Gebruiker:Vrije Tijd Dilbeek/Kladblok

Study for a windmill

Study for a windmill

Study for a windmill is een installatie uit 2019 naar een ontwerp van het Belgisch architectenduo Gijs Van Vaerenbergh. Deze installatie werd geplaatst in Dilbeek naar aanleiding van het Bruegeljaar en in het kader van een openluchttentoonstelling ‘De Blik van Bruegel’.

Over

Detail uit de kruisdraging

Het architectenduo Gijs Van Vaerenbergh plaatste een windmolen op een open plek in het Pajotse landschap. Deze schematisch, doorzichtige constructie in wapeningsstaal is een architecturale sculptuur die eerder lijkt op een ontwerp. Doordat de constructie transparant is herschikken de lijnen zich voortdurend, afhankelijk van hoe de sculptuur bekeken wordt door de toeschouwer. Hierdoor tekent de molen zich als het ware grafisch af ten opzichte van de lucht. Dit lijnenspel gevormd door de sculptuur refereert naar de tekeningen in de ontwerpfase.

Inspiratie voor het werk

De inspiratie voor dit werk is het schilderij De Kruisdraging van Bruegel uit 1564. Bruegel staat erom bekend dat hij bij het maken van zijn tekeningen en schilderijen beroep deed op een verzameling of archief van losse elementen: studies, details, ... Gijs Van Vaerenbergh doet hetzelfde, maar dan in de omgekeerde richting. Ze vertrekken van de staakmolen in De kruisdraging en plaatsen het terug in Dilbeek. Windmolens waren in het Middeleeuwse landschap en maatschappij opvallende symbolen van de macht: boeren die er hun graan tot bloem lieten vermalen moesten er belastingen betalen. Bruegel gebruikt de windmolen niet enkel als symbool in zijn schilderijen maar ook op perspectief en diepte te creëren.

Wandelaars op de kunstroute Blik van Bruegel

TOPOgrafie

TOPOgrafie in inkomhal Westrand

TOPOgrafie werd gecreëerd naar aanleiding van de openluchttentoonstelling ‘De Blik van Bruegel’ in 2019. Kunstenaar Filip Dujardin ontwierp een panorama met foto's van het landschap genomen op dit parcours in Dilbeek die hij vervolgens digitaal knipt en plakt tot een nieuw landschap. Op het eerste zicht lijkt het een realistische weergave van het landschap maar als de toeschouwer beter kijkt ontdekt die vervormde of onlogische details waardoor het landschap een absurde vorm aanneemt.

Over

In het werk TOPOgrafie zien we een fotomontage van de typische combinatie van stedelijk en landschappelijke landschapselementen uit het Pajottenland. Dujardin abstraheert en vervormt de bestaande elementen en re-assembleert deze tot een realistisch maar structureel onmogelijk landschap. De kunstenaar ontwerpt een nieuwe fictieve constructie met elementen die hijzelf het belangrijkste vind, Bruegel deed in zijn landschapsschilderijen net hetzelfde.

TOPO wordt in drukletters geschreven om de nadruk op de 'plaats' ('topo' is Grieks voor 'plaatsbeschrijving') te leggen. De toeschouwer herkent wel kenmerken van het Pajottenland, maar het panorama is een fictieve kaart, gecreëerd door een kunstenaar, dus moet de toeschouwer zijn verbeelding gebruiken om de vermenging van randstedelijkheid en cultuurlandschap zelf te (re)construeren. De topografie gebruikt een symbolische taal om inzicht te geven in gebieden. Dujardin doet met TOPOgrafie hetzelfde en laat via een collagetechniek de toeschouwer het landschap interpreteren op maatschappelijke en ruimtelijke evoluties.

Andere werken

Artefact 1 tijdens openluchttentoonstelling 'De Blik van Bruegel' in 2019

Artefact 2 tijdens openluchttentoonstelling 'De Blik van Bruegel' in 2019

Behalve fotomontages creëert Dujardin ook ruimtelijke sculpturen. Voor de openluchttentoonstelling maakte hij tijdelijk ook twee gigantische sculpturen die onverwacht opduiken in het landschap. Opnieuw gaat het hierbij om het construeren van een fictief nieuw geheel met bestaande elementen. Voor Artefact 1 & 2 neemt hij zowel een typisch element uit schilderijen van Bruegel, de Alpenrots, als een (gespiegeld) fragment van het lokale stedelijk en landschappelijk weefsel in het Pajottenland.

Kuh

Kuh

Kuh (Duits voor koe) is een installatie uit 2000 ontworpen door Lois Weinberger en werd in 2019 in Dilbeek geplaatst in kader van de openluchttentoonstelling ‘De Blik van Bruegel’.

Over

De realistische koe oogt voor de toeschouwer eerder surrealistisch doordat ze in de bebouwde kom wordt geplaatst in plaats van in de wei zelf. Weinberger gebruikt dezelfde subtiele kritische blik die Bruegel ook toepaste in zijn werken, namelijk dat het landschap meer is dan wat je op het eerste zicht als vanzelfsprekend ervaart. Voor deze koe liet Weinberger zich inspireren op een West-Vlaams rood runderras dat vroeger het polderlandschap kenmerkte, maar dreigt te verdwijnen door de op massaconsumptie gekweekte soorten.

Oorsprong

Kuh werd oorspronkelijk bedacht in de jaren 2000 om een druk verkeersknooppunt meer artistieke expressie te geven. Het surrealistische idee van een realistische koe tussen twee rijstoken zou uiteindelijk niet worden geplaatst.

(Re)constructie

(Re)constructie

(Re)constructie van Erik Dhont

(Re)constructie is een ingreep in het landschap door landschapsarchitect Erik Dhont naar aanleiding van het Bruegeljaar en in het kader van de openluchttentoonstelling ‘De Blik van Bruegel’ in 2019.

Over

Landschapsarchitect Erik Dhont had met (Re)constructie het doel om nieuwe levenskansen te bieden aan gebieden die oorspronkelijk verloren werden gewaand. In dit Pajotse landschap wilde Dhont opnieuw evenwicht creëren aan de hand van verschillende ingrepen. De bestaande beek werd verbreed opdat oevers zich opnieuw kunnen ontwikkelen in tegenstelling tot het verleden waar het gebied werd drooggelegd in functie van landbouw. De nieuwe microbiotopen beïnvloeden het gehele landschap en ontstaat er een dynamiek in de omgeving. Dhont reconstrueert voor de wandelaar een landschap uit Bruegels tijd met zicht- en rustpunten.

Dhont streeft met een zo minimaal mogelijke ingreep naar een maximaal resultaat. Op die manier wil hij een plek creëren waar je kunt wegdromen en van de natuur genieten. Zo kan je je ook bewust worden van de ecologische evenwichten die belangrijk zijn voor een duurzaam gebruik van de almaar schaarser wordende groene ruimte om je heen. De verschillen in ervaring, die je in de loop van de dag of door de opeenvolging van de seizoenen tijdens een wandeling in het gebied kunt beleven, versterken mee het ‘natuurlijke’ karakter van dit heraangelegde, weliswaar kunstmatige landschap. Dhonts ingreep biedt – via Bruegel – stof tot nadenken over de toekomst van het landschap.

Geel kader

De gele kader is een ingreep in het landschap door kunstenaar Bert De Keyser waarbij het lijkt alsof het Kasteel in de verte als het ware ingekaderd wordt.

Geel kader met op achtergrond Kasteel La Motte

Over

Doorheen de gele kader zie je in de verte Kasteel La Motte. Dit neoclassicistische Kasteel werd gebouwd op aangelegde aarden heuvels, ook wel ‘mottes’ genoemd. Door het plaatsen van een grote gele kader wil de kunstenaar de mensen bewust leren maken van hun omgeving.

Bert De Keyser realiseerde onder meer stads- en landschappelijke projecten in Brussel, Antwerpen, Amsterdam, Bratislava, Solingen, Barcelona en andere steden. Hoogtepunten weren het “Rembrandt-Mondriaan Project” (Amsterdam, 1966) en “Op weg met Bruegel” (Brussel, 2004). Voorts tekende hij al meer dan 700 musici en nog een honderdtal op festivals en andere plaatsen.

Op voorstel van kamer en senaat heeft Bert De Keyser in 1988 de multimedia-installatie “3 x Brussels” ontworpen in de loopbrug tussen het Paleis der Natie en het Huis van de Parlementsleden. De lamellen constructie die een ander historisch beeld op Brussel onthulde naargelang van uit welke looprichting men komt, stond in een passage waar passanten én een brandende zon vrij spel hadden. Het kunstwerk is inmiddels verdwenen, maar in 2007 mocht De Keyser een aangepast concept monteren.

Dit gele kader kent dus een rijke geschiedenis: een eerste exemplaar werd in 1985 op de Kunstberg geplaatst ter promotie van de grote projecttentoonstelling “Focus on Brussels” van Bert De Keyser in het Paleis voor Congressen. Bijna gelijktijdig werd een uitneembaar alu kader geplaatst op de Dam in Amsterdam voor het Rembrandtproject. Na vale omzwervingen, was zijn laatste mooie plek een ereplaats op de Grote Markt van Brussel voor het stadhuis. Naar aanleiding van zijn tentoonstelling in Kasteel La Motte, plaatste Bert De Keyser het kader in de weide van La Motte.

Als dank voor het ontvangen van de cultuurprijs 2013 schonk beeldend kunstenaar Bert De Keyser zijn werk “Als ik niet kijk, heb ik het niet gezien” aan de gemeente Dilbeek.

Het oorspronkelijke model

Bij de heraanleg van het Dorpsplein in Sint-Martens-Bodegem in 2016 werd een oproep gelanceerd om de dorpskern te voorzien van een kunstwerk. Kathleen Vinck creëerde daarop het kunstwerk ‘Het oorspronkelijke model’ waar de geschiedenis en structuur van het dorp in verwerkt werd.

Het oorspronkelijke model op het Dorpsplein van Sint-Martens-Bodegem

Kathleen Vinck

Katleen Vinck (°1976) leeft en werkt in Antwerpen. Ze genoot een opleiding in architectuur, kunst en scenografie.  In haar werk brengt ze deze ervaringen samen en maakt ze vaak gebruik van schaalmodellen waarmee ze de karakteristieken van sculptuur, architectuur en theaterscenografie met elkaar verbindt. Katleen Vinck imiteert de menselijke nabootsingen en bijgevolg vormen haar objecten een eigen typologie. Aspecten uit haar achtergrond, scenografie, beeldende kunst en architectuur vermengen zich tot hybride vormen.

Het oorspronkelijke model

Het kunstwerk maakt de identiteit van het dorpsplein zichtbaar en verwijst naar de rijke hoptraditie en heuvellandschap van het Pajottenland.

Sint-Martens-Bodegem kende een rijke hopcultuur en was typisch voor de streek. In huisje Mostinckx naast het plein kan je illustraties terugvinden waarop te zien is dat hop op een soort kunstmatige aarden heuvel werd verbouwd. De heuvels op het kunstwerk refereren aan de hop die werd geteeld op kunstmatige heuvels. Vlakbij het Dorpsplein bevindt zich nog een hoppeveld.

De interventie symboliseert ook naar structuur van het dorp. De Sint-Martinuskerk bevindt zich bovenop de heuvel dat goed te zien is vanaf het plein. De straten rondom het plein komen terug in de ring rond het werk.

De gebruikte materialen zijn kunstmatig, ook al zien ze er organisch uit (acryl, hars, staal). Deze kunstmatige materialen reageren op een natuurlijke manier wat zorgt voor een wisselwerking tussen architectuur en natuur.