Joannes Roucourt
Priester Joannes (Jean, Jan) Roucourt (Leuven, gedoopt op 7 juni 1636 – Brussel, 26 september 1676) was een christelijke theoloog, die in de periode 1667-1676 de functie van plebaan vervulde bij de kapittelkerk van Sint-Michiel en Sint-Goedele te Brussel.
Leven
Afkomst en studie
Roucourt is op 7 juni 1636 in de Sint-Jacobskerk te Leuven gedoopt als zoon van lakenmaker Theodorus van Roucourt en Joanne Verwijst.[1][2] Zijn neven Dirk Roucourt en Hendrik Rocourt (Recourt) waren respectievelijk brouwer te Diest en warmoesier te Dordrecht. Zijn voorvaderen kwamen zeer waarschijnlijk uit de regio Luik en de oorspronkelijke familienaam was de Rocourt.[3] Op 16-jarige leeftijd voltooide Joannes zijn kandidaatsopleiding aan de Artesfaculteit van de universiteit van Leuven.[4][5] Aansluitend studeerde hij theologie, volgde colleges op "De Burcht" en behaalde in 1660 de Sacrae Theologiae Baccalaureus.[6][7] Vanaf dat jaar studeerde hij ook filosofie en in 1663 behaalde Joannes zijn Sacrae Theologiae Licentiatus (S.T.L.).[8] Hij doceerde filosofie en in het afstudeerwerk van Gerardus van der Masen "Tractatus de Aristotelis metaphysica" (1661-1662) wordt hij genoemd als hoogleraar aan de universiteit van Leuven.[4][9][10] Joannes was op 3 april 1664 in de Sint-Petruskerk van Halen getuige bij de doop van zijn nichtje, Maria Roucourt.[11]
Plebaan
In de periode 1667-1676 was Joannes plebaan van de kapittelkerk van Sint-Michiel en Sint-Goedele te Brussel en verantwoordelijk voor de zielzorgtaken in de omliggende parochie.[6][13] Volgens Henne & Wauters stond hij bekend als vader van de armen en leefde hij zelf in grote soberheid.[14] Indien hij gebruiksmiddelen kreeg van welgestelden, dan verkocht hij deze en verdeelde de opbrengsten onder de 'souffrants de Jésus-Christ'. Ook doneerde Joannes zijn inkomsten van meer dan duizend gulden, die hij verdiende met colleges aan de Oude Universiteit Leuven, aan de armen van de parochie. Volgens zijn overlijdensaankondiging zette Joannes zich sterk in voor zieken, gevangenen en soldaten. Vaak verbleef hij urenlang bij de Brusselse stadsmuren om pestlijders te troosten en met aalmoezen naar het ziekenhuis te sturen.[4][15] Zijn vrijgevigheid was blijkbaar zo groot, dat hij regelmatig bij zijn vrienden moest aankloppen om te kunnen voorzien in zijn eigen levensonderhoud.
Theoloog
Joannes Roucourt heeft middels een aantal publicaties zijn sporen nagelaten in de geschiedenis van de christelijke theologie, waaronder op het gebied van de penitentie.[6] Zijn werken zijn gebaseerd op een sterke pastorale gedachte en vrij van doctrines, aldus Lucien Ceyssens.[16] Hij wenste dat de belijders van de penitentie ook actief oefenden in de christelijke deugden en dat zij werkten aan het voorkomen van hun gebreken, zoals godslastering en vloeken. De Italiaanse kardinaal Giovanni Bona complimenteerde Roucourt in 1674 met zijn boeken en schreef o.a. aan hem (vrije vertaling): Ik prijs uw methode van vragen en antwoorden, die heel geschikt is om gelovigen te instrueren en ketters te overtuigen. Waar anderen niet in slagen door het schrijven van (te) dikke boeken, bent U in staat om in een korte bewoording de essentie weer te geven.[17][18] Joannes was ook referent van theologische werken en heeft zijn goedkeuring gegeven aan boeken van J. Vande Velde en Gummarus Huyghens.[19]
Overlijden
.jpg)
Terwijl Joannes nog voor iedereen zorgde, is hij op 26 september 1676 aan een kwaadaardige koorts te Brussel overleden. Hij was toen amper veertig jaar oud.[15][16] Twee dagen later is hij begraven in de kapittelkerk van Sint-Michiel en Sint-Goedele, waarschijnlijk in het graf van de familie Schockaert die een grote achting voor hem had.[14][20] De eervolle overlijdensaankondiging van Joannes Roucourt is bewaard gebleven in het Rijksarchief van Brussel (Anderlecht) en beschrijft het verloop van zijn leven.[4]
Bibliografie
- Tractatus de Aristotelis metaphysica (1661-1662). Joannes Roucourt (professor); Joannes Udalricus Randaxhe (professor); Gerardus van der Masen (student); Pedagogie De Burcht, Leuven. Ex Cathedra
- Aen-leydinge tot het oprecht geloove, door de merck-teeckenen der waerachtige Kercke Christi (1671). Door J(oannes)R(oucourt)P(riester). Te Leuven: by H. Nempe. 14 edities bekend. Uitgave 1681
- Aen-leydinge tot de christelijcke hoope door het aanwijsen van't ghene men hoopen moet, en[de] waer op onse hoope moet steunen (1672). Door J(oannes)R(oucourt)P(riester). Te Ghendt: by Bauduyn Manilius (Boekdrukker). 10 edities bekend.
- Aen-leydinge tot de deught van penitentie, ofte Oprechte bekeeringhe des sondaers (1673). Door J(oannes)R(oucourt)P(riester). Tot Loven: by Hieronymus Nempe (Boekdrukker). 13 edities bekend. Eerste druk
- Catechismus van de penitentie, oft der boedtveerdigheyt. Te Leuven: by H. Nempe. Meerdere edities bekend. Herdruk tot Ghendt in 1676 door Franciscus en Dominicus vander Ween
- ↑ Leuven, doopregister Sint-Jacobuskerk (1633-1682), Digitale parochieregisters Rijksarchief België, scan 10 van 186 citaat:7 junius 1636, Eodem die baptiszatus est Joes filius Théodorici van Rochaut et Joanna Verweijst coniugum suscep(t) Henricus Hauwers et Mechtildus Isaacx.
- ↑ Stadsarchief Leuven, schepenregister 8257 folio 211, akte van 1 september 1639 (In: J. Caluwaerts, L. Elseviers (2003), Zeventiende-eeuwse poorters van Leuven, blz. 146) citaat: Item in presentie der heere schepenen van Loven naerbeschreven gestaen Dierck van Royckoert soone Diercx geboren van Haelen laeckemaecker van sijnen stijl, is geworden innegeseten poirter deser stadt Loven, ende heeft daer toe gepresteert den behoirlijcken eedt."
- ↑ Genealogie van de Vlaamse familie Roucourt en de Nederlandse familie Recourt
- ↑ a b c d Paul de Ridder (1987). Inventaris van het oud archief van de kapittelkerk van Sint-Michiel en Sint-Goedele te Brussel. Deel 2, blz. 72, folio 7867: Aankondiging van het overlijden van Joannes Roucourt, Plebaan (1676). Latijnse tekst en Nederlandse vertaling is toegevoegd Wikimedia file.
- ↑ Korte geschiedenis van de Faculteit Letteren, KU Leuven
- ↑ a b c Léonard Willems (1908-1910) in: Biographie Nationale. L'Academie Royale des Sciences, des Letters et des Beaux Arts de Belgique. Tome 20 (Rond-Rythovius) Roucourt, Jean. Bruxelles, blz. 203-204.
- ↑ Expositie bibliotheek KU Leuven: Studentenleven en organisatie van het universitair onderwijs.
- ↑ Licentiate of Sacred Theology.
- ↑ ODIS, databank intermediare structuren in Vlaanderen: Joannes Roucourt
- ↑ Tractatus de Aristotelis metaphysica
- ↑ Halen, doopregister Sint-Petruskerk (1637-1670), folio 200. Digitale parochieregisters Rijksarchief België, scan 105 van 225.
- ↑ Blog Kerk en Toerisme Brussel: De St-Michiel- en St-Goedelekathedraal
- ↑ Prof. Reusens en Victor Barbier (1898): Analectes pour servir a L'Histoire Ecclésiastique de la Belgique. Deuxième série, Tome 11. Première Livraison. Leuven, blz. 92-93.
- ↑ a b Alexandre Henne en Alphonse G.F. Wauters (1845): Histoire de la Ville de Bruxelles. Tome 3. Brussel, blz. 242.
- ↑ a b Jean-Francois Foppens (1739). Biobliothecae Belgicae Volume 2, Bruxellis, blz. 719-720.
- ↑ a b Lucien Ceyssens In: Dictionaire de Spiritualité, Tome 13, Colonne 1006: Roucourt (Racourt, Raucourt, Rocourt; Jean), prêtre, 1636-1676 website.
- ↑ Lucien Ceyssens (1968), La seconde période du Jansenisme, Tome 1 Sources des années 1673-1676, Bruxelles, blz. 206. citaat: "Laudo autem methodem qua uteris per interrogationes et responsiones; aptior est enim ad instruendos fideles et ad haereticos convincedos. Brevi etiam compendio feliciter perstrinxisti quidquid alii spissis voluminibus comprehendunt."
- ↑ Giovanni Bona.
- ↑ Gummarus Huygens (1673): Aenleydinge tot de waerachtige Liefde Godts door de kennisse Godts. J.Lempe (boekdrukker), Leuven, blz. 110. Tweede druk te Gent, Google books citaat: "APPROBATIE. Dit Boecxken ghenaempt Aenleydinghe tot de waerachtige Liefde Godts, komt wel over-een met de Heylighe Schrifture end' het Catholijck Gheloof, het is weert ghedruckt, ende van alle menschen ghelezen te woorden. Actum desen 22. April 1673. J.Rovcourt, S.T.L. Eccl, Coll. DD. Mich.& Gud. Plebanus Librorum Censor."
- ↑ Bruxelles, paroisse Saint Michel et Saint Gudule, Actes de décès, sépultures (1669-1683), 28 september 1676, akte 795. Digitale parochieregisters Rijksarchief België, scan 224 van 382 citaat: "Een lijck mette coll: in de kerck vande St. Goedele R(ev):Dominus Joannes Roucourt pleban dezer kercke."
.jpg){kind=link}