A.M. de Jong

A.M. de Jong
Algemene informatie
Volledige naam	Adrianus Michiel de Jong
Pseudoniem(en)	Frank van Waes, Herbert D. Ross
Geboren	29 maart 1888
Geboorteplaats	Nieuw-Vossemeer
Overleden	18 oktober 1943
Overlijdensplaats	Blaricum
Land	Nederland
Beroep	schrijver
Werk
Bekende werken	Merijntje Gijzens jeugd en jonge jaren ; Bulletje en Bonestaak ; Frank van Wezels roemruchte jaren
	Dbnl-profiel
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Adrianus Michiel de Jong (Nieuw-Vossemeer, 29 maart 1888 – Blaricum, 18 oktober 1943) was een Nederlandse schrijver. Hij publiceerde zijn meeste werk onder eigen naam (A.M. de Jong), maar enkele werken werden onder pseudoniem uitgegeven (Frank van Waes, Herbert D. Ross).

De Jong werd geboren in Nieuw-Vossemeer, een dorp in het westelijk deel van Noord-Brabant. Het gezin had 13 kinderen. De Jongs vader was landarbeider en ging op zoek naar meer welvaart als arbeider in Rotterdam. Veel van De Jongs jeugdherinneringen zijn verwerkt in de romancyclus Merijntje Gijzens jeugd en jonge jaren.

Tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog werd De Jong opgeroepen voor dienst. Vanuit zijn gevoel voor onrecht publiceerde hij in zijn Notities van een landstormman kritische stukken over de situatie in het Nederlandse leger. Als gevolg daarvan werd De Jong van de officiersopleiding verwijderd. Later zou hij deze ervaringen verwerken in zijn roman Frank van Wezels roemruchte jaren.

A.M. de Jong schreef de teksten voor de strip Bulletje en Boonestaak, waarvoor hij in 1922 de in Nederland wonende Belg George Van Raemdonck aantrok voor het maken van de tekeningen. Deze strip wordt tegenwoordig als een klassieker beschouwd, zowel wegens de gedurfde tekeningen als de controversiële onderwerpen van De Jong.

In augustus 1930 begon De Jong als medewerker bij de VARA, waar hij tot na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verantwoordelijk zou zijn voor de wekelijkse boekenrubriek. Vanaf de jaren twintig was hij daarnaast literatuurcriticus voor het dagblad Het Volk.

In 1942 werd De Jong wegens zijn socialistische sympathieën door de Duitsers gearresteerd, maar al snel weer vrijgelaten wegens zijn slechte gezondheid. Als represaille voor de moord op een aantal NSB'ers werd hij in 1943 vermoord door Nederlandse SS'ers, een van de zogenaamde Silbertanne-acties.

In 1974 werd in zijn geboorteplaats Nieuw-Vossemeer het A.M. de Jong-museum geopend.

In 2001 kwam er een biografie uit, geschreven door de neef van A.M. de Jong, Mels de Jong.^[1]

Bibliografie

Kurt Gerron, Marcel Krols als Merijntje Gijzen en A.M. de Jong (film 1936)

Studies over literatuur (essayistisch) (1912)
De bewaarschool (vertaling) (1914)
Ondergang (roman) (1916)
De zware weg (roman) (1917)
Vacantiedagen (kinderboek) (1917)
Marcus van Houwaert (roman) (1920)
De handel in pornografie (schetsen) (1920)
Vertellingen rond de bewaarschool (vertaling) (1920)
Amsterdam bij nacht (schetsen) (1921)
Het evangelie van den haat (roman) (1923)
- I De stormloop
- II De overwinning
- III De ineenstorting

Dostojewski (essay over de Russische schrijver Fjodor Dostojevski) (1923)
Bloemlezing van revolutionaire poëzie (essayistisch) (1923)
De wereld van Bulletje en Boonestaak (kinderboeken) (1923-1935)
De wilde man (vertaling) (1923)
Een zwerftocht over zee (reisbeschrijving) (1924)
Aan den stroom (kinderboek) (1924)
Merijntje Gijzens jeugd I: Het verraad (roman) (1925)
Vrede op aarde (schetsen) (1925)
Notities van een landstormman: recht voor de mobilistieslachtoffers (schetsen) (1925)
Fathma, de roos van het Oosten (roman) (1926)
Merijntje Gijzens jeugd II: Flierefluiters oponthoud (roman) (1926)
Een kluchtige zomerreis (reisbeschrijving) (1926)
Merijntje Gijzens jeugd III: Onnozele kinderen (roman) (1927)
De arbeiders en het boek (essayistisch) (1927)
Naar zonnige landen in donker getij (reisbeschrijving) (1927)
Onder de Jefkes (schetsen) (1927)
Leven en sterven van oom Anghel (vertaling) (1927)
Codine (vertaling) (1927)
De kinderziel, god en het leven (beschouwing) (1928)
Merijntje Gijzens jeugd IV: In de draaikolk (roman) (1928)
De rijkaard, een dorpstragedie (novelle) (1928)
Frank van Wezels roemruchte jaren (roman) (1928)
Nerrantsoula (vertaling) (1928)
Kruisende wegen (roman) (1929)
Flierefluiters tussenkomst (novelle) (1929)
De beeldhouwer Adrianus Remiëns (essayistisch) (1929)
Kyra Kyralina (vertaling) (1929)
De martelgang van kromme Lindert (roman) (1930)
De sponzenvisser (vertaling) (1930)
Tsatsa-Minnka (vertaling) (1931)
Een verdoolde (roman) (1932)
De dood van een patriarch (novelle) (1932)
Dag des oordeels (vertaling) (1932)
De schotel (novelle) (1933)
Israël Querido, de mens en de kunstenaar (essayistisch) (1933)
Vrij geboren (vertaling) (1933)
Vrolike vertelsels (schetsen) (1933)
De avonturen van den baron van Munchhausen (kinderboek) (1933)
De ondergang van het huis van Thuringen (vertaling) (1933)
Metgezellen (verhalen) (1935-1943)
Chattinbakkie (1935)
Merijntje Gijzens jonge jaren
- I: De grote zomer (roman) (1935)
- II: De goede dood (roman) (1936)
- III: Het boze gerucht (roman) (1937)
- IV: Een knaap wordt man (roman) (1938)
De erfgenaam (roman) (1938)
Spiegelt u zacht (bloemlezing) (1938)
Mustapha, of de tragedie van het geweten (1939)
Thanatos, de vreemdeling (1939)
De dans op de vulkaan (schetsen) (1939)
Jack London, zijn leven en werk (vertaling) (1939)
De mijn (vertaling) (1940)
De vreemde broeders (roman) (1940)
Een Bataafs Driemanschap (kinderboek) (1940)
Poeske (roman) (1941)
De wonderlijke waard van hotel Carlecas (schetsen) (1941)
Merijntje in Filmland (schetsen) (1941)
De hemelbestormer (vertaling) (1941)
De heks van de Riethoek (roman) (1942)
De baldadige vertelsels (vertaling) (1943)
De dolle vaandrig -in twee delen- (roman) (1946)
De achterhoede (vertaling) (1946)
Een held keert weer (1947)
Metgezellen, een hondenboek (schetsen)(1949)
Hotel du Commerce (vertaling (1951)
Leven in de brouwerij (1955)
Gijzeling (1955)
Carmen (1957)
De avonturen van Appelsnoet en Goudbaard (kinderboek-bundel) (1963 – 1925/1927)