Cauberg
De Cauberg is een hellling in Valkenburg in de Nederlandse provincie Limburg. De Cauberg is vooral bekend uit de wielersport; de helling werd en wordt in het parcours van diverse wedstrijden opgenomen. De wielerklassieker Amstel Gold Race heeft sinds 2003 zijn finish bovenaan de Cauberg; meestal moet de helling meerdere keren beklommen worden in deze wedstrijd. In 1938, 1948, 1979 en 1998 was de Cauberg onderdeel van de route bij het Wereldkampioenschap wielrennen. Op 11 juli 1992 kwam er een etappe van de Ronde van Frankrijk aan; op 4 juli 2006 had opnieuw een Touretappe vlak na de beklimming van de Cauberg zijn finish.
Over het hellingspercentage en de lengte van de Cauberg bestaat onduidelijkheid. Schattingen variëren van 800 tot 1500 meter voor de lengte, 5 tot 8 % voor het gemiddelde hellingspercentage en 10 tot 12 % voor het maximale hellingspercentage. Volgens metingen van Daniel Gobert en Jean-Pierre Legros (auteurs van Encyclopedie Cotacol. 1000 hellingen van België) heeft de helling een lengte van 1450 meter, een gemiddeld stijgingspercentage van 5% en een maximaal stijgingspercentage van 12 %.
Aan de voet van de Cauberg ligt de ingang van de Gemeentegrot, een mergelgroeve. Verder naar boven ligt een Lourdesgrot, een replica van de grot van Massabielle te Lourdes. Ook staat er een monument voor de Limburgse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, op de plek waar twee jonge verzetsstrijders werden gefusilleerd. De begraafplaats Cauberg is aangelegd op terrassen en heeft vanwege de ligging tegen de heuvel voor Nederland vrij unieke bovengrondse galerijgraven. Bovenop de Cauberg bevinden zich het kuuroord Thermae 2000 en een vestiging van het Holland Casino.
De naam Cauberg is mogelijk afgeleid van het Keltische woord kadeir, dat 'hoogte' of 'heuvel' betekent. De naam zou echter ook kunnen afstammen van de familie Van Caldenborgh uit Berg, die de Cauberg in haar bezit zou hebben gehad. Tot in de jaren '80 van de twintigste eeuw werd de naam ook wel gespeld als 'Couberg'; in het midden van dat decennium is de spelwijze met 'au' officieel vastgesteld.
De helling bevindt zich buiten de stadspoort (Grendelpoort) van het voormalige vestingstadje Valkenburg, en behoorde tot 1940 bij de gemeente Berg en Terblijt. In 1934 werd de Cauberg bestraat met klinkers en in 1969 werd hij geasfalteerd.