Carissa Yip

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Carissa Shiwen Yip (Boston, 10 september 2003) is een Amerikaanse schaakster en winnaar van het Amerikaans vrouwenkampioenschap in 2021 en 2023.[1][2] In september 2019 was ze de hoogst genoteerde schaakster in de VS[3] en de jongste schaakster die een partij won van een grootmeester, ze deed dat op tienjarige leeftijd. In juni 2019 werd ze grootmeester bij de vrouwen (WGM).[4] In oktober 2019 werd ze de jongste Amerikaanse in de geschiedenis die de titel Internationaal Meester behaalde.

Jeugdjaren en schaakcarrière[bewerken | brontekst bewerken]

Carissa Shiwen Yip[5] werd op 10 september 2003 geboren in Boston.[6] Haar vader Percy Yip (Pinyin: Yè Péizhào) kwam uit Hong Kong, haar moeder Irene Yip (geboren Cheng, Pinyin: Chéng Huálín) kwam uit het binnenland van China.[7][8]

Op zesjarige leeftijd leerde ze van haar vader schaken, binnen zes maanden wist ze hem te verslaan. Ze werd de beste 8 jaar oude schaakster in de VS.[9] In 2013 werd ze op 10-jarige leeftijd de jongste schaakster in de geschiedenis die zich kwalificeerde voor de USCF-titel "Expert" (rating >2000), en in 2015 werd ze op 11-jarige leeftijd de jongste vrouwelijke nationaal meester.[10]

In juni 2014, ze was toen 10 jaar oud, werd ze met de score 7-0 clubkampioen van de Wachusett schaakclub in Fitchburg, Massachusetts.[11]

Op 30 augustus 2014 won ze op het New England Open toernooi voor de eerste keer een partij van een grootmeester, dit was Alexander Ivanov.[10] Met de leeftijd 10 jaar, was ze de jongste schaakster die ooit een partij won van een grootmeester.[12][3]

Yip nam in 2016 voor het eerst deel aan het vrouwenkampioenschap schaken van de VS; ze eindigde als 9e van de 12 deelnemers, met de score 4½ pt. uit 11.[13] In 2017 werd ze op dit toernooi 11e, met 4 pt. uit 11.[14] In 2019 werd ze 8e, met 4½ pt. uit 11.[15] In juni 2018 behaalde Yip haar laatste benodigde norm voor de titel Internationaal Meester bij de vrouwen (WIM), haar eerste norm voor de titel grootmeester bij de vrouwen (WGM), en haar eerste norm voor de titel Internationaal Meester (IM) door ongedeeld en zonder verliespartij met 7 pt. uit 9 het toernooi Charlotte Chess Center's Summer 2018 IM Norm invitatietoernooi te winnen, dat werd gehouden in Charlotte, North Carolina.[16] In juli 2018, werd ze juniorenkampioen van de VS bij de meisjes, met de score of 7 pt. uit 9, en won ze ook het World Open toernooi voor vrouwen.[17][18] In juni 2019 won ze met 8½ pt. uit 9 het Noord-Amerikaans juniorenkampioenschap voor meisjes, dat werd gehouden in Charlotte, North Carolina, en verkreeg daarmee de titel grootmeester bij de vrouwen (WGM).[4] Vervolgens won ze met 7½ pt. uit 9 het VS-juniorenkampioenschap voor meisjes van 2019. Hiermee verdiende ze een invitatie voor het VS-vrouwenkampioenschap van 2020.[4] In 2020 werd Yip opnieuw VS-juniorenkampioen bij de meisjes, opnieuw met de score 7½ pt. uit 9, en werd tweede op het VS-vrouwenkampioenschap met de score 8 pt. uit 11, een ½-punt achter Irina Krush. In 2023 werd Yip gedeeld derde op het VS-juniorenkampioenschap voor meisjes.[19]

Haar resultaat op de SPICE Cup in 2019, waar ze 5 pt. uit 9 behaalde, maakte haar de jongste Amerikaanse vrouw die de titel Internationaal Meester behaalde.[20] FIDE reikte deze titel aan haar uit in februari 2020.[21]

In 2021 nam Yip deel aan de Wereldbeker schaken (FIDE) voor vrouwen, een toernooi met 103 deelneemsters, dat werd gehouden in Sotsji, Rusland. Ze was geplaatst als 28e en won van Sharmin Sultana Shirin en Nataliya Buksa voordat ze in ronde 3 werd uitgeschakeld door Nana Dzagnidze.[22] Yip won in 2021 in St. Louis het vrouwenkampioenschap van de VS, met de score 8½ pt. uit 11, 1½ punt meer dan de nummer 2, en won daarbij haar partij tegen vier voormalige vrouwelijke toernooiwinnaars: Irina Krush, Anna Zatonski, Nazí Paikidze, en Sabina Foisor.[1] Ze was daarmee de eerste vrouw die op een VS-vrouwenkampioenschap haar partij won tegen vier voormalige vrouwenkampioenen.[23][24]

Carissa Yip maakte deel uit van het Amerikaans vrouwenteam bij de 44e Schaakolympiade in 2022;[25] het team eindigde als vierde.[26]

In 2023 kwalificeerde ze zich voor de Wereldbeker schaken voor vrouwen, won haar match in de eerste ronde, maar werd in de tweede ronde uitgeschakeld.[27] Eveneens in 2023 werd Yip tweede op het FIDE-Wereldkampioenschap voor junioren in de categorie meisjes.[28] Op 17 oktober 2023 won Yip het vrouwenkampioenschap van de VS, met de score 8.5 pt. uit 11.[29]

Opleiding[bewerken | brontekst bewerken]

Yip studeerde in 2022 af aan de Phillips Academy[30] en ging vervolgens studeren aan de Stanford University.[31]

Deelname aan een spelshow op televisie[bewerken | brontekst bewerken]

Yip en haar voormalige tegenstandster in het schaken Irina Krush namen deel aan een speciale aflevering op prime time van The Price Is Right, uitgezonden op 18 januari 2023. Yip kwam niet verder dan de deelnemers-rij, terwijl Krush een prijs-schatting-spel won.[32]

Externe koppelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. a b (en) Wesley So, Carissa Yip are 2021 US Chess National Champions. US Chess.org (21 okt. 2021). Geraadpleegd op 7 nov. 2021.
  2. Carissa Yip wins 2nd US Women's Championship at 20. Chess24 (18 oktober 2023). Geraadpleegd op 18 okt. 2023.
  3. a b Robertson, Noah, "Meet America's top-ranked female chess player: A teenager", 6 sept. 2019. Geraadpleegd op 8 dec. 2019.
  4. a b c Carissa Yip Wins U.S. Junior Girls, Becomes Grandmaster!. ChessKid. Geraadpleegd op 1 nov. 2019.
  5. CARISSA SHIWEN YIP. chessstream.com (2016). Geraadpleegd op 10 december 2019.
  6. IM title application. FIDE.
  7. Wong, Ling-Mei, Carissa Yip to play in national women's chess competition (18 april 2016). Gearchiveerd op 19 dec. 2019. Geraadpleegd op 18 dec. 2019.
  8. (zh) Wong, Ling-Mei, 葉詩文參加全美女子象棋比賽 (18 april 2016). Gearchiveerd op 19 dec. 2019. Geraadpleegd op 18 dec. 2019.
  9. "Chelmsford's Carissa Yip is top 8-year-old female chess player in nation", The Sun, 28 juni 2012. Geraadpleegd op 1 nov. 2019.
  10. a b Carissa Yip: Milestones to Master. Massachusetts Chess Association. Geraadpleegd op 1 nov. 2019.
  11. (en) Enterprise, Wachusett Chess Club turns 60. Sentinel and Enterprise (20 december 2020). Geraadpleegd op 18 oktober 2023.
  12. Carissa Yip. US Chess Champs. Geraadpleegd op 1 nov. 2019.
  13. 2016 U.S. Women's Championship. US Chess Champs.
  14. 2017 U.S. Women's Championship. US Chess Champs.
  15. 2019 U.S. Women's Championship. US Chess Champs.
  16. CCC GM/IM Norm Invitational - Summer 2022 GM/IM Norm Invitational Chess Tournament. chess.stream.
  17. (en) vwest, World Open: Yip and Norovsambuu Win Women's Open; Kovalyov Is Action Champion. US Chess.org (5 juli 2018). Geraadpleegd op 2 januari 2022.
  18. (en) Awonder Liang and Carissa Yip are the 2018 U.S. Junior Champions. Chess News (23 juli 2018). Geraadpleegd op 2 januari 2022.
  19. Round Nine: Mishra Joins Lee and Khachiyan as U.S. Champion. US Chess (25 juli 2023). Geraadpleegd op 4 okt. 2023.
  20. Yip Becomes Youngest American Female IM Ever. Chess.com (30 okt. 2019). Geraadpleegd op 1 nov. 2019.
  21. Titles approved by 2020 Executive Board in Abu Dhabi, UAE. FIDE. Geraadpleegd op 2 juli 2020.
  22. Tournament tree — FIDE World Cup 2021. worldcup-results.fide.com. Geraadpleegd op 21 augustus 2021.
  23. Asian Americans dominate 2021 US Chess Championships, Wesley So joins Bobby Fischer in successive-win club. www.yahoo.com (21 okt. 2021).
  24. 2021 U.S. Chess Champions: Teenage Talent Yip Wins U.S. Women's Championship While Veteran So Claims Third U.S. Championship Title (20 okt. 2021).
  25. 2022 U.S. Olympiad Teams Revealed. new.uschess.org/. Gearchiveerd op 28 juni 2022. Geraadpleegd op 2 juli 2022.
  26. Chess-Results Server Chess-results.com - 44th Chess Olympiad 2022 Women. chess-results.com. Gearchiveerd op 5 januari 2023. Geraadpleegd op 5 januari 2023.
  27. Women's World Cup: Krush, Yip Bow Out of Baku. US Chess (11 aug. 2023). Geraadpleegd op 4 okt. 2023.
  28. Comebacks Come Up Short for Yip, Niemann at World Junior Championships. US Chess (2 okt. 2023). Geraadpleegd op 4 okt. 2023.
  29. (en) Colodro, Carlos Alberto, Carissa Yip grabs second U.S. women’s title after dramatic final round. Chess News (19 oktober 2023). Geraadpleegd op 23 november 2023.
  30. (en) Wakefield, Judy, Andover's teen chess queen does it again; beats world championship from China at top tournament. The Andover Townsman (27 febr. 2020). Geraadpleegd op 11 november 2021.
  31. Brown, Toyloy , 'She's a blessing to us all': 18-year-old chess prodigy is special in more ways than one. USA TODAY (7 juli 2022). Geraadpleegd op 17 okt. 2022.
  32. 57SP. The Price is Right Episode Guide. Geraadpleegd op 3 december 2023.