Gebruiker:Chescargot/Toevoegingen Roman van Walewein
https://www.dbnl.org/tekst/_tij003189001_01/_tij003189001_01_0001.phphttps://www.dbnl.org/tekst/_tij003200401_01/colofon.php
https://mennoterbraak.nl/over_tb/secundair.php
https://neerlandistiek.nl/2022/01/de-roman-van-walewein/
https://www.literatuurgeschiedenis.org/teksten/roman-van-walewein
Symboliek van het schaakspel[bewerken | brontekst bewerken]
— Uitspraak van koning Arthur over het binnenzweven van het schaakspel. Vers xxx in Roman van Walewein[1]Hen quam hier sonder redene niet
Het zwevende schaakspel in Walewein heeft een symbolische waarde, die alleen in het begin van het verhaal wordt geduid en daarna nagenoeg niet meer genoemd wordt. Het schaakspel werd in de vroege middeleeuwen bijna uitsluitend door edelen gespeeld en had voor het gewone volk vooral een allegorische betekenis, zoals door werken als die van Cessolis geïllustreerd wordt.
'Magische' schaakspelen kwamen alleen in Arthurverhalen voor. De bekendste is die uit het Oudfranse verhaal van Lancelot-en-prose[2], maar eveneens bekend is die van Perceval van Chrétien de Troyes. De roman van Walewein neemt tussen deze verhalen een bijzondere plek in omdat dat het de enige is met een zwevend (magisch) schaakspel. Bovendien is dit spel door de inzet van goud en juwelen het meest kostbare schaakspel die in de Arthurlegendes voorkomt. Het schaakspel in dit verhaal bleek zelfs zo kostbaar dat koning Arthur er zijn koninkrijk voor over had deze in handen te krijgen. Per slot van rekening, "Hen quam hier sonder redene niet."
De precieze bedoeling van het zwevende schaakspel in het verhaal blijft echter gissen, maar een uitleg is dat het in zich alle deugden van een goede ridder en een harmonisch georganiseerde maatschappij verenigd en dat de vangst hiervan de moed en wijsheid vereist van een troonwaardige candidaat, de opvolger waar Arthur mogelijk naarstig naar zocht. Het vormt de aanleiding van Waleweins avontuur en test en lijkt daarmee zijn rol vervuld te hebben: het komt in de loop van het verhaal nauwelijks meer voor en aan het eind lijkt de overhandiging van het na vele avonnturen verkregen schaakspel slechts een formaliteit waar verder geen woorden aan vuilgemaakt wordt.[3]
Floris ende BlancefloerEen ‘literaire’ schaakpartij: Willehalm en Arabele, uit Wolfram von Eschenbachs roman ‘Willehalm’
Humor / ironie[bewerken | brontekst bewerken]
Spot met arthurlegendes
Zwevend schaakspel symbool voor de mondaine orde vs de graal, symbool voor de verlichtte geest.
Bovendien nemen de schrijvers met Walewein de voorgaande Arthurverhalen mogelijk deels op de hak. Waar een klassieke Arthurverhaal de eer en moed daar lijkt het dat de ridders in Walewein bang zijn en alleen met rijkdom en macht in het vooruitzicht de uitdaging aangaan.[2]
Lieve schoonvrouwe
Bange ridders, die echter voor de rijkdom gaan
Spot met behoefte voor werkelijkheid vs fabels.
Bronnen, noten en/of referenties
|