Gebruiker:Muijz/richtlijnen

Bevoegdheid en wenselijk gedrag van een moderator

Versie van 31 maart 2004 - De "verwijderen op verzoek auteur en bureaucraat" editie

Een moderator werd voor december 2003 op Wikipedia systeembeheerder of sysop genoemd, dit komt men op andere pagina's nog tegen.

Officieel is iedereen op Wikipedia gelijk. Dat is mooi, dat is nobel, dat is Wikipedia. Maar toch; moderators kunnen handelingen verrichten die een gewone gebruiker niet kan, zoals het verwijderen van een pagina (zie verderop). Verder heeft een systeemontwikkelaar toegang tot de broncode en kan dus eigenlijk alles. Tenslotte is er ook nog de eigenaar van de server (Jimmy Wales) waarop Wikipedia zich bevindt, die de stekker er letterlijk uit kan trekken.

Uw gedrag

Als moderator draagt u meer verantwoordelijkheid en heeft u een voorbeeldfunctie tegenover de andere medewerkers. Formeel is dit niet zo, maar andere medewerkers zullen van u verwachten dat u zich redelijk gedraagt, dat u reageert op vragen van andere gebruikers, en dat u zich in het algemeen diplomatiek uitdrukt bij het geven van commentaar, antwoorden en waarschuwingen. Eigenlijk een kwestie van wat meer verhullend taalgebruik. Elke gebruiker zou daar op moeten letten, maar een moderator dient er extra op te letten.

Moderator zijn wil niet zeggen dat u meer bent dan een ander, alleen maar dat u meer kunt. Uw bevoegdheden vloeien voort uit de gemeenschap van Wikipedia als geheel. Als moderator bent u een dienaar van die gemeenschap. De gemeenschap geeft aan bepaalde gebruikers het vertrouwen om moderator te worden of te blijven.

In de praktijk zullen sommige gebruikers, zeker nieuwe, opkijken tegen een moderator, en van hem of haar leiding verwachten. Van dit gegeven kunt u gebruik maken bij het begeleiden en adviseren van nieuwe medewerkers. In eerste instantie is het geen probleem dat zij veronderstellen dat u als moderator een bijzondere positie bekleedt. Als ze wat meer ervaring hebben, komen ze er wel achter dat dit niet zo is. Let er wel op om geen bevelen te geven. Geef alleen gemotiveerde adviezen, suggesties, of aanbevelingen. U kunt de leiding nemen, maar u dient steeds te vragen om instemming van de Wikipedia-gemeenschap. Als moderator heeft u niet de bevoegdheid om op eigen houtje belangrijke beslissingen te nemen.

Volg zelf strikt de procedures (de weinige zeer losse die er zijn), zelfs als dat extra werk oplevert, en het onwaarschijnlijk is dat iemand kritiek op uw handelen zal hebben. Hou er rekening mee dat uw handelen kan worden gevolgd via "Recente wijzigingen". Als een moderator niet de procedures volgt, kan hij of zij niet verwachten dat andere medewerkers dat wel zullen doen. Blijf geloofwaardig.

Maak geen ruzie. Een discussie is één ding, maar weet u in te houden. Gebruik eventueel de "E-mail deze gebruiker functie". Niet alle vuile was hoeft te worden buiten gehangen. Zorg er voor dat er bij uw gebruikersinstellingen een e-mailadres is ingevuld. Moderators moeten bereikbaar zijn. Plaats bij voorkeur ook uw emailadres op uw gebruikerspagina; niet iedereen zal de link naar "E-mail deze gebruiker" weten te vinden.

Voorkom dat u de autoriteit van een andere moderator nodeloos ondermijnt. Mensen maken fouten, ook moderators. Bent u het met iemand oneens, breek die persoon dan niet publiekelijk af, maar probeer het onder vier ogen op te lossen. Als gebruikers zien dat moderators ruzie met elkaar maken en elkaar uitschelden is dat voor iedereen slecht. Dit wil niet zeggen dat u zaken in de doofpot moet stoppen, zeker niet. De waarheid mag en moet gezegd worden, maar let erop hoe u dat aanpakt.

Vestig niet nodeloos de aandacht op het feit dat u moderator bent. Teken uw commentaren niet met "Gebruikersnaam" -- Moderator Wikipedia NL". Uw autoriteit moet uitgaan van de manier waarop u functioneert als medewerker van Wikipedia NL, niet van uw functie als moderator. Als men wil weten of iemand moderator is, kan men dat zien op de pagina Geregistreerde gebruikers tonen en Wikipedia:Moderator. Eventueel kunt u het ook op uw gebruikerspagina vermelden, maar doe dat dan op een informatieve wijze.

De belangrijkste functie van een moderator is er zijn voor de gebruikers. Een stabiel aanspreekpunt zijn. De boel in zijn geheel in de gaten houden, op de hoogte blijven van aanpassingen aan de software, en van wat er leeft bij de andere Wikipedia's. Het heeft geen zin moderator te worden of te blijven als u slechts zelden tijd aan Wikipedia kunt besteden. Tijd besteden is overigens niet hetzelfde als artikelen schrijven, al is artikelen schrijven natuurlijk belangrijk. De kernopdracht van een moderator is het volgen van de recente wijzigingen; het opvangen van vragen en problemen; en bestrijden van vandalisme. Dit alles wil overigens niet zeggen dat een moderator verplicht is om op elk verzoek van een gebruiker te reageren.

Het vermelden van uw echte naam op uw gebruikerspagina en een geldig emailadres is niet verplicht, maar wordt wel aanbevolen. Het inschrijven op het emailsysteem waarmee naar alle moderators een email kan verzonden worden is wel verplicht.

Vertrouwelijkheid

Informatie waar u uitsluitend als moderator toegang toe heeft, zoals wachtwoorden, dient u zorgvuldig te behandelen en niet verder te verspreiden.

Er zijn gebruikers die een uitzonderlijk eenvoudig wachtwoord kiezen. Dat is geen goed idee. Als moderator is dat een nog slechter idee. Kies als moderator een veilig wachtwoord. Bijvoorbeeld iets als Jef4525 , dHe8lT, theepot45. Gebruik bij het kiezen van een wachtwoord uw verbeelding, en neem niet klakkeloos uw gebruikersnaam als wachtwoord, of iets eenvoudigs als 123' , abc, azerty, querty.

Gebruikt u Wikipedia NL op een publieke computer, vergeet dan niet uit te loggen.

Het gebruiken van uw macht

U kunt:

• een IP-adres blokkeren
• een gebruiker blokkeren
• een pagina beveiligen (niet bewerkbaar maken)
• een pagina (of afbeelding) verwijderen

Dat men iets kan doen, wil nog niet zeggen dat men dat ook moet doen. Van deze speciale mogelijkheden spaarzaam gebruik maken is een moeilijke maar zeer belangrijke zaak.

De gemeenschap van Wikipedia NL kan te allen tijde besluiten u uw rechten te ontnemen na gezamenlijk overleg.

Een IP-adres blokkeren

Dit zijn de regels;

1. Een IP-adres blokkeer je om een reden. Die reden is Wikipedia beschermen tegen vandalen en saboteurs. In principe kan het niet om een andere reden. Als het toch nodig zou zijn, leg de reden dan direct uit aan de gemeenschap.
2. Blokkeer niet bij de minste aanleiding een IP-adres. Mogelijk is die bezoeker nog aan het ontdekken hoe Wikipedia werkt. Een IP-adres van een mogelijke nieuwe medewerker blokkeren is geen goed welkom.
3. Ook een anonieme gebruiker heeft ook een overlegpagina. Gebruik die.
4. Als iemand meerdere bewerkingen gedaan heeft die overduidelijk van slechte wil getuigen mag je een IP-adres blokkeren, als je denkt dat die maatregel in het voordeel is van het project.
5. Als het adres van een vandaal op de grijze lijst van veelplegers voorkomt, mag dit adres bij een nieuwe vandaal-actie onmiddellijk 24 uur worden geblokkeerd, zonder dat op directe herhaling wordt gewacht.
6. Nieuwe adressen kunnen alleen aan deze grijze lijst worden toegevoegd na overleg in de Wikipedia-NL gemeenschap.
7. Gebruik uw gezond verstand.

Wat punten om rekening mee te houden als u een IP-adres blokkeert. Iemand kan zeer snel een nieuw, totaal ander IP-adres hebben, als die persoon een beetje verstand van het internet heeft. Ook loopt u het risico een proxyserver te blokkeren en dan sluit u zeer veel mensen af. Vergeet het ook niet na een tijdje opnieuw te de-blokkeren. Overweeg ook dat u door het blokkeren van een IP-adres iemand zou kunnen wegjagen. Blokkeer daarom niet het adres van iemand die met goede bedoelingen zit te knoeien, maar alleen van personen die duidelijk bewust destructief bezig zijn.

Stel, u blokkeert IP-adres 195.234.13.15 en u geeft als reden op "onnozelaar" Zodra iemand met dat IP-adres dan tracht een pagina te bewerken zal die zien:

Gebruiker is geblokkeerd

Uw gebruikersnaam of IP-adres is door Walter geblokkeerd. De opgegeven reden:

onnozelaar

Elke computer die verbonden is met het Internet krijgt een IP-adres toegewezen van zijn internetprovider. In veel gevallen krijgt een gebruiker regelmatig een ander IP-adres toegewezen. Het het door u gebruikte IP-adres is recent gebruikt door u of iemand anders voor bewerkingen die in overtreding zijn van de regels van Wikipedia.

U kunt voor overleg contact opnemen met de moderators via wikinl-l-owner@wikipedia.org.

Terugkeren naar Hoofdpagina.

Afgezien van het feit dat "onnozelaar" niet echt een gepaste omschrijving is, dient u niet te vergeten dat dynamische IP-adressen van gebruiker naar gebruiker gaan. Het is goed mogelijk dat een andere gebruiker dan degene die u wou blokkeren dat IP-adres krijgt toegewezen.

Geef daarom een duidelijk omschreven reden op ("verwijderde de tekst van die-en-die pagina's en verving het door schuttingtaal").

Weet ook wat u blokkeert. U kunt een IP-adres natrekken op diverse wijzen, bijvoorbeeld via http://www.domainwhitepages.com Geef het IP-adres op en laat het opzoeken. Zo weet u van wie dat IP-adres is, of het nog in gebruik is, en of het soms geen proxyserver is.

Elke blokkering wordt automatisch vermeld in de Wikipedia:Block log.

Een moderator mag een IP-adres blokkeren voor testdoeleinden voor zover dit een andere gebruiker niet stoort.

Een geregistreerde gebruiker blokkeren

Zorg ervoor dat u zeer zeker bent van uw zaak als u dit doet. Pleeg eerst overleg met de andere medewerkers, en met de "overtreder" zelf alvorens een geregistreerde gebruiker te blokkeren.

Er zijn 2 soorten geregistreerde gebruikers:

• Een vandaal die de moeite gedaan heeft een account aan te maken
  • In dit geval zijn dezelfde regels als voor het blokkeren van een IP-adres van toepassing
  • Informeer de andere moderators hierover (moderator-mail)

• Een echte geregistreerde gebruiker
  • Het blokkeren van een echte geregistreerde gebruiker kan in principe alleen met duidelijke instemming of verzoek van de gemeenschap. Een autonome beslissing van een moderator om iemand te blokkeren zonder toestemming is zeer ongebruikelijk en moet onmiddellijk kenbaar worden gemaakt aan de andere moderators, en aan de gemeenschap, met daarbij een duidelijke motivering.

Elke blokkering krijgt automatisch een vermelding in de Speciaal:Ipblocklist

Een moderator mag voor testdoeleinden een gebruiker blokkeren, voor zover dit de andere gebruikers niet stoort. (Eigenlijk kan de moderator voor testdoeleinden dus alleen zijn eigen account blokkeren.)

Een pagina beveiligen

Dit is anti-wiki. Door een pagina te beveiligen kunnen alleen moderators die pagina nog aanpassen.

Het in- of uitschakelen van de bevveiliging van een pagina is publiek te zien in de Wikipedia:Protection_log

Gebruik van deze functie:

1. Zeer tijdelijk, als alternatief voor het blokkeren van een gebruiker. Bijvoorbeeld als iemand herhaaldelijk dezelfde pagina vandaliseert vanaf verschillende IP-adressen. Beveiligen van een pagina is ook nuttig om een edit-oorlog te stoppen. Overleg met de betrokken gebruikers is nodig, en het inlichten van de andere moderators wenselijk.
2. Op verzoek van de gemeenschap, of met steun van de gemeenschap.

Een moderator mag zonder overleg pagina's beveiligen in de eigen naamruimte.

Een pagina of media-bestand definitief verwijderen

Als moderator mag u de pagina's van de lijst "Te verwijderen pagina's" verwijderen volgens de geldende procedure.

Het is mogelijk een verwijderde pagina volledig te herstellen. Maar beschouw dat als een redmiddel, een backup. Er gebruik van maken zou een uitzondering moeten zijn. Dit is meer om tactische en psychologische redenen dan omdat er een technische reden zou voor zijn.

Het verwijderen van een pagina is de meest voorkomende en publieke handeling die een moderator verricht. U geeft daarmee te kennen: "ik, moderator, beschouw deze pagina als onwaardig voor Wikipedia". U toont hiermee een macht te bezitten waarover gewone gebruikers niet kunnen beschikken. Het is daarom van fundamenteel belang er voorzichtig mee om te springen. Door de "Procedure te verwijderen pagina's" te volgen, legt u de verantwoordelijkheid voor uw optreden bij de gemeenschap en niet bij uzelf.

Ook indien u als moderator twijfelt bij een pagina die op de verwijderlijst staat, is het beter deze nog te laten staan en daarbij een motivering te geven, dan om deze te verwijderen.

Een pagina direct verwijderen

Als moderator mag u een pagina direct verwijderen in de volgende gevallen:

• Pagina's zonder inhoud, of pagina's die geen zinvolle informatie bevatten, mogen zonder verdere formaliteit verwijderd worden na het controleren van de onderstaande punten.
  • Voorbeeld: Verwijder dit en beschrijf hier de nieuwe pagina. jezus mina, kunnen jullie dat niet zelf???????? , # Hoi. Dit is Mattheus. Doei.
  • Controleer wel de voorgeschiedenis. Een artikel kan dan wel als inhoud hebben "kashjksjhfdklsjfklskldskjflsdjkl" maar in de voorgeschiedenis kan een echt, gevandaliseerd, artikel schuilgaan.
  • Wees zeker dat het echt volstrekte nonsens is. Als er ook maar de geringste twijfel bestaat, is het beter de pagina niet te verwijderen, maar deze op de lijst "Te verwijderen pagina's" te zetten.

• Als de auteur van een artikel of afbeelding aangeeft dat deze kan worden verwijderd om een van de volgende redenen:
  • (tik)fout in de bestandsnaam
  • (tik)fout in de titel van een artikel, ook bij het verplaatsen van artikels
  • Afbeelding wordt vervangen door andere afbeelding.

In geval van enige twijfel of als het artikel reeds inhoudelijk bewerkt is door iemand anders dient het artikel/afbeelding op de lijst te verwijderen pagina's geplaats te worden met de normale procedure.

Bij het verwijderen dient de reden van verwijdering te vermelden in een commentaarveld. Vul dit in. Wees zo duidelijk mogelijk, bijvoorbeeld "leeg; voormalige inhoud: \"deze man houdt van ........... geintje ik ken hem niet hahahahahahahahahahahahahaha\"

• Een pagina verwijderen om technische redenen. Bijvoorbeeld een pagina verwijderen zodat je dan een pagina kan verplaatsen naar die pagina.

• Pagina's in de eigen gebruikersnaamruimte van de moderator zelf en pagina's aangemaakt voor testdoeleinden mag men vrij verwijderen.

In alle andere gevallen, zoals foute titel; overtreding auteursrechten; overbodig; of wat dan ook, dient u steeds de procedure Wikipedia:Te verwijderen pagina's te volgen. Zie ook daar. Plaats steeds op de pagina van het artikel een vermelding dat die pagina op de lijst is gezet om te worden verwijderd.

Pagina's die door gebruikers reeds op de lijst "Te verwijderen pagina's" zijn geplaatst kunt u beter niet ddirect verwijderen, tenzij ze op de lijst "Direct verwijderen" staan. Direct verwijderen werkt demotiverend voor de gebruiker die de moeite heeft genomen een pagina te vermelden, en kan de betrokkenheid van de niet-moderators bij het opsporen van dergelijke artikelen, en het plaatsen op de lijst "Te verwijderen pagina's", schaden. Het is de kracht van Wikipedia dat we allen waken om de inhoud zo goed mogelijk te maken en te houden.

Bureaucraatschap

Bepaalde moderatoren hebben de speciale status van bureaucraat. Dit betekent dat ze de mogelijkheid hebben - maar daarmee nog niet zondermeer het recht - om andere gebruikers moderator te maken.

Een moderator kan de bureaucraat status verkrijgen via een eenvoudig verzoek aan een moderator die reeds bureaucraat status heeft. Het gebruik van de aanvullende rechten is beperkt door de "Richtlijnen voor moderators"; de procedure voor aanstelling van nieuwe moderators; en de goedkeuring van de Wikipedia-gemeenschap.