Gebruiker:Eelsdude/Kladblok
Massa is een natuurkundige grootheid die in de klassieke mechanica aangeeft hoe groot de traagheid traagheid (of inertie) van een systeem is. Klassiek wordt de tweede wet van Newton gehanteerd om deze definitie te illustreren.
Massa wordt in het dagelijks leven vaak verward met hoeveelheid stof en gewicht. Dat komt waarschijnlijk omdat er natuurkundige verbanden bestaan tussen massa , Stofhoeveelheid en gewicht. Deze drie grootheden zijn echter voor natuurkundigen verschillend.
De SI-eenheid van massa is het kilogram.
Traagheid en de massa als ontbrekende factor[bewerken | brontekst bewerken]
De eerste wet van Newton stelt dat een voorwerp altijd zijn bewegingstoestand wil behouden, tenzij er een resulterende kracht op inwerkt.
De tweede wet van Newton stelt duidelijk dat een versnelling van een systeem evenredig is met de (resulterende) kracht die er op wordt uitgeoefend. Dat valt vanuit het dagelijks leven te begrijpen : hoe harder je ergens tegen duwt, hoe groter de mogelijke versnelling van het systeem.
In de voorgaande redenering is men echter iets vergeten : duwen tegen een kast is anders dan duwen tegen een vrachtwagen ; in het eerstgenoemde geval zal het effect van de kracht waarschijnlijk groter zijn. Daarom voeren natuurkundigen een grootheid in die dat effect beschrijft : de massa. Hoe groter de massa, hoe groter de weerzin om de bewegingstoestand te veranderen. Een vrachtwagen , met doorgaans een grotere massa dan een kast, heeft meer kracht nodig om in beweging te komen.
Massa en gewicht[bewerken | brontekst bewerken]
Massa en gewicht worden in het dagelijks leven vaak verward. Gewicht is immers een kracht, terwijl massa op een andere eigenschap van de materie duidt. Omdat systemen die een grote massa bezitten,
Massa uit zich op twee manieren. De eerste manier is dat materie 'zwaar' is. Dit betekent dat materie aangetrokken wordt door - bijvoorbeeld - de aarde: ze is onderhevig aan gravitatie. De andere manier is dat materie 'traag' is, wat betekent dat ze zich verzet tegen verandering van beweging. Deze twee verschijningsvormen worden zware massa en trage massa genoemd. Zware massa kan men meten door de zwaartekracht op een voorwerp te meten en te vergelijken met een standaardmassa. Trage massa kan men meten door een voorwerp van snelheid te veranderen - vertragen, versnellen - een bocht laten maken - en de daarvoor benodigde kracht te meten. In de klassieke mechanica zijn de twee massa's verschillende eigenschappen, al hebben ze dezelfde eenheid. In de modernere natuurkunde wordt er van uitgegaan dat er eigenlijk maar één eigenschap massa is. De SI-eenheid van massa is de kilogram.
De kilogram werd in 1889 gedefinieerd als de massa van een stuk edelmetaal (een legering van platina met 10% iridium) dat in het "Bureau International des Poids et Mesures" (Sèvres, Frankrijk) bewaard wordt onder een luchtdichte stolp. Deze ijkmassa is echter niet erg betrouwbaar; het aankleven van vuil is vrij goed te vermijden, maar sublimatie van de metalen maakt de ijkmassa lichter. Er werden enkele exacte kopieën van deze 'originele' kilogram gemaakt.