Gebruiker:Vanlin1/Kladblok

MICROBEADS

Wat zijn plastic microbeads en waar worden ze voor gebruikt?

Microbeads zijn minuscule kleine bolletjes van plastic (meestal polyethyleen) die niet of nauwelijks met het blote oog zijn waar te nemen. Ze worden gebruikt als scrub- of schuurmiddel in verzorgingsproducten, zoals peelings, douchegel, (vloeibare)zeep en tandpasta maar ook in andere verzorgings producten zonder scrub functie zoals nagellak, scheerschuim en deodorant.

Verschil microbeads en microplastics

Microplastics (plastics kleiner dan 5 mm) zijn onder te verdelen in primaire en secundaire microplastics. Primaire microplastics, zoals de plastic microbeads, worden onder andere gebruikt in verzorgingsproducten. Secundaire microplastics ontstaan door verwering van grotere stukken plastic. Deze microplastics kunnen zo klein worden als een nanodeeltje.

Plastic microbeads in verzorgingsproducten

In duizenden verzorgingsproducten die over de hele wereld verkocht worden zijn plastic microbeads verwerkt. Na gebruik komen deze via het doucheputje in het rioolstelsel terecht. Rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn niet ontworpen om microbeads uit het afvalwater te filteren, waardoor deze in rivieren en oceanen terecht komen waar ze bijdragen aan de plastic soep en in de voedselketen terecht komen.

Onderzoekers van de University of Plymouth berekenden in 2015 dat er per scrubbeurt (een hoeveelheid van circa 5 millimeter) tussen de 4595 en 94.500 microbeads door de gootsteen worden gespoeld.

Mogelijke gevolgen voor milieu en gezondheid

Microbeads/microplastics vergaan niet en eenmaal ongecontroleerd in het milieu zijn ze onmogelijk daaruit te verwijderen. Diverse onderzoeken tonen aan dat de accumulatie van de bijna niet voor te stellen hoeveelheden microplastics in het zeemilieu, een potentieel zeer verontrustend milieuprobleem vormt.

• Recente studies hebben de aanwezigheid van microplastics aangetoond op bijna elk strand wereldwijd, op ijskappen en in alle oceanen.
• Een deel van de microplastics in de oceanen zinkt naar de bodem. Dat is gebleken uit een recente studie naar plastics in de Atlantische Oceaan, de Indische Oceaan en de Middellandse Zee. Een wetenschappelijk team onderzocht de bodem van deze oceanen tussen 2001 en 2012 tot op 3000 meter diepte. De hoeveelheid plastic is 1000 keer groter dan wat er op de oppervlakte ronddrijft.
• Volgens de UNEP zijn microplastics een van de schadelijkste vervuilers die de oceaan verstikken.
• Microbeads zijn gevonden in plankton en komen op die manier hoogstwaarschijnlijk onze voedselketen binnen. Op een video van de BBC van 13 maart 2015 wordt hierover verslag gedaan: http://bbc.in/1J4M5ml
• Volgens een onderzoek van Deltares (Nederland) blijken microplastics nog gevaarlijker te zijn dan oorspronkelijk werd vermoed. Bij de afbreking van plastic komen giftige stoffen vrij die zeer schadelijk voor de mens zijn en hormonale verstoringen of neurologische aandoeningen kunnen veroorzaken.
• Experts van Verenigde Naties stellen dat de zogenaamde ‘circulaire economie’ (gebaseerd op recycling) de beste en goedkoopste manier is om het aantal microplastics in de oceanen te verminderen.

Alternatieven voor het gebruik van microbeads

Plastic vervuiling bij de bron aanpakken is de meest effectieve manier om zwerfafval in de oceaan te verminderen. Plastic microbeads kunnen vervangen worden door alternatieven, zoals gemalen notenschillen en zoutkristallen.

Inmiddels worden plastic microbeads uit steeds meer verzorgingsproducten gehaald en vervangen door natuurlijk afbreekbare alternatieven. Maar het is nog lang niet zover dat alle verzorgingsproducten vrij van plastic zijn.

Niet alleen microbeads

Recent onderzoek (UNEP report 'Plastic in Cosmetics', 2015) heeft aangetoond dat veel meer soorten plastics worden toegevoegd aan verzorgingsproducten dan aanvankelijk gedacht. Tevens blijkt dat sommige plastic microbeads vervangen worden door bio-based/bio-degradable microbeads, terwijl deze net zo min in water afbreken. Ook de toename van het gebruik van nanoplastics in cosmetica is verontrustend.

Cosmeticaproducten scannen op de aanwezigheid van microbeads

Met een speciale app, de ‘Beat the Microbead-app’ kan eenvoudig gecontroleerd worden of een cosmeticaproduct plastic bevat. Dat doe je door met je smartphone de barcode van een verzorgingsproduct te scannen.

De rol van de politiek

De voormalige minister van milieu en tegenwoordig voorzitter van de Plastic Soup Foundation, Jacqueline Cramer, vroeg als eerste in 2009 aandacht voor de plastic soep in Nederland, in Europa en bij de UNEP (United Nations Evironmental Program). Microplastics, als specifiek thema in de plastic soep-problematiek, krijgt in de jaren daarna steeds meer politieke aandacht. Inmiddels is de ernst van het probleem wereldwijd doorgedrongen en heeft ook al tot enkele wettelijke maatregelen geleid. Enkele hiervan zijn:

• 2014: The Microbead-Free Waters Act wordt aangenomen door de New York State Assembly met 108 tegen 0 stemmen. Deze 'Act' verbied de productie en verkoop van cosmetische producten met microbeads kleiner dan 5mm.
• 2015: Californië neemt een wet (AB 888) aan die microbeads in verzorgingsproducten verbiedt. De wet is strenger dan die in andere staten omdat het ook 'biodegrable beads' verbiedt, maar de wet staat wel een lange uitfaseertijd van 5 jaar toe.
• 2015: De Canadese overheid kondigt een algeheel verbod op microbeads aan. De ingangsdatum is nog niet bekend. Microplastics worden toegevoegd aan de Canadese lijst met giftige stoffen.
• 2015 President Obama ondertekent een federale wet die de verkoop en distributie van producten die microbeads bevatten vanaf juli 2017 verbiedt.

Zie ook

• [ http://www.beadthemicrobead.org/ ]
• [ http://www.plasticsoupfoundation.org/ ]