IJzerwake
De IJzerwake is een Vlaamsgezinde en -nationalistische manifestatie, ontstaan als Vlaams-radicale afscheuring van de IJzerbedevaart.
Achtergrond
Onder Paul Daels, maar vooral Lionel Vandenberghe als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité groeide het ongenoegen bij de radicale vleugel van de Vlaamse Beweging. De oorspronkelijke boodschap van Nooit meer oorlog, Zelfbestuur en Godsvrede werd hertaald in Vrede, Vrijheid en Verdraagzaamheid, wat kwaad bloed zette bij sommigen. Deze radicalen vonden dat Vlaams-nationale thema's teveel op de achtergrond bleven. Ook vanuit kringen rond het Vlaams Blok werd verdraagzaamheid als nauwelijks verholen kritiek in hun richting beschouwd.
Verschillende protestgroepen werden opgericht, onder andere de Werkgroep Radicalisering IJzerbedevaart en het IJzerbedevaardersforum. Dit om de IJzerbedevaart bij te sturen, maar veel grip kregen deze groeperingen niet op het comité.
De relaties verslechterden nog met het voornemen een cultureel festival "Ten Vrede" in 2003 te houden op de dodenweide van Diksmuide, onder de IJzertoren, wat gezien werd als regelrechte grafschennis. Stemmen gingen op om een alternatieve bedevaart op gang te brengen. Toen Lionel Vandenberghe politiek kleur bekende, en zich aansloot bij Spirit, de Vlaamse links-liberalen die een kartel sloten met de sp.a, was het hek helemaal van de dam.
Tegenwoordig wordt de Ijzerwake op een aparte dag georganiseerd waarop er vooral veel plaats is voor optredens van minderheidsgroepen in Europa die het even moeilijk hebben als de Vlamingen om hun cultuur niet in rook te zien opgaan. Enkele voorbeelden zijn o.a. steunbetuigingen uit Catalonië, Schotland en Zuid-Afrika.
Alternatieve bedevaarten
Er werd beslist om een alternatieve bedevaart te houden op 24 augustus 2003 in Steenstrate, bij het monument van de gebroeders Van Raemdonck. De organisatie kwam in handen van IJzerwake vzw, een vereniging die minstens in de eerste jaren sterk aanleunde bij het Vlaams Blok (sinds 2004: Vlaams Belang), temeer daar zowel de penningmeester (Luk Dieudonné), de logistiek medewerker (Luk Vermeulen) en de webmaster (Hans Verreyt) in loondienst van het Vlaams Blok waren. Het Antwerps N-VA-gemeenteraadslid Luk Lemmens trad op 20 augustus 2003 toe tot het IJzerwake-bestuur. Haar werking steunde vooral op radicale nationalistische organisaties zoals Were Di, Voorpost, Vlaams Nationaal Jeugdverbond en NSV.
Vooral sinds de editie van 2005 groeit de steun van de brede Vlaamse Beweging voor de IJzerwake. Zo was er in 2005 een redevoering door Hugo Portier, de voormalige voorzitter van het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ). In 2006 hield de gewezen ondervoorzitter van de N-VA Eric Defoort er een toespraak over het thema godsvrede. De IJzerwake haalde in dat jaar voor het eerst meer bezoekers dan de IJzerbedevaart, bij de editie van 2008 waren er 5200 bezoekers en op de IJzerbedevaart datzelfde jaar 2000 bezoekers. De editie van 2009 overtrof het voorgaande jaar met 6000 bezoekers en bevatte een toespraak van Frans Crols, directeur van het ondernemersweekblad Trends. Het voorzitterschap kwam in handen van Ing. Wim Dewit (N-VA) In 2010 werd de gastrede gehouden door prof. Matthias Storme (N-VA).
In 2011 gaf Johan Sanctorum een opgemerkte en fel toegejuichte gastrede over de noodzaak tot eenheid in de Vlaamse beweging.
De IJzerwake vindt jaarlijks plaats op de voorlaatste zondag van augustus.
Thematiek
- 1e IJzerwake 1995 - zondag 27 augustus - “Trouw aan het IJzertestament” (toentertijd enkel nog door het VNJ georganiseerd)
- 2e IJzerwake 2003 - zondag 24 augustus - “IJzerwake”
- 3e IJzerwake 2004 - zondag 22 augustus - “Vlaanderen in Europa, vrij en onafhankelijk!”
- 4e IJzerwake 2005 - zondag 21 augustus - “Vlaanderen onafhankelijk!”
- 5e IJzerwake 2006 - zondag 20 augustus - “Godsvrede hefboom naar onafhankelijkheid”
- 6e IJzerwake 2007 - Zondag 19 augustus - "Vlaanderen: laat de rand niet los !"
- 7e IJzerwake 2008 - Zondag 24 augustus - "Nu: Durven met Vlaanderen!"
- 8e IJzerwake 2009 - Zondag 23 augustus - "Welvaart en welzijn door onafhankelijkheid"
- 9e IJzerwake 2010 - Zondag 22 augustus - "Vrij Vlaanderen in Ons Europa"
- 10e IJzerwake 2011 - Zondag 21 augustus - "Vlaanderen Staat"