Brugse Belofte
De Brugse Belofte is een jaarlijkse processie die sedert 1304 (enkel met een onderbreking tussen 1796 en 1839) in de Belgische stad Brugge op Maria-Tenhemelopneming (15 augustus) wordt gehouden. Het is de langste in Europa in ere gehouden belofte.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Het is een optocht die een 36 pond zware kaars van de kapel van de Onze-Lieve-Vrouw-van-Blindekenskapel via de oudste Brugse stadsdelen naar de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Potteriekerk brengt. In 1304 beloofden de vrouwen van de Brugse ambachtslui dat zij jaarlijks een kaars zouden offeren als hun zonen en echtgenoten heelhuids van de slag bij Pevelenberg zouden terugkeren. Twaalf meisjes brengen de kaars naar de kerk en komen achtereenvolgens langs de Sint-Salvatorskathedraal, de Steenstraat, de Markt, de Vlamingstraat, de Academiestraat, de Spiegelrei naar de Potterierei. De processie bewijst dat de Bruggelingen overtuigd waren dat ze een overwinning op het Franse leger hadden behaald.
Andere bronnen beweren dat Filips van Chieti en zijn Brugse strijdmakkers de belofte deden dat zij ieder jaar op 15 augustus en ten eeuwigen dage aan O.L.-Vrouw-van-de-Potterie een kaars van 36 pond te zullen offeren indien zij behouden naar Brugge mochten terugkeren. Zeker is dat graaf Robrecht van Béthune, na zijn terugkeer uit Franse gevangenschap in 1305, maatregelen nam om die belofte na te komen. Bij de Smedenpoort veranderde hij een huis voor arme reizigers tot een gasthuis voor blinden en belastte het blindeliedengasthuis ten eeuwigen dage tot het nakomen van die Brugse Belofte. Een document uit 1418 vermeldt dat de deken en de aanvoerders van het Onze-Lieve-Vrouwegilde en de verantwoordelijken van het gasthuis tot in de eeuwigheid elk jaar op 15 augustus een kaars van 36 pond zouden offeren. De bezittingen van het gasthuis stonden borg voor het uitvoeren van die belofte.
Het gaat om een van de langst bestaande religieuze processies. Ze is bescheidener van opzet dan de Heilig Bloedprocessie en trekt uit om om 9.30 uur in de morgen. Jonge meisjes dragen de grote kaars binnen in de kapel van de Potterie, waar een gebedsdienst plaatsvindt. De Broederschap Onze-Lieve-Vrouw ter Potterie verwelkomt er de deelnemers aan de processie, en meer bepaald de leden van de Broederschap Onze-Lieve-Vrouw van Blindekens.
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
Vertrek aan de kapel met het miraculeuze Mariabeeld
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Petrus CLARYS, Oorsprong en vermaerdheyd der kapelle van O.L.V. van het Blindelieden gasthuys, gezeyd Blindekens binnen Brugge, (...), Brugge, 1815.
- Adolphe DUCLOS, Onze Lieve Vrouw van Blindekens te Brugge, Brugge, 1905.
- Adolphe DUCLOS, Bruges, histoire et souvenirs, Brugge, 1910.
- Jong Kristen Onthaal voor Toerisme, Van Blindekens naar de Potterie, Brugge, 1980.
- K. BERQUIN, De geest van Blindekensprocessie.
- Marc RYCKAERT, Het Vlaams-Franse conflict en de slag bij Pevelenberg (1304).
- Jan ESTHER, Monumentenbeschrijving en bouwgeschiedenis van de Blindekenskapel.
- Jean Luc MEULEMEESTER, De broederschappen in de kapel van O.-L.-Vrouw-van-Blindekens.
- Jean Luc MEULEMEESTER, De Heilige Filomena en Blindekens.
- Jozef VANDEN HEUVEL, De historiek van Blindekensprocessie.
- Jean Luc MEULEMEESTER & Jan TILLEMAN (uitg.), Zevenhonderd jaar Brugse Belofte, Comité Brugse Belofte, druk. Waanders, Zwolle, 2004.
- Brigitte MEIJNS, Vlaanderen in de dertiende eeuw en bij het begin van de veertiende eeuw.
- Michiel NUYTTENS, De leeuw en de lelie: de Vlaams-Franse strijd in de late dertiende - veertiende eeuw.
- Bernard SCHOTTE, De slag bij de Pevelenberg op 18 augustus 1304.
- Jan TILLEMAN, Mons-en-Pévèle.
- Jan TILLEMAN, De Stichting Blindekens en de Brugse Belofte.
- Jan D'HONDT, West-Brugge, een verkenning.
- Brigitte BEERNAERT, Uit de bouwgeschiedenis van de kapel van O.-L.-Vrouw-van-Blindekens.
- Jean Luc MEULEMEESTER, Een rondgang in de kapel van Onze-Lieve-Vrouw-van-Blindekens.
- Luc LANNOO, Meerster orgelmaeker binnen dese stadt.
- Andries VAN DEN ABEELE, Twee eeuwen proosten van Blindekens.
- Jan TILLEMAN, Devotie in de kapel van Onze-Lieve-Vrouw-van-Blindekens.
- Jean Luc MEULEMEESTER, Jaarlijks opnieuw. In 2004 voor de zevenhonderdste keer.
- Jean Luc MEULEMEESTER, Over Blindekensprocessie en de Brugse Belofte.
- Jean Luc MEULEMEESTER, Het oudste programmaboekje van de Brugse Belofte, in: Biekorf, 2007.
- Jean Luc MEULEMEESTER, Brugse Belofte, een eeuwenoude traditie, Brugge, Comité van de Brugse Belofte, 2021