Instorting (constructieleer)

Met instorting wordt bedoeld het falen van de constructie, waardoor een totaal verlies aan draagkracht optreedt en onderdelen naar beneden vallen. Instorting wordt veroorzaakt als het materiaal waar de constructie uit bestaat hoger belast wordt dan de sterktelimiet waarvoor het is ontworpen. Het gevolg is een breuk of een grote vervorming. In een goed ontworpen systeem zal een lokale vervorming of breuk niet direct een instorting tot gevolg te hebben, omdat andere componenten de belastingen overnemen.

Instorting kan veroorzaakt worden door een fout in het ontwerp, of doordat een belasting optreedt die hoger is dan die waar in het ontwerp rekening mee is gehouden. Oorzaken van (dreigende) instorting kunnen bijvoorbeeld zijn:

natuurgeweld, zoals sneeuwdruk, wind, overvloedige neerslag (met daarbij onvoldoende afvoer), aardbeving, lawines.
te zware belasting door menselijk gedrag, bijvoorbeeld door een dak als parkeerplaats te gebruiken.
een terroristische aanslag, een bombardement, of een explosie.
verwaarlozing waardoor erosie of plantengroei de constructie aantasten

De ruimere formulering "bezwijken van een constructie" is bijvoorbeeld ook van toepassing bij het tijdens de vlucht uiteenvallen van een lucht- of ruimtevaartuig, bij een ongeluk of opzettelijke vernietiging.

Voorbeelden van instortingen[bewerken | brontekst bewerken]

Deze voorbeelden betreffen instortingen van door mensen gebouwde constructies. Echter, ook natuurlijke constructies, zoals vulkanen, berghellingen, holtes in de bodem, kunnen instorten.

Volgens de Bijbel[bewerken | brontekst bewerken]

De muren van Jericho, Jozua 6.
Toren van Siloam Lukas 13

Volgens mythologie[bewerken | brontekst bewerken]

De brug Bifröst zal instorten door het gewicht van reuzen

Bruggen en viaducten[bewerken | brontekst bewerken]

1841: Brug bij de Kamperpoort te Zwolle
1940: Tacoma Narrows Bridge door sterke, laagfrequente, trillingen die werden geïndiceerd door windbelasting.
1976: Koningin Julianabrug (Curaçao), tijdens de bouw
1976: Silver Bridge, West-Virginia. Oorzaak niet bekend, maar mogelijk door te veel verkeer en slecht onderhoud waardoor de brug roestte.
1998: Viaduct Rebberlaher Straße door de treinramp bij Eschede, waarbij een hogesnelheidstrein door wielbreuk ontspoorde tegen het viaduct.
2006: Verkeersbrug Jekaterineburg. De brug was in aanbouw. De oorzaak is nog niet vastgesteld.
2007: I-35W Mississippi River Bridge, door metaalmoeheid.

Gebouwen[bewerken | brontekst bewerken]

1284: Kathedraal van Beauvais
1674: Schip van de Dom van Utrecht
1796: Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Tulle (Frankrijk)
1995: De Koreaanse Sampoong Department Store.
1995: het Alfred P. Murrah Federal Building door de bomaanslag in Oklahoma City
1997: Dak van de Sint-Franciscusbasiliek te Assisi door een aardbeving.
2001: Instorting van het World Trade Center in New York, door een terroristische aanslag met behulp van twee passagiersvliegtuigen.
2003: Balkons van de Patio Sevilla in Maastricht
2009: Historisch archief van de stad Keulen door een aardverschuiving veroorzaakt door naburige bouwwerkzaamheden
2009: Twee woongebouwen door de explosie bij de treinramp bij Viareggio
2011: Dak in aanbouw van de Grolsch Veste
2017: Plasco Center in Teheran stortte in na brand

Tribunes[bewerken | brontekst bewerken]

1947: HFC Haarlem
1950: Tribune op circuit Zandvoort
1971: Trapleuning van de tribune bij de Ibrox-ramp
1992: Provisorische tribune bij een voetbalwedstrijd in het Furiani-stadion op Corsica
2001: Overkapping van een tribune in Sari (Iran)
2010: Quatro Pontes Stadion in de Braziliaanse staat Paraná.
2011: Monumental Stadion in Lima (Peru).
2012: Bij een show van DJ Avicii in de Globen-hal, Stockholm

Torens[bewerken | brontekst bewerken]

1902 - Fotomontage van de instortende Campanile (Venetië) bij de San Marco

1548: Toren van de Kathedraal van Lincoln
1583: Toren van de Pancratiuskerk te Godlinze
1604: Torens van de Sint-Pieterskerk (Leuven)
1627: Kerktoren te Geldrop
1797: Toren van de Grote Kerk te Harderwijk
1836: Juffertoren te Groningen
1839: De toren van de Sint-Pietersbandenkerk te Beringen
1843: Toren van de Nederlands Hervormde Kerk te Zaandam
1878: Toren van de Sint-Gaugericuskerk (Pamel)
1902: Campanile van Venetië

Masten[bewerken | brontekst bewerken]

1991: Mast van Radio Warschau
2011: CJ2 Datatoren door een brand

Koepels[bewerken | brontekst bewerken]

ca 150: Dak van het Odeion van Agrippa
558: De koepel van de een jaar eerder door een aardbeving getroffen Hagia Sophia in Istanbul stort in.
1993: Een van de glazen panelen van de koepel van het Grand Palais in Parijs.