Condottieri

Een afbeelding van een condottiere.

Condottieri waren de aanvoerders van huurlingenlegers die werden ingeschakeld door de Italiaanse stadstaten van de late middeleeuwen tot halverwege de 15e eeuw.

In de 13e en 14e eeuw werden stadstaten als Florence, Venetië en Genua schatrijk door hun handel met de Levant, maar ze beschikten ondanks die rijkdom slechts over zeer kleine legers. Hierdoor werden ze vaak aangevallen door andere landen of aangrenzende stadstaten. Daarom huurden de gezaghebbers al gauw groepen huurlingen in om hun grenzen te verdedigen. Elke condotta werd geleid door een condottiere. Vaak werden de bestuurlijke zaken van de stad ook overgedragen aan een huurling, de podestà.

De condotte stonden al snel bekend om hun ontrouw jegens hun werkgever. Ze liepen soms zelfs tijdens gevechten over naar de beter betalende tegenstander. De condottieri begrepen dat ze het militaire monopolie op Italië hadden, en begonnen steeds meer eisen te stellen aan hun werkgevers. Veel van hen, zoals Braccio de Montone en Muzio Sforza, werden belangrijke politieke figuren tijdens de 14e eeuw. Ondertussen vochten condotte steeds vaker met andere legers die helemaal geen vijand van hun werkgever waren, waarbij duizenden huurlingen omkwamen. De condotte moderniseerden ook niet: toen de rest van Europa al over musketten beschikte, vochten zij nog in harnas.

Toen Frankrijk vanaf 1494 Italië binnenviel en de Pauselijke Staat Spanje om hulp vroeg, werden de fraai uitgeruste, maar verouderde condottieri totaal overrompeld en zonder slag of stoot overwonnen. Tegen 1500 waren de laatste condotte verdwenen.

In het kaartspel Machiavelli is de Condottiere een van de acht karakters. Hij heeft de vaardigheid om gebouwen van tegenstanders te vernietigen.

Zie ook

• Lijst van condottieri
• Geschiedenis van Italië

Literatuur

• Geoffrey Trease, The Condottieri. Soldiers of Fortune, 1971. ISBN 0030848911
• Michael Mallett, Mercenaries and their Masters. Warfare in Renaissance Italy, 1974. ISBN 0370105028
• William Caferro, "Slaying the Hydra-Headed Beast: Italy and the Companies of Adventure in the Fourteenth Century" in: Crusaders, Condottieri, and Cannon. Medieval Warfare in Societies Around the Mediterranean, eds. Donald J. Kagay en L.J. Andrew Villalon, 2003, p. 285-304. DOI:10.1163/9789004474642_018
• David Murphy en Graham Turner, Condottiere, 1300-1500. Infamous Medieval Mercenaries, 2007. ISBN 1846030773
• Sophie Cassagnes-Brouquet en Bernard Doumerc, Les Condottières. Capitaines, princes et mécènes en Italie, XIIIe-XVIe siècle, 2011. ISBN 2729863451