Naar inhoud springen

Wikipedia:De kroeg/Archief/20210504

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


26 apr 2021 23:24 (CEST)

Waar waren de goudmijnen van Macedonië?[bewerken | brontekst bewerken]

In de afgelopen tijd heb ik in etappes een artikel aangemaakt over Pierre Belon (1517–1564 of 65), een Frans apotheker, botanicus, zoöloog en diplomaat. Veel van zijn gepubliceerde werk over planten en dieren staat aan de basis van onze moderne kennis, en is daarom nog steeds relevant. Om te begrijpen waar hij de informatie die hij geeft vandaan heeft, is het handig om te weten waar hij zoal geweest is, en wanneer. Gelukkig heeft ongeveer honderd jaar geleden zijn belangrijkste biograaf, fr:Paul Delaunay, op basis van Belons bewaard gebleven maar niet gepubliceerde dagboek, gecombineerd met een wél gepubliceerd reisverslag en vindplaatsgegevens die hij van diverse objecten en organismen gaf, de reizen van Belon gereconstrueerd, zodat ik er een samenvatting van kon geven.

Belon maakte in 1547 een excursie door De Egeische Zee, Griekenland en Macedonië. Hij verhaalt dat hij daarbij van Thessaloniki naar Siderocapsa is gereisd, wat hem twee dagen kostte. Uit zijn eerdere reisverslag blijkt dat hij ongeveer 50 kilometer per dag aflegde. Van Siderocapsa beschrijft hij de goud- en zilvermijnen. Over de plaats geeft hij weinig andere informatie dan dat die in de oudheid 'Chrysites' of 'Chrysitis' heette, en op twee dagen reizen van Thessaloniki, aan de voet van een bergketen lag, niet ver van Servië. De rivier de Strymon steekt hij pas later over. Het verslag van Belon wordt door tientallen auteurs, met name over geologie en mijnbouw, aangehaald, maar geen van allen geven ze meer duiding omtrent de locatie. Belon zegt dat een reis overzee van Siderocapsa naar Kavala een halve dag duurt, maar over land, langs de kust, twee dagen, hetgeen een locatie niet ver van de kust suggereert. Volgens biograaf Delaunay lag Siderocapsa ten noordwesten van 'Bolina' (onduidelijk welke plaats hij daarmee bedoelt), en niet ver van Amphipolis, maar hij geeft niet aan wat 'niet ver' is. Als Belon het over Servië heeft, dan moet uiteraard gedacht worden aan het Servië van 1547.

De goud- en zilvermijnen van Macedonië hebben ooit een sleutelrol gespeeld in de opbouw van het rijk van Alexander de Grote. Met de opbrengsten van de mijnen kon hij zijn legers financieren. Mijn vraag is in de eerste plaats of bekend is waar de mijnen liggen waarmee Alexander de Grote zijn legers financierde, en in de tweede plaats of dat dezelfde mijnen zijn die Belon bezocht. Uiteindelijk wil ik graag weten welke naam we tegenwoordig geven aan de plaats die Belon noemt als Siderocapsa, Chrysites of Chrisitis. 77.164.133.132 26 apr 2021 17:24 (CEST)[reageren]

Mogelijk geeft dit een indicatie. --Sb008 (overleg) 26 apr 2021 17:30 (CEST)[reageren]
Volgens en:Siderokausia en de:Siderokausia gaat het meer om een gebied dan een plaats. Notum-sit (overleg) 26 apr 2021 18:19 (CEST)[reageren]
En kan het niet in de buurt van die plaats zijn? Ligt tenslotte ook niet ver van de Servische grens. En de Strymon stroomt ook in Bulgarije, dus ik vermoed dat je het ergens in die hoek moet zoeken? Daarom zei ik in mijn eerste bericht ook "mogelijk" en "indicatie". --Sb008 (overleg) 26 apr 2021 18:26 (CEST)[reageren]
Volgens Mining Greece lagen de mijnen van Alexanders vader bij (en) Krinides: Philip conquered also the goldmines in Thrace – near the city Krinides – and renamed them “Philippi”. Ook elders kom ik dat tegen. De Engelse Wikipedia heeft het over (en) Mount Pangaion, oftewel de Pangaion Hills, 15 km ten westen van Krinides.
Maar Alexander heeft ook zelf mijnen veroverd en de mijn van Alexander lijkt ongeveer overal binnen 150 kilometer ten westen van Thessaloniki te liggen. Ik lees dat de bronnen onduidelijk zijn of elkaar tegenspreken. Uiteraard zijn goudmijnen magneten voor hebzucht en dus voor verzinsels en kletspraat. Je zult vrijwel elke bron dubbel en dwars moeten beoordelen  →bertux 26 apr 2021 18:42 (CEST)[reageren]
Pangaion Hills was ik ook net op het spoor, zie hier. Macedonië is geen referentie naar het tegenwoordige Noord-Macedonië, maar naar het historische Macedonië. --Sb008 (overleg) 26 apr 2021 18:50 (CEST)[reageren]
Overzicht van goudmineralisaties in Griekenland (CC BY 4.0)Gold deposits in Greece: Hypogene ore mineralogy as a guide for precious and critical metal exploration Hans Erren (overleg) 26 apr 2021 18:58 (CEST)[reageren]
Mijn dank is alvast groot. In het Engelstalige artikel over Siderokausia komt ook het Turkse 'Sidrekapsi' voor. Belon maakte zijn excursie tijdens een officieel bezoek aan Turkije, dus het is niet vreemd als die taal in zijn werk doorsijpelt. Ik heb zo weer wat aanknopingspunten. 77.164.133.132 26 apr 2021 19:15 (CEST)[reageren]
Strumica (van Sb008) ligt in het huidige Noord-Macedonië, en het verhaal op de website gaat over nieuwe mijnen, niet over de geschiedenis van oude. Maar zeer bedankt voor de inspanning, en het melden van het resultaat ervan hier. Krinides (Crinides) ligt aan gene zijde van de Strymon, en past dus niet in Belon's verhaal. Dat wil niet zeggen dat er geen (belangrijke) mijnen waren, maar waarschijnlijk niet dezelfde die Belon bezocht. Dat stuk over 'Het goud van Alexander in Griekenland en zijn geheimen' is zeker interessant. Jammer dat het eindigt als een verkooppraatje. In Gold deposits in Greece: Hypogene ore mineralogy as a guide for precious and critical metal exploration vind ik een kaartje waarop een goudmijn bij Olympias (niet Gonnocondylus) staat. Dat is in de buurt van wat er over Siderokausia (noordoost Chalcidice) wordt geschreven. Daarnaast is de overeenkomst tussen de beschrijving die Belon van de regio geeft (500 tot 600 smeltovens, 6000 werknemers) en de beschrijving van wat er in de zestiende eeuw aanwezig was volgens het Duitse en Engelse artikel over Siderokausia, opvallend. Alsof er uit dezelfde bron is geput (waarbij Belon wel eens de bron zou kunnen zijn). Ik stort me dus eerst even op meer kennis over Siderokausia en de geschiedenis ervan. Mogelijk heeft Belon zich vergist of verkeerd laten informeren over de historische naam van de regio. 77.164.133.132 27 apr 2021 00:15 (CEST)[reageren]
Mining News legt het centrum van historische mijnbouw in noordoost Chalkidiki in de omgeving van Stratoniki Kassandra mines Hans Erren (overleg) 27 apr 2021 11:54 (CEST)[reageren]