Kasteel van Mirandola

(✔/✂/→)

Dit artikel komt mogelijk voor verwijdering in aanmerking.

Het overleg hierover wordt gevoerd op deze discussiepagina. Iedereen is welkom daaraan bij te dragen.
Zie voor meer informatie: Waarom staat mijn artikel op de beoordelingslijst. Voel je vrij het artikel te bewerken.
Haal de pagina echter niet leeg en verwijder deze boodschap niet voordat de discussie gesloten is.

Kasteel van de Pico
Het Castello dei Pico in 2012
Locatie	Mirandola, Italië
Coördinaten	44° 53′ NB, 11° 4′ OL
Algemeen
Kasteeltype	kasteel
Gebouwd in	12e eeuw
Kaart

Het Kasteel van de Pico (it. castello dei Pico) is een kasteel gelegen in het historische centrum van Mirandola, in de provincie Modena, Italië.

Deze in heel Europa als legendarisch onneembaar bekend staande vesting behoorde toe aan de familie Pico, die vier eeuwen lang (1311-1711) over Mirandola heerste en er tijdens de Renaissance belangrijke kunstwerken aan toevoegde.

Het kasteel, dat het lange Piazza della Costituente en de met bomen omzoomde lanen van de Circonvallazione domineert (gebouwd op de plaats van de oude muren van Mirandola, die in de 19e eeuw werden afgebroken), werd in 2006 gerestaureerd na vele jaren van verwaarlozing, maar werd vervolgens ernstig beschadigd door de aardbeving van Emilia in 2012, waardoor het niet meer bruikbaar was.

Het Kasteel van Pico is samen met het stadhuis een icoon en symbool van de stad Mirandola.

Historie

Oorsprong

Het kasteel van Mirandola (circa 1550)

De eerste bewijzen van het bestaan van het kasteel dateren uit het jaar 1102, hoewel er waarschijnlijk een primitieve nederzetting was tijdens het tijdperk van de Longobarden en rond het jaar 1000.

Het kasteel lag op een strategische positie langs de keizerlijke route Romea (die Duitsland met Rome verbond),[5] en het werd later uitgebreid tot een grote vierhoek omgeven door een gracht.

Renaissance periode

Muren van Mirandola in de 18e eeuw

In 1500 bouwde Gianfrancesco II Pico della Mirandola de massieve donjon genaamd il Torrione (de Grote Toren), die bekend stond als onoverwinnelijk; de stad werd verschillende keren belegerd, waaronder de beroemdste, de belegering van 1510-1511 winter door paus Julius II en de belegering van 1551 door paus Julius III.

De familie Pico verkreeg in 1617 de titel van hertogen en verrijkte hun kasteel, tot het een van de belangrijkste en weelderigste paleizen in de Povlakte werd: onder de belangrijkste kunstwerken verzameld in de vleugel genaamd la Galleria Nuova (de Nieuwe Galerij) bevonden zich verschillende schilderijen van de Venetianen Palma il Giovane en Sante Peranda.

Het kasteel bood onderdak aan paus Julius II, keizer Leopold I, Aldus Manutius, Borso d'Este en Ercole I d'Este, Rodolfo Gonzaga en keizer Frans I Stefan.

Decadentie

Nadat het Huis Este in 1711 de macht overnam, begon de stad Mirandola in verval te raken. Een paar jaar later, door blikseminslag, werd in 1714 door het uitbreken van artillerie en buskruit in de donjon een groot deel van het kasteel verwoest en werden alle gebouwen en kerken in het centrum ernstig beschadigd. Tegen het einde van de 18e eeuw verwoestten de hertogen van Modena vele andere delen van het kasteel.

Modern tijdperk

Op 24 februari 1867 stelde de Italiaanse regering vast dat de stadsgordel van de stad Mirandola niet langer werd beschouwd als een versterkt werk, waardoor de aan de werken zelf grenzende gronden niet langer onderworpen waren aan militaire dienstbaarheid.

Aan het begin van de 20e eeuw, rond de jaren 1930, trachtte het stadsbestuur de oude donjon van het kasteel (verwoest door brand in 1714) te herbouwen, waarbij een massieve neogotische toren ontstond die uitkeek op het centrale plein. De moderne toren wordt gekenmerkt door zwaluwstaart merlons, typisch voor de pro-Imperiale factie van de Ghibellijnen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel bewoond door 52 families (ongeveer 200 personen), terwijl de salons werden gebruikt voor feesten en carnavals. Na jaren van absolute verwaarlozing en verloedering werd het kasteel gerestaureerd en in 2006 heropend voor het publiek, met een nieuw Burgerlijk Museum en een cultureel centrum, inclusief een auditorium en andere tentoonstellingsruimten.

Aardbevingen van 2012

Door de ernstige schade die na de aardbeving van 2012 in Emilia is ontstaan (geschat op ongeveer 10 miljoen euro alleen voor het gemeentelijk eigendom, is het kasteel onpraktisch geworden en gesloten voor toeristen, ondanks de dringende veiligheidswerken. Nadat minister van Cultureel Erfgoed en Toerisme Massimo Bray de terugkeer van het historisch-artistiek-cultureel erfgoed van Mirandola had beloofd, keurde de gemeenteraad in april 2016 - vier jaar na de aardbeving - een eerste herstelplan goed, met een geschatte uitgave van ongeveer 4 miljoen euro, gefinancierd door de regio Emilia-Romagna.

De schade aan het twintigste-eeuwse deel bedraagt ongeveer 600.000 euro, terwijl alleen de veiligheid 400.000 euro had gekost.

Alle collecties oude cartografische kaarten en gouden munten zijn tijdelijk overgebracht naar de bankkluis van de Unicredit in Modena, terwijl alle schilderijen tijdelijk zijn ondergebracht in het hertogelijk paleis van Sassuolo.

Beschrijving

Hertogelijk paleis van Mirandola

Hertogelijk paleis van Mirandola, deel van het kasteel van Pico (begin 20ste eeuw)

De grootste overgebleven originele structuur van het kasteel van de familie Pico bestaat uit de resten van het hertogelijk paleis, dat uitkijkt over de zuidkant van het kasteel, tegenover het Teatro Nuovo. In het verleden werd in deze verbreding van het Costituente plein de markt van de paarden georganiseerd. De gevel wordt gekenmerkt door een edele portiek die rust op tien zuilen van roze marmer, gemaakt in opdracht van Alexander I Pico. Vanaf de portiek, via een gewelfde deur geprofileerd in essenhout, is de toegang tot de binnenplaats en de "Galleria Nuova". In het westelijke deel van het gebouw bevinden zich de overblijfselen van het zestiende-eeuwse "bastion van het kasteel", versterkt in 1576 door Fulvia da Correggio en verbonden met de machtige muren met een sterrenplan met 8 punten die de stad verdedigden.

Op de eerste verdieping van het hertogelijk paleis bevindt zich de elegante en majestueuze Carabini zaal (sala dei Carabini), met decoraties uit de zeventiende eeuw, waarin zich het Burgerlijk Museum bevindt.

Gevangenissen

Vanaf de begane grond, enkele treden lager, bevinden zich de gevangenissen, gemaakt van dik metselwerk met een tongewelf, op de dikke muren waarvan graffiti en tekeningen van gevangenen zichtbaar zijn. Naast de gevangenissen is nog een tentoonstellingsruimte gemaakt voor tijdelijke tentoonstellingen.

Galleria Nuova

Galleria Nuova (2006)

Het centrale deel van het kasteel wordt gevormd door de prachtige la Galleria Nuova (de Nieuwe Galerij) waarvan de noordelijke gevel in 1668 werd opgetrokken door de hertog Alessandro II Pico della Mirandola. De Nieuwe Galerij, die van bovenaf de boulevard Circonvallazione domineert, bestaat uit een elegante en edele loggia, aan de zijkanten afgesloten door twee gebouwen, geprofileerd in essenhout en met grote en harmonieuze drieledige serliaanse ramen.

De Nieuwe Galerij werd beschilderd door Biagio Falcieri en ingericht om een kostbare schilderijengalerij te herbergen, bestaande uit meer dan 300 kunstwerken van buitengewone kunstenaars als Leonardo da Vinci, Rafaël, Caravaggio, Titiaan, Paolo Veronese, en vele anderen) die in november 1688 door hertog Alessandro II Pico werden gekocht van de advocaat Giovan Pietro Curtoni uit Verona (1600-1656) voor de prijs van 15.000 Venetiaanse dukaten.

Veel van deze meesterwerken werden in Bologna verkocht door de laatste hertog Francesco Maria II Pico om zichzelf te onderhouden tijdens zijn ballingschap, andere gingen verloren met de verwoestende explosie van de donjon in 1714, terwijl andere werken (waaronder veel portretten van Pico en de schilderijen van de cycli Tijdperk van de wereld en Geschiedenis van Psyche door Sante Peranda) in 1716 werden meegenomen naar het hertogelijk paleis van Mantua, waar ze nu nog steeds zijn. Andere kunstwerken bevinden zich in de Galleria Estense in Modena.

Donjon

Plattegrond van Torrione, verwoest in 1714

De donjon, bekend als de Il Torrione, was een indrukwekkende toren ontworpen door Giovanni Marco Canozi uit Lendinara (zoon van Lorenzo Canozi) en werd gebouwd in 1499-1500 onder Gianfrancesco II Pico della Mirandola.

De toren, die 18 voet dikke muren had en 48 meter hoog was, werd als onneembaar beschouwd omdat hij volledig los en geïsoleerd van het kasteel stond: hij was alleen toegankelijk via een ophaalbrug op de derde verdieping.

Het centrale plein van Mirandola 1799: links zijn de vestingwerken van het kasteel en de klokkentoren nog zichtbaar.

In de nacht van 11 juni 1714, tijdens een onweer dat rond 1:30 uitbrak, sloeg de bliksem in op het dak van de toren, waardoor het kruitmagazijn waarin 270 vaten met kruit werden bewaard, leegliep. De schokgolf veroorzaakte zeer ernstige schade in de hele stad en markeerde het begin van het verval van Mirandola. De kostbare staatsarchieven van het hertogdom Mirandola gingen bijna verloren: een legende vertelt dat de inwoners van Mirandola maandenlang de oude papieren van de familie Pico hergebruikten om voedsel in te verpakken.

In 1783 beval Ercole III d'Este, hertog van Modena, de verdere afbraak van het hertogelijk paleis van Mirandola, de verlaging van de sterrenmuren van de stad en het begraven van de grachten. Kort daarna werden alle andere torens afgebroken (behalve de klokkentoren op het centrale plein) en enkele versterkingen buiten de muren. Andere afbraken van de stadsmuren vonden plaats in de Napoleontische tijd, terwijl de definitieve verdwijning van alle vestingwerken (muren en wallen) dateert uit de periode van 1876 tot 1896 als besluit van het gemeentebestuur om de werkloosheid te bestrijden: de vrijgekomen grond, de gevonden middeleeuwse historische vondsten en het daaruit voortvloeiende materiaal werden allemaal verkocht.

Vierkante toren

De vierkante toren (Torre di Piazza), later Torre delle Ore of Torre dell'Orologio genoemd, bevond zich in het uiterste noordoosten van het kasteel en keek direct uit over het huidige Costituente plein, naast het Teatro Nuovo op de hoek met de Giovanni Tabacchi straat, d.w.z. precies op het punt waar de krantenkiosk (nu omgebouwd tot een tentoonstellingsraam) stond. In 1837 liet de burgemeester van Mirandola, graaf Felice Ceccopieri, de klok van de toren overbrengen naar het stadhuis van Mirandola. De toren, de laatste overlevende van de vesting Mirandola, werd in 1888 onverwacht afgebroken, omdat hij als een plaats van verval werd beschouwd.

Vóór de aardbeving van 2012 was het gemeentebestuur van plan "in een actuele sleutel" het historisch gedocumenteerde en niet meer bestaande bouwvolume van de toren te reconstrueren, dat een referentie zal zijn voor de heropleving van de historische kern van de stad en voor het "hernieuwde burgerlijke gevoel voor plaatsen en details".

Theater Greco-Corbelli

Theater Greco-Corbelli

In 1789 vroeg en kreeg graaf Ottavio Greco-Corbelli van hertog Ercole III d'Este toestemming om een modern theater in te richten in het kasteel van Mirandola, waar destijds de milities van het hertogdom Modena waren gehuisvest.

Voor dit theater, gebaseerd op een project van de architect Giuseppe Maria Soli, werden twee zalen aangepast, waardoor een zaal ontstond met drie lagen dozen en met hoefijzervormige cavea. Er werden ook grote decorstukken voorbereid, zoals vereist door de theatertraditie van het einde van de achttiende eeuw. Het theater Greco-Corbelli, officieel ingehuldigd op 29 september 1791, raakte in verval in de laatste twee decennia van de 19e eeuw tot de volledige sluiting in 1894.

De plaatselijke kronieken vermelden echter een buitengewone filmprojectie op 31 oktober 1896 (de eerste in Italië ooit, slechts een jaar na de eerste experimenten van de gebroeders Lumiere) door de uitvinder-fotograaf van Mirandola Italo Pacchioni (geboren in het kasteel in 1872), beschouwd als pionier van de Italiaanse film. Meer recentelijk werd, in het voormalige theater Greco, de Pico Cinema opgericht, die eind jaren tachtig werd gesloten.

Exposities

Stedelijk Museum

Stedelijk museum voor de aardbeving van 2012

In 2006, na de heropening van het Pico kasteel voor het publiek, werd het Stedelijk Museum van Mirandola (voorheen gevestigd in de gemeentelijke bibliotheek "Eugenio Garin", eerst op het Giuseppe Garibaldi plein en daarna in het voormalige Jezuïetenklooster in de Francesco Montanari straat) herbouwd en verdeeld in 12 zalen, gewijd aan archeologische voorwerpen gevonden in Mirandola, religieuze opdrachten, antieke meubels en schilderijen (waaronder een mooie Madonna met kind toegeschreven aan Guercino), numismatiek (munten van de munt van Mirandola en medailles van Pisanello en Niccolò Fiorentino).

Andere afdelingen van het museum waren gewijd aan de familie Pico en aan de vorsten van het Huis Este, met oude portretten waaronder een kostbaar portret van Alfonso IV d'Este door Justus Sustermans en een portret van Alessandro I Pico door Sante Peranda.

Een specifieke zaal was gewijd aan de beroemde Giovanni Pico della Mirandola, belangrijk humanistisch filosoof uit de Rennassance, en aan zijn neef Gianfrancesco II Pico della Mirandola, man van de letteren.

In het laatste deel van het museum werden talrijke portretten van politici en schrijvers uit de 19e eeuw tentoongesteld, evenals een afdeling gewijd aan muziek en het plaatselijke gemeentelijk orkest.

Het museum werd ook verrijkt met prenten uit de zestiende tot de twintigste eeuw, diverse goederen van de oude Berg van Vroomheid van de Franciscaanse monniken en een verzameling militaire relikwieën (wapens, schilden en harnassen uit de vijftiende en zestiende eeuw).

Biomedisch Museum

Biomedisch Museum

Sinds 2010 is in het kasteel permanent de reizende tentoonstelling "Mobilmed" te zien, die de geschiedenis van het Biomedisch District van Mirandola toont, een grote bron van inkomsten in de omgeving van Mirandola. Echter, na de ernstige schade veroorzaakt door de aardbeving van 2012, werd de tentoonstelling verplaatst naar de Odoardo Focherini straat.

Fondazione Cassa di risparmio di Mirandola

Op de bovenste verdieping van het kasteel was het hoofdkantoor van de Fondazione Cassa di Risparmio di Mirandola gevestigd, waar een rijke collectie prenten en historische kaarten van de stad Mirandola (onderdeel van het Giulio Cesare Costantini fonds) en oude wapens van het hertogdom Mirandola werden bewaard.

Leica-zaal

Ook op de bovenste verdieping was de Leica Hall, waar de Mirandola Photographic Society regelmatig tentoonstellingen organiseerde van artistieke foto's, gemaakt door professionals en liefhebbers van fotografie en Leica camera's.

Zie ook

• Giovanni Pico della Mirandola
• Hertogdom Mirandola
• Mirandola (stad)

Bronnen, noten en/of referenties