Domeykodactylus
Domeykodactylus ceciliae is een pterosauriër, behorend tot de groep van de Pterodactyloidea, die tijdens het vroege Krijt leefde in het gebied van het huidige Chili.
De soort is in 2000 benoemd en beschreven door David Martill, Eberhard Frey, Guillermo Chong Diaz en Charles Michael Bell. De geslachtsnaam is afgeleid van de Cordillera Domeyko, het gebergte waar de vondst werd gedaan, en naar een Klassiek Grieks daktylos, "vinger", een verwijzing naar de typerende vleugelvinger van de pterosauriërs. De soortaanduiding eert Cecilia Demargasso, een geologe van de Universidad Católica del Norte, "omdat ze zo vriendelijk voor ons was".
Het fossiel, holotype Departmento de Ciencias Geológicas at the Universidad Católica del Norte, Antofagasta 250973, is gevonden in de Sierra da Candeleros in Antofagasta, in de Quebrada La Carreta-formatie, die vermoedelijk stamt uit het Onder-Krijt, het vroege Berriasien, 145 miljoen jaar oud. Het werd eerst aangezien voor een exemplaar van de pterosauriër Pterodaustro. Het bestaat uit een mandibula, de vergroeide onderkaken, waaronder hun vergroeiingsvlak, de symphysis mandibulae. Daarnaast is als paratype toegewezen een deel van de bovenkaken dat in hetzelfde stuk rots werd gevonden vlak bij het holotype. De snuit droeg een kam die in ieder geval doorliep tot het begin van de grote schedelopening, de fenestra nasoantorbitalis. De kam had een verticaal gerichte sponsachtige botstructuur van trabeculae die geïnterpreteerd werd als een aanwijzing voor een verlengende hoornschacht; het was deze structuur die men eerst aangezien had voor de filtertanden van Pterodaustro! In de onderkaken zijn zestien paar tandkassen zichtbaar waaruit de kennelijk vrij kleine tanden zelf verloren zijn gegaan; deze stonden naar achteren toe verder uit elkaar en namen daarbij in grootte af. Ze werden als vermoedelijk kegelvormig beschreven, hoewel de nauwe tandkassen ovaal zijn. De tandkassen verhieven zich iets boven het niveau van de onderkaken.
Domeykodactylus was een vrij kleine soort met, inclusief een mogelijke naar achteren uitstekende kam, een geschatte schedellengte van dertig centimeter en een vleugelspanwijdte van ruwweg een meter.
De beschrijvers zagen in de kam overeenkomsten met zowel de Ctenochasmatidae als de Dsungaripteridae; wegens de verhoogde tandkassen is Domeykodactylus aan die laatste groep toegewezen, als eerste dsungaripteride buiten China. In 2014 werd de soort geplaatst in de Dsungaripterinae, als zustersoort van Dsungaripterus.
Literatuur
- Martill D. M., Frey E., Diaz G. C. and Bell C. M., 2000, "Reinterpretation of a Chilean Pterosaur and the occurrence of Dsungeripteridae in South America", Geological Magazine, January 2000, vol. 137, p. 19-25