Euro-mediterrane associatieovereenkomst

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een Euro-mediterrane associatieovereenkomst (EMA) is een speciaal soort associatieovereenkomst die is gesloten tussen de Europese Unie en een derde land in het Middellandse Zeegebied. Doel van associatieverdragen is het bevorderen van de economische en financiële samenwerking en handel. Andere doelen zijn politieke dialoog over veiligheid, democratie, mensenrechtenen en sociale, culturele en educatieve samenwerking. Een achterliggend idee is, dat EMA's bijdragen aan stabiliteit en vrede in de regio.

Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

Euro-mediterrane associatieovereenkomsten zijn een essentieel onderdeel van de Europees-mediterrane partnerschappen met de Unie voor het Middellandse Zeegebied. Ze komen in de plaats van de "Samenwerkingsovereenkomsten" ("Co-operation Agreements"), die in de 1970er jaren werden gesloten. Een cruciale stap naar de instelling van een Euro-mediterrane vrijhandelszone was een Arabisch vrijhandelsverdrag tussen Egypte, Jordanië, Marokko en Tunesië volgens het Agadir-akkoord van februari 2004,[1] dat van kracht werd in 2006.[2] Libanon en Palestina traden toe tot dit verdrag op 3 april 2016[3]

Doelen[bewerken | brontekst bewerken]

Doelen en kernpunten van een EMA zijn onder andere:[4]

  • economische en financiële samenwerking en handels-samenwerking, inclusief
- liberalisering van het handelsverkeer in goederen
- vergemakkelijking van de handel in diensten en het kapitaalverkeer, met volledige liberalisering van de kapitaalsector
- duurzame ontwikkeling van het Middellandse Zeegebied
- het tot stand brengen van een vrijhandelszone in het Middellandse Zeegebied met vrij verkeer van goederen
  • stimulering van intraregionale samenwerking tussen de mediterrane landen, om bij te dragen aan vrede, stabiliteit en economische en sociale ontwikkeling
  • politieke dialoog en veiligheidsdialoog
  • sociale, culturele en educatieve samenwerking

Gesloten EMA's[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn sinds 1995 in totaal acht EMA's gesloten. Op 17 juli 1995 werd het verdrag met Tunesië ondertekend. De eerste overeenkomst trad in werking op 1 juli 1997 voor de staat Palestina in de vorm van een interim-overeenkomst, ondertekend in februari 1997, die nog altijd van kracht is.[4] Deze werd gesloten na de totstandkoming van het "Israëlisch-Palestijns interim-akkoord" in 1995, dat onderdeel is van de Oslo-akkoorden. Het verdrag vermeldt dat de "overeenkomst door een Euro-mediterrane associatieovereenkomst vervangen moet worden zodra de omstandigheden dit toelaten".[5] Het verdrag met Israël werd al ondertekend op 20 november 1995, maar werd pas van kracht in juni 2000.

Voor Syrië was een soortgelijk verdrag in de maak ter vervanging van de lopende overeenkomst. Tussen 1998 en 2004 werd onderhandeld over een EMA met Syrië.[6] Deze werd op 4 oktober 2004 getekend, maar moest nog worden geratificeerd.[1][7] In oktober 2009 keurden de EU-staten een geactualiseerde versie hiervan goed, maar Syrië vroeg uitstel om deze nader te bestuderen.[6] In 1977 was al een Samenwerkingsovereenkomst met Syrië getekend, die op 1 november 1978 van kracht werd.[8] Dit verdrag uit 1978 werd in mei 2011 door sancties wegens de burgeroorlog aldaar opgeschort voor wat onder andere betreft de handel in ruwe olie, aardolieproducten, goud, edelmetalen en diamanten.[9] Ook het onderhandelingsproces voor de vervangende EMA werd opgeschort.[10]

Ook met Libië is er geen EMA gesloten.[9] Het Griekse, allereerste, associatie-akkoord van 9 juli 1961, dat overbodig werd na toetreding tot de EU, was nog een algemeen associatieverdrag (gesloten met de Europese Economische Gemeenschap). Ook het associatieverdrag met Turkije, dat net als Griekenland aan de Middellandse Zee ligt, werd geen Euro-mediterrane overeenkomst genoemd. Dit werd op 12 september 1963 ondertekend als tweede ooit. Op 23 december 1963 werd het goedgekeurd door de 'Raad van de Europese Economische Gemeenschap', ingaande 29 december 1964.[11] Het verdrag met Jordanië, dat niet aan de Middellandse Zee ligt, is juist weer wel een EMA.

Chronologische lijst van gesloten EMA's[bewerken | brontekst bewerken]


Derde land Sinds [4]
Palestina [5] 1 juli 1997
Tunesië [12] 1 maart 1998
Marokko [13][14] 1 maart 2000
Israël [15][16] 1 juni 2000
Jordanië [17] 1 mei 2002
Egypte [18] 1 juni 2004
Algerije [19] 1 sept 2005
Libanon [20] 1 april 2006

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ a b Euro-Mediterranean Association Agreements: the Partnership is moving forward. Europese Commissie, 26 nov 2004. Gearchiveerd
  2. ↑ (en) Agadir Agreement (2004) – Agreement for the Establishment of a Free Trade Zone between the Arabic Mediterranean Nations, 25 feb 2004. Tekst van het Agadir-akkoord. Gearchiveerd op 9 jan 2009
  3. ↑ Lebanon, Palestine join Agadir free trade agreement. Ahram Online, 3 apr 2016. Gearchiveerd
  4. ↑ a b c Euro-mediterrane associatieovereenkomsten. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 27 maart 2020. Gearchiveerd
  5. ↑ a b Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Palestina. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 sep 2021. Gearchiveerd
  6. ↑ a b EU-Syria Association Agreement. EEAS (gearchiveerd op 2 juli 2017)
  7. ↑ (en) Ontwerp-EMA met Syrië, 17 dec 2004. Via
  8. ↑ samenwerkingsovereenkomst met Syrië, 26 sep 1978 (Pdf-document, 6 MB). Nederlandse tekst op EUR-Lex. Via; Ratificeringen
  9. ↑ a b EU trade relations with Syria. Facts, figures and latest developments. Europese Commissie. Gearchiveerd op 27 juni 2023
  10. ↑ EU-Syria relations, factsheet. EEAS, 14 juli 2016.
    "In May 2011, the EU froze the draft Association Agreement and suspended bilateral cooperation programmes between the EU and the Syrian government under the European Neighbourhood Policy."
  11. ↑ Overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschap en Turkije, Ankara, 12 sep 1963. Nederlandse tekst op geldend per 1 mei 2004. Gearchiveerd op 16 nov 2020.
  12. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Tunesië. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 juli 2013
  13. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Marokko. Nederlandse tekst op EUR-Lex, oorspronkelijke versie van 18 maart 2000
  14. ↑ Actuele versie voor Marokko op de Wettenbank
  15. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Israël. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 juli 2013
  16. ↑ Actuele versie voor Israël op de Wettenbank
  17. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Jordanië. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 sep 2021
  18. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Egypte. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 feb 2004
  19. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Algerije. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 1 feb 2017
  20. ↑ Euro-mediterrane Interim-associatieovereenkomst met Libanon. Nederlandse tekst op EUR-Lex, bijgewerkt tot 9 feb 2015
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Euro-mediterrane_associatieovereenkomst&oldid=65594698"