjet-Unie

Politiek van de Sovjet-Unie Presidium Opperste Sovjet Voorzitter (lijst) • Premier Congres van Volksafgevaardigden • Opperste Sovjet Raad van de Unie • Raad van de Nationaliteiten Politieke partij Bestuurlijke indeling Republieken CPSU Secretaris-generaal (lijst) Perestrojka & Glasnost

Portaal Politiek

De voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet van de USSR (Russisch: Председатель Президиума Верховного Совета СССР), was voorzitter van de Opperste Sovjet (parlement) en tevens staatshoofd van de Sovjet-Unie.

De post van voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet van de USSR ontstond 1938 en verving die van voorzitter van het Centraal Uitvoerend Comité van het Algehele Russische Congres van Sovjets. De voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet bezat geen werkelijke macht, daar de werkelijke macht geconcentreerd was in de handen van de secretaris-generaal van de Communistische Partij (CPSU) en het Politbureau. Leonid Brezjnev (vanaf 1977), Joeri Andropov, Konstantin Tsjernenko en Michail Gorbatsjov (vanaf 1988) combineerden het voorzitterschap met dat van het secretaris-generaalschap van de CPSU waardoor hun macht toenam, maar vooral hun prestige in binnen- en buitenland. De Sovjetleider was nu immers ook staatshoofd.

De voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet werd gekozen door de Opperste Sovjet.

In 1989 werd besloten dat de Opperste Sovjet van de USSR vaker bijeen moest komen. Het presidium van de Opperste Sovjet van de USSR kreeg de functie van een gewoon presidium van een parlement en de voorzitter van het presidium van de Opperste Sovjet van de USSR werd vervangen door voorzitter van de Opperste Sovjet. Gorbatsjov nam deze functie op zich, een jaar later (15 maart 1990) werd hij tot president van de Sovjet-Unie gekozen, een nieuw gecreëerde functie. De functie van voorzitter van de Opperste Sovjet werd die van parlementsvoorzitter. Anatoli Loekianov werd tot voorzitter van de Opperste Sovjet van de USSR gekozen als opvolger van Gorbatsjov.

De deelrepublieken van de Sovjet-Unie hadden ieder ook een Opperste Sovjet, presidium van de Opperste Sovjet en een voorzitter van het presidium van de Opperste Sovjet.

Voorzitter (1938–1990)[bewerken | brontekst bewerken]

Nr.		Ambtstermijn		Anciënniteit	Leeftijd	Overige functie(s)
1	Michail Kalinin Михаил Калинин (1875–1946)	17 januari 1938	19 maart 1946	8 jaar	62–70
2	Nikolaj Sjvernik Николай Шверник (1888–1970)	19 maart 1946	15 maart 1953	6 jaar	57–64
3	Kliment Vorosjilov Клим Вороши́лов (1881–1969)	15 maart 1953	6 mei 1960	7 jaar	72–79
4	Leonid Brezjnev Леонид Брежнев (1906–1982)	6 mei 1960	15 juli 1964	4 jaar	53–57
5	Anastas Mikojan Анаста́с Микоя́н (1895–1978)	15 juli 1964	10 december 1965	1 jaar	68–70
6	Nikolaj Podgorny Никола́й Подго́рный (1903–1983)	10 december 1965	17 juni 1977	11 jaar	62–74
(4)	Leonid Brezjnev Леонид Брежнев (1906–1982)	17 juni 1977	10 november 1982 ^[1]	5 jaar	70–75	Secretaris-generaal (1964–1982)
^[2]	Vasili Koeznetsov Василий Кузнецов (1901–1990)	10 november 1982	16 juni 1983	0 jaar	81–82
7	Joeri Andropov Юрий Андропов (1914–1984)	16 juni 1983	9 februari 1984 ^[1]	0 jaar	69	Secretaris-generaal (1982–1984)
^[2]	Vasili Koeznetsov Василий Кузнецов (1901–1990)	9 februari 1984	11 april 1984	0 jaar	82–83
8	Konstantin Tsjernenko Константин Черненко (1911–1985)	11 april 1984	10 maart 1985 ^[1]	0 jaar	72–73	Secretaris-generaal (1984–1985)
^[2]	Vasili Koeznetsov Василий Кузнецов (1901–1990)	10 maart 1985	27 juli 1985	0 jaar	84
9	Andrej Gromyko Андре́й Громы́ко (1909–1989)	27 juli 1985	1 oktober 1988	3 jaar	76–79
10	Michail Gorbatsjov Михаил Горбачёв (1931–2022)	1 oktober 1988	15 maart 1990	1 jaar	57–59	Secretaris-generaal (1985–1991)