Brand in station King's Cross

Brand in station King's Cross
Rook uit het station
Plaats	Londen
Coördinaten	51° 32′ NB, 0° 7′ WL
Datum	18 november 1987
Tijd	19.30 uur
Locatie	metrostation King's Cross St. Pancras
Ramptype	brand
Oorzaak	waarschijnlijk een brandende lucifer
Doden	31
Gewonden	100
Portaal    Mens & maatschappij

Op 18 november 1987 ontstond er een grote brand in het metrostation King's Cross St. Pancras in Londen. Hierbij vielen 31 doden. De brand ontstond bij de houten roltrappen diep onder de grond, maar het station brandde tot op straatniveau uit.

Verloop

De brand ontstond onder een houten roltrap, sprong vervolgens over op de roltrap zelf en verspreidde zich uiteindelijk tot de kaartjesverkoophal. Onderzoekers kwamen erachter dat het vuur waarschijnlijk werd veroorzaakt door een brandende lucifer. Onder de roltrap bevond zich een dikke laag vet en vuil afkomstig van menselijk haar, pluisjes van kleding, wikkels van snoep en ander vuil. Vet kan op zich niet ontbranden met een lucifer, maar het vuil werkte als lont. De brand vond namelijk zijn oorsprong rechts onder de roltrap. Dit is verklaarbaar, omdat veel mensen aan de rechterkant van de roltrap staan. Waarschijnlijk liet een van hen een brandende lucifer vallen.

Daar de rook die van de brand afkwam er niet erg vuil en gevaarlijk uitzag, dachten veel mensen dat de brand ongevaarlijk was. De roltrap was echter gebouwd in een hoek van 30 graden. Uit reconstructies is gebleken, dat door deze hoek de vlammen als het ware aan de treden bleven plakken. Tot zeven minuten nadat het vuil vlam had gevat, was het een normale brand, die recht omhoog rees. Een halve minuut veranderden de vlammen echter van richting. De rest van de roltrap vatte ineens ook vlam waardoor er een inferno ontstond.

Doordat de brand aan de trappen bleef plakken, het zogenaamde geuleffect, werd de temperatuur van de trap voor de vlammen hoger, tot wel 600°C. Op een gegeven moment vatten deze treden ook spontaan vlam en schoten de vlammen, zoals ooggetuigen verklaarden, met het effect van een vlammenwerper recht de kaartjesverkoophal in, met een warmtecapaciteit van 25 megawatt.

Reddingsploegen

De Londense brandweer rukte uit met vier brandweerwagens en was aanwezig om 19.42 uur. Hun collega's van de brandweerkorpsen C27 Clerkenwell, A22 Manchester Square en A23 Euston arriveerden wat later. In totaal waren er meer dan 30 brandweerteams betrokken bij de brand, met in totaal ongeveer 150 man. Er waren 14 ambulances, die al de gewonden naar de ziekenhuizen brachten. Om 1.46 uur de volgende ochtend gaf de brandweer het sein "brand meester". Rond 18.20 uur verlieten ook de reddingsploegen de rampplek.

Doden en gewonden

In totaal vielen er 31 doden bij een van de grootsten metrorampen in de Engelse geschiedenis. Er waren 100 gewonden, die vaak brandwonden hadden of rook ingeademd hadden. Alleen bij de aanslagen op de metro van Londen in 2005 vielen er voor het eerst meer dodelijke slachtoffers.

Nasleep

Er werd een groot onderzoek ingesteld, onder leiding van Desmond Fennell, die werd bijgestaan met een panel van vier adviseurs. Het onderzoek werd begonnen op 1 februari 1988 en stopte 91 dagen later, op 24 juni. Er kwam een rookverbod in de stations per 23 november 1987 (roken in de treinen was al langer verboden) en er kwamen nieuwe voorschriften, waarin stond dat alle houten roltrappen vervangen moesten worden door metalen exemplaren. De laatste houten roltrap in de Londense metro werd overigens pas in 2014 vervangen. Bovendien moesten er sprinklerinstallaties en rookmelders worden aangebracht. Ook kwamen er voorschriften waarin stond welke verf er gebruikt mocht worden in een metrostation. De gebruikte verf bleek namelijk zeer brandbaar te zijn.

Zes brandweermannen ontvingen een onderscheiding vanwege hun optreden tijdens de ramp. Diana Spencer, de prinses van Wales, onthulde een herdenkingsplaquette in King's Cross Station.

Wetenswaardigheden

Twee maanden voor de brand brachten de Pet Shop Boys het nummer King's Cross uit. In de songtekst werd gerefereerd aan doden en gewonden en in de videoclip was een brandend persoon te zien.

Bronnen, noten en/of referenties