Il est cinq heures, Paris s'éveille
Il est cinq heures, Paris s'éveille (Het is vijf uur, Parijs ontwaakt) is een single van de Franse singer-songwriter Jacques Dutronc uit 1968. Het nummer is afkomstig van zijn tweede album.
Het nummer werd in 1991 gekozen tot het beste Franstalige nummer aller tijden in een peiling onder muziekcritici.[1][2]
Compositie
[bewerken | brontekst bewerken]
Het idee voor het lied is afkomstig van Jacques Wolfsohn, artistiek directeur bij Disques Vogue. Hij kreeg het idee tijdens een maaltijd met zijn songwriting-partners Jacques Dutronc en Jacques Lanzmann en stelde hen voor een lied te schrijven over Parijs in de vroege morgen. De andere twee Jacques begonnen diezelfde avond om 23 uur met het componeren van het lied en bij zonsopgang was het lied klaar. Het lied is geïnspireerd op Tableau de Paris à cinq heures du matin, een lied uit 1802 van Marc-Antoine Madeleine Désaugiers.[3]
In de versie van 1968 wordt de tekst van Désaugiers van een zonsopgangtafereel van bakkerijen, fruitkraampjes en straatvegers vervangen door minder kalme scènes van vrachtwagens, auto's en strippers.[3] Bekende Parijse plaatsen zoals de Place Dauphine worden beschreven zoals ze in de jaren 60 waren. Het grote treinstation Gare Montparnasse wordt beschreven als "niet meer dan een skelet" ("...n'est plus qu'une carcasse...") omdat, ten tijde van het schrijven van het lied, dit station gesloopt werd om ruimte te maken voor de wolkenkrabber Tour Montparnasse.[4]
De kenmerkende fluitpartij in het nummer werd pas aan het einde aan de opnames toegevoegd. Dutronc en Lanzmann waren niet tevreden over het arrangement en hadden het gevoel dat er iets ontbrak. Dutronc had het idee om een Gipsy jazz-gitaar toe te voegen. Omdat Roger Bourdin, een fluitist, op dat moment in hetzelfde gebouw werkte, kreeg hij de vraag of hij naar het nummer wilde luisteren. Bourdins improvisaties werden vervolgens aan het nummer toegevoegd.[1][3]
Op de single kreeg ook de toenmalige vrouw van Lanzmann, Anne Ségalen, credits voor de teksten.[5]
Release
[bewerken | brontekst bewerken]Il est cinq heures, Paris s'éveille werd uitgebracht als een ep met 4 nummers in maart 1968.
Dutronc voerde het nummer uit bij de Office de Radiodiffusion Télévision Française (destijds de nationale omroep van Frankrijk) televisieshows Tilt magazine, uitgezonden op 27 maart 1968, en Palmarès des chansons, uitgezonden op 18 april 1968.[6][7]
Ontvangst
[bewerken | brontekst bewerken]Op 23 maart 1968 bereikte Il est cinq heures, Paris s'éveille de nummer 1-positie in de Franse hitlijsten. Het nummer kwam op nummer 2 in België en op nummer 4 in Nederland.[8][9]
Een paar weken na de release van het nummer begon in Parijs de Parijse studentenrevolte van mei 1968. Vanwege de tekst "Parijs ontwaakt" werd het nummer wel in verband gebracht met deze gebeurtenis,[3] hoewel de schrijvers geen politieke bedoelingen hadden met dit nummer. Een herschreven versie van het nummer werd op de barricaden gezongen.[10] Het lied werd daarom door veel radiostations niet meer gespeeld.
In 1991 werd Il est cinq heures, Paris s'éveille, in een poll onder muziekcritici georganiseerd door Le Nouvel Observateur voor een tv-show op Antenne 2, gekozen tot de beste Franstalige single aller tijden. Het nummer Ne me quitte pas van Jacques Brel werd tweede.[1][2]
Hitnoteringen
[bewerken | brontekst bewerken]NPO Radio 2 Top 2000
[bewerken | brontekst bewerken]| Nummer met notering(en) in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1] | '99 | '00 | '01 | '02 | '03 | '04 | '05 | '06 | '07 | '08 | '09 | '10 | '11 | '12 | '13 | '14 | '15 | '16 | '17 | '18 | '19 | '20 | '21 | '22 | '23 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Il est cinq heures, Paris s'éveille | 873 | 1559 | 1411 | 1366 | 1395 | 1160 | 1203 | 970 | 1627 | 1226 | 1411 | 1636 | 1496 | 1638 | 1504 | 1616 | 1054 | - | - | - | - | - | - | - | - |
- ↑ 1, 2, 3, … geeft de plaats aan; vet = hoogste notering. * = nummer was nog niet uitgekomen; - = nummer was niet genoteerd.
Evergreen Top 1000
[bewerken | brontekst bewerken]| Evergreen Top 1000 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Positie | 409 | 651 | 640 | 640 | 622 | 371 | 276 | 737 | 452 | 456 | 486 | 505 | 400 | 156 | 239 | 349 |
Covers
[bewerken | brontekst bewerken]Het nummer werd tijdens de studentenopstanden al gecoverd door protestzanger Jacques Le Glou. Later volgden covers van Sylvie Vartan, Patrick Genet, Ange, Dominique Grange (Le Glou's version) en An Pierlé.[11][12][13]
Nederlandstalige covers werden onder meer opgenomen door Rob de Nijs voor zijn album Chansons dat op 14 maart 2008 werd uitgebracht. Het nummer kreeg de titel Parijs ontwaakt en een tekst van Jan Rot.
Radio Rijnmond gebruikt het nummer voor het dagelijks programma Rotterdam wordt wakker.
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- Video van Jacques Dutronc die het nummer "Il est cinq heures, Paris s'éveille" uitvoert bij de Franse tv-show Palmarès des chansons, april 1968.
- Franse tekst met Nederlandse vertaling van "Il est cinq heures, Paris s'éveille"
- ↑ a b c Jacques DUTRONC vainqueur des 45 tours. Institut National de l'Audiovisuel. Gearchiveerd op 16 mei 2021.
- ↑ a b "Best title", 2 februari 1991, p. 28. Gearchiveerd op 4 maart 2016.
- ↑ a b c d (fr) Monssens, Olivier, "Succès en tubes : " Il est cinq heures, Paris s'éveille "", 27 juli 2004, p. 10. Gearchiveerd op 2 december 2016.
- ↑ "La Tour Montparnasse fête ses 40 ans", 14 september 2013.
- ↑ Jacques Dutronc biography. RFI Music. Gearchiveerd op 10 januari 2014. Geraadpleegd op 13 juli 2014.
- ↑ Jacques Dutronc "Il est cinq heures Paris s'éveille". Institut National de l'Audiovisuel. Gearchiveerd op 28 oktober 2020.
- ↑ Jacques Dutronc "Il est cinq heures Paris s'éveille". Institut National de l'Audiovisuel.
- ↑ "Hits of the World", 27 april 1968, p. 53.
- ↑ "Hits of the World", 15 juni 1968, p. 60.
- ↑ Le travail en chansons - Il est cinq heures. La Cité des sciences et de l'industrie. Gearchiveerd op 22 oktober 2013.
- ↑ Sylvie Vartan official website. Sony Music.
- ↑ Discographie. Ange official fanclub. Gearchiveerd op 5 juni 2023.
- ↑ An Pierlé: "Ce n'est pas une musique pour les radios". Evene.fr. Gearchiveerd op 21 september 2013.