Joods-bolsjewisme

De term joods-bolsjewisme of judeobolsjewisme is een politieke en polemische uitdrukking in vertogen die antisemitisme paren aan anticommunisme. Het begrip en zijn varianten, wijd verspreid in het interbellum, geven uitdrukking aan de mythe dat de Joden, achter of tussen de bolsjewieken, de ware bewerkstelligers waren van de Russische Oktoberrevolutie en dat ze de eigenlijke macht hadden in de USSR. In ruimere zin worden de Joden verantwoordelijk gehouden voor het marxisme en de communistische beweging in het algemeen, alsook voor de wandaden in naam daarvan begaan door de communistische regimes.

De mythe van het joods-bolsjewisme verspreidde zich snel na november 1917, vooral door toedoen van gevluchte Witte Russen. Vervolgens werd ze gerecupereerd door het nazisme en door andere extreemrechtse nationalismen in verschillende landen. Het concept werd een nieuwe incarnatie van de joodse complottheorie, in contrast met - maar niet ter vervanging van - de mythe van het Jodendom als bewerkstelliger van het kapitalisme.

Zie ook

• Geschiedenis van de Joden in Rusland
• Protocollen van de wijzen van Sion

Literatuur

• Johannes Rogalla von Bieberstein, 'Jüdischer Bolschevismus'. Mythos und Realität, 2002, ISBN 9783935063142
• André Gerrits, The Myth of Jewish Communism. A Historical Interpretation, 2009, ISBN 9789052014654
• Ulrich Herbeck, Das Feindbild vom 'jüdischen Bolschewiken'. Zur Geschichte des russischen Antisemitismus vor und während der Russischen Revolution, 2009, ISBN 9783940938497
• Paul Hanebrink, A Specter Haunting Europe. The Myth of Judeo-Bolshevism, 2018, ISBN 9780674047686

Bronvermelding

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Judéo-bolchevisme op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.