Lijst van wijnstreken in Italië

Italië kent 20 gebieden waar wijn wordt geproduceerd.

Italië wisselt de positie van het grootste wijnland ter wereld af met Frankrijk. In 2010 heeft Frankrijk deze positie weer overgenomen van Italië. In 2011 had Italië een aandeel van 22% in het wereldwijd uitgevoerde volume van wijn. De grootste leveranciers van wijn zijn respectievelijk de streken: Sicilië, Apulië, Veneto, Emilia Romagna

De onderstaande indeling is gemaakt in de kwaliteitsaanduiding die men daar kent. Deze is :

DOCG : Denominazione di Origine Controllata e Garantita → Allerhoogste kwaliteitsnorm : als DOC plus stringente maximale opbrengst per hectare. Wijnen moeten gekeurd worden door een commissie voordat ze gebotteld mogen worden. Anno 2016 kent Italië 74 DOCG wijnen.
DOC : Denominazione di origine controllata → Een na hoogste kwalificatie : wijn komt van speciaal stuk land. Anno 2012 kent Italië 334 DOC wijnen.
IGT : Indicazione Geografica Typica → de wijn komt uit een bepaald geografisch gebied. Niet meer en niet minder. Veelal zijn dit wijnen die om een of andere reden niet in aanmerking komen voor een DOC en kunnen daarom ook topwijnen zijn.
VdT : Vino da Tavola → eenvoudige wijnen op basisniveau.

Classico: kan worden gebruikt bij een DOC of DOCG wijn en wordt dan gecombineerd met de streeknaam. Met deze term wordt het kerngebied van de DOC(G) aangeduid.

Riserva: kan worden gebruikt bij een DOC of DOCG wijn en geeft aan dat de wijn een verplichte rijpingsduur heeft gehad. Een wijn met classico of riserva op het etiket betekent over het algemeen ook een betere kwaliteit.

Superiore: betekent dat de wijn 1% meer alcohol heeft dan de "gewone" versie.

Novello: wijnen die in het jaar van de oogst op de markt komen; veelal begin november. Vaak worden deze wijnen gekenmerkt door macération carbonique

Piëmont en Toscane worden als de kwalitatief beste wijnstreken beschouwd zich uitend in het aantal DOC's en DOCG's.

Sicilië

Sicilië is de grootste wijnleverancier van Italië met een beplant oppervlak van 200.000 hectare.

DOCG-wijn (1)

Cerasuolo di Vittoria (2005)

DOC-wijnen (23)

Alcamo
Contea di Sclafani
Contessa Entellina
Delia Nivolelli
Eloro
Erice
Etna
Faro
Malvasia delle Lipari
Mamertino di Milazzo of Mamertino
Marsala
Menfi
Monreale
Moscato di Pantelleria of Passito di Pantelleria of Pantelleria
Noto
Riesi
Salaparuta
Sambuca di Sicilia
Santa Margherita di Belice
Sciacca
Sicilia
Siracusa
Vittoria

IGT-wijnen (6)

Camarro, Fontanarossa di Cerda, Salemi, Salina, Sicilia, Valle Belice.

Sardinië

DOCG-wijn (1)

Vermentino di Gallura (1996)

DOC-wijnen (20)

Alghero
Arborea
Cagliari
Campidano di Terralba of Terralba
Cannonau di Sardegna
Carignano del Sulcis
Girò di Cagliari
Malvasia di Bosa
Malvasia di Cagliari
Mandrolisai
Monica di Cagliari
Monica di Sardegna
Moscato di Cagliari
Moscato di Sardegna
Moscato di Sorso-Sennori
Nasco di Cagliari
Nuragus di Cagliari
Sardegna Semidano
Vermentino di Sardegna
Vernaccia di Oristano

IGT-wijnen (15)

Barbagia, Colli del Limbara, Isola dei Nuraghi, Marmilla, Nurra, Ogliastra, Parteolla, Planargia Provincia di Nuoro, Romangia, Sibiola, Tharros, Trexenta, Valle del Tirso, Valli di Porto Pino

Valle d'Aosta

DOC-wijn (1)

Valle d'Aosta of Vallée d'Aoste

Trentino-Zuid-Tirol

DOC-wijnen (11)

Trentino (8):

Casteller
Lago di Caldaro o Caldaro
Teroldego Rotaliano
Trentino (Trentino Sottozona Sorni, Trentino Sottozona Isera of d'Isera, Trentino Sottozona Ziresi of dei Ziresi, Trentino Sottozona Castel Beseno of Beseno)
Trentino Superiore
Trento
Valdadige
Valdadige Terradeiforti of Terradeiforti

Adige (3):

Alto Adige (A. A. Sottozona Colli di Bolzano, A. A. Sottozona Meranese, A. A. Sottozona Santa Maddalena, A. A. Sottozona Terlano, A. A. Sottozona Valle Isarco, A. A. Sottozona Valle Venosta)
Lago di Caldaro o Caldaro
Valdadige

IGT-wijnen (2)

Mitterberg tra Cauria, Vigneti delle Dolomiti

Friuli-Venezia Giulia

DOCG-wijnen (4)

Colli Orientali del Friuli Picolit (2006)
Lison (2011)
Ramandolo (2001)
Rosazzo (2011)

DOC-wijnen (10)

Carso of Carso - Kras
Colli Orientali del Friuli (Colli Orientali del Friuli Sottozona Cialla, Colli Orientali del Friuli Sottozona Ribolla Gialla di Rosazzo, Colli Orientali del Friuli Sottozona Pignolo di Rosazzo, Colli Orientali del Friuli Sottozona Schioppettino di Prepotto, Colli Orientali del Friuli Sottozona Refosco di Faedis)
Collio Goriziano of Collio
Friuli Annia
Friuli Aquileia
Friuli Grave
Friuli Isonzo o Isonzo del Friuli
Friuli Latisana
Lison-Pramaggiore
Prosecco

IGT-wijn (1)

Venezia Giulia

Piëmont

Piëmont is vooral bekend om zijn rode wijnen van de Nebbiolo druif. De bekendste daarvan zijn Barolo en Barbaresco. De laatste jaren zijn Barbera en Dolcetto kwalitatief in opkomst.

DOCG-wijnen (16)

Alta Langa (2011)
Asti (Asti Sottozona Canelli, Asti Sottozona Santa Vittoria d'Alba, Asti Sottozona Strevi) (1993)
Barbaresco (1980)
Barbera d’Asti (Barbera d'Asti Sottozona Nizza, Barbera d'Asti Sottozona Tinella, Barbera d'Asti Sottozona Colli Astiani o Astiano) (2008)
Barbera del Monferrato Superiore (2008)
Barolo (1980)
Brachetto d’Acqui (1996)
Dolcetto di Dogliani Superiore of Dogliani (2005)
Dolcetto Diano d'Alba of Diano d'Alba (2010)
Dolcetto di Ovada Superiore of Ovada (2008)
Erbaluce di Caluso of Caluso (2010)
Gattinara (1991)
Ghemme (1995)
Gavi of Cortese di Gavi (1998)
Nizza (2016)
Roero (2004)
Ruché di Castagnole Monferrato (2011)

DOC-wijnen (42)

Alba
Albugnano
Barbera d'Alba
Barbera del Monferrato
Boca
Bramaterra
Calosso
Canavese
Carema
Cisterna d'Asti
Colli Tortonesi (Colli Tortonesi Sottozona Monleale, Colli Tortonesi Sottozona Terre di Libarna)
Collina Torinese
Colline Novaresi
Colline Saluzzesi
Cortese dell'Alto Monferrato
Coste della Sesia
Dolcetto d'Acqui
Dolcetto d'Alba
Dolcetto d'Asti
Dolcetto di Ovada
Fara
Freisa d'Asti
Freisa di Chieri
Gabiano
Grignolino d'Asti
Grignolino del Monferrato Casalese
Langhe
Lessona
Loazzolo
Malvasia di Casorzo d'Asti
Malvasia di Castelnuovo Don Bosco
Monferrato
Nebbiolo d'Alba
Piemonte
Pinerolese
Rubino di Cantavenna
Sizzano
Strevi
Terre Alfieri
Valli Ossolane
Valsusa
Verduno Pelaverga of Verduno

Lombardije

De regio Lombardije is een van de grootste wijnproducenten van Italie met niet alleen het wijngebied Franciacorta, beroemd vanwege de spumante bruiswijn, en de kleine Valtellina vallei, maar ook de relatief onbekende Oltrepò Pavese. Dit gebied dat ca. 50 km ten zuiden van Milaan ligt, is de grootste producent van de pinot nero (pinot noir) van heel Italie en maakt daar kwaliteits-spumante wijnen van. De beste spumante van Italie komt volgens de Italiaanse Michelin van de wijn, de Gambero Rosso, uit deze streek^[1].

DOCG-wijnen (5)

Franciacorta (1995)
Oltrepò Pavese metodo classico (2007)
Moscato di Scanzo (2010)
Sforzato di Valtellina (2003)
Valtellina Superiore (2002)

DOC-wijnen (22)

Bonarda dell'Oltrepò Pavese
Botticino
Buttafuoco dell'Oltrepò Pavese o Buttafuoco
Capriano del Colle
Casteggio
Cellatica
Curtefranca
Garda
Garda Colli Mantovani
Lambrusco Mantovano
Lugana
Oltrepò Pavese
Pinot Grigio dell'Oltrepò Pavese
Pinot Nero dell'Oltrepò Pavese
Riviera del Garda Bresciano o Garda Bresciano
San Colombano al Lambro o San Colombano
Sangue di Giuda dell'Oltrepò Pavese o Sangue di Giuda
San Martino della Battaglia
Terre del Colleoni o Colleoni
Valcalepio
Valtellina Rosso o Rosso di Valtellina
Valtènesi

IGT-wijnen (15)

Alto Mincio, Benaco Bresciano, Bergamasca, Collina del Milanese, Montenetto di Brescia, Provincia di Mantova, Provincia di Pavia, Quistello, Ronchi di Brescia, Ronchi Varesini, Sabbioneta, Sebino, Terrazze Retiche di Sondrio, Terre Lariane, Valcamonica.

Ligurië

DOC-wijnen (8)

Cinque Terre en Cinque Terre Sciacchetrà
Colli di Luni
Colline di Levanto
Golfo del Tigullio-Portofino of Portofino (Golfo del Tigullio-Portofino of Portofino Sottozona Costa dei Fieschi)
Pornassio of Ormeasco di Pornassio
Riviera Ligure di Ponente (Riviera Ligure di Ponente Sottozona Albenganese, Riviera Ligure di Ponente Sottozona Finalese, Riviera Ligure di Ponente Sottozona Quiliano, Riviera Ligure di Ponente Sottozona Riviera dei Fiori, Riviera Ligure di Ponente Sottozona Taggia)
Rossese di Dolceacqua of Dolceacqua
Val Polcevera

IGT-wijn (3)

Colline del Genovesato, Colline Savonesi, Golfo dei Poeti La Spezia

Veneto

Gemeten naar volume is Veneto de grootste Italiaanse regio voor DOC-wijnen.

DOCG-wijnen (14)

Amarone della Valpolicella (2009)
Bagnoli Friularo of Friularo di Bagnoli (2011)
Bardolino Superiore (2001)
Colli Asolani-Prosecco of Asolo-Prosecco (2009)
Colli di Conegliano (2011)
Colli Euganei Fior d'Arancio (2011)
Conegliano Valdobbiadene Prosecco Superiore (2010)
Lison, deels DOCG Veneto en deels DOCG Friuli Venezia Guglia (2011)
Montello Rosso of Montello (2011)
Piave Malanotte of Malanotte del Piave (2011)
Recioto della Valpolicella (2010)
Recioto di Gambellara (2008)
Recioto di Soave
Soave Superiore (2001)

DOC-wijnen (27)

Arcole
Bagnoli di Sopra of Bagnoli
Bardolino
Bardolino Chiaretto
Bianco di Custoza of Custoza
Breganze
Colli Berici
Colli Euganei
Corti Benedettine del Padovano
Gambellara
Garda
Lessini Durello of Durello Lessini
Lison-Pramaggiore
Lugana
Merlara
Montello - Colli Asolani
Monti Lessini of Lessini
Piave of Vini del Piave
Prosecco
Riviera del Brenta
San Martino della Battaglia
Soave
Valdadige Terradeiforti
Valpolicella
Valpolicella Ripasso
Venezia
Vicenza
Vigneti della Serenissima o Serenissima

IGT-wijnen (9)

Alto Livenza, Colli Trevigiani, Conselvano, Delle Venezie, Marca Trevigiana, Provincia di Verona, Vallagarina, Veneto, Veneto Orientale

Emilia-Romagna

DOCG-wijn (2)

Albana di Romagna (1987)
Colli bolognesi classico pignoletto (2011)

DOC-wijnen (18)

Bosco Eliceo
Colli Bolognesi (Colli Bolognesi Sottozona Bologna)
Colli di Faenza
Colli di Imola
Colli di Parma
Colli di Rimini
Colli di Scandiano e di Canossa
Colli Piacentini
Colli Romagna Centrale
Gutturnio
Lambrusco di Sorbara
Lambrusco Grasparossa di Castelvetro
Lambrusco Salamino di Santa Croce
Modena of Di Modena
Ortrugo
Reggiano
Reno
Romagna

IGT-wijnen (9)

Bianco di Castelfranco Emilia, Emilia, Forlì, Fortana del Taro, Ravenna, Rubicone, Sillaro, Terre di Veleja, Val Tidone.

Toscane

De bekendste wijn van de streek is de Chianti. De belangrijkste druif van de Chianti is de sangiovese. Dezelfde druif treft men ook aan bij andere beroemde DOCG's in deze streek zoals Brunello di Montalcino en Vino Nobile di Montepulciano.

DOCG-wijnen (11)

Aleatico dell'Elba Passito of Elba Aleatico Passito (2010)
Brunello di Montalcino (1996)
Carmignano (1998)
Chianti (2003)
Chianti Classico (2002)
Montecucco Sangiovese (2011)
Morellino di Scansano (2006)
Suvereto (2011)
Val di Cornia Rosso of Rosso della Val di Cornia (2011)
Vernaccia di San Gimignano (1993)
Vino Nobile di Montepulciano (2007)

DOC-wijnen (39)

Ansonica Costa dell'Argentario
Barco Reale di Carmignano o Rosato di Carmignano o Vin Santo di Carmignano o Vin Santo di Carmignano Occhio di Pernice
Bianco dell'Empolese
Bianco di Pitigliano
Bolgheri (Bolgheri Sassicaia)
Candia dei Colli Apuani
Capalbio
Colli dell'Etruria Centrale
Colli di Luni
Colline Lucchesi
Cortona
Elba
Grance Senesi
Maremma Toscana
Montecarlo
Montecucco
Monteregio di Massa Marittima
Montescudaio
Moscadello di Montalcino
Orcia
Parrina
Pomino
Rosso di Montalcino
Rosso di Montepulciano
San Gimignano
San Torpé
Sant'Antimo
Sovana
Terratico di Bibbona
Terre di Casole
Terre di Pisa
Val d'Arbia
Val d'Arno di Sopra of Valdarno di Sopra (Sottozona Pietraviva, Sottozona Pratomagno)
Val di Cornia
Valdichiana
Valdinievole
Vin Santo del Chianti
Vin Santo del Chianti Classico
Vin Santo di Montepulciano

IGT-wijnen (6)

Alta Valle della Greve, Colli della Toscana Centrale, Maremma Toscana, Montecastelli, Toscana, Val di Magra.

Umbrië

Umbria biedt al duizenden jaren een goede thuis aan de wijnbouw en dat is vooral toe te schrijven aan volgende factoren: de zacht glooiende heuvels met een goede blootstelling aan de zon, de rijkdom van de rivieren en wateren, het continentale maar zachte klimaat, de bodemstructuur die meestal bestaat uit goede kleiachtige kalksteen.
Al deze gunstige voorwaarden hebben de inwoners van het gebied reeds vroeg ertoe aangezet met de productie van wijn te beginnen, zodat vandaag de Umbrische wijnboeren kunnen bogen op een oude traditie van wijn maken.

DOCG-wijnen (2)

Sagrantino di Montefalco (1992)
Torgiano Rosso Riserva (2003)

DOC-wijnen (13)

Amelia
Assisi
Colli Altotiberini
Colli del Trasimeno
Colli Martani
Colli Perugini
Lago di Corbara
Montefalco
Orvieto
Rosso Orvietano of Orvietano Rosso
Spoleto
Todi
Torgiano

IGT-wijnen (6)

Allerona, Bettona, Cannara, Narni, Spello, Umbria.

Marche

DOCG-wijnen (5)

Conero (2004)
Offida (2011)
Verdicchio dei Castelli di Jesi Riserva (2010)
Verdicchio di Matelica Riserva (2010)
Vernaccia di Serrapetrona (2003)

DOC-wijnen (15)

Bianchello del Metauro
Colli Maceratesi
Colli Pesaresi
Esino
Falerio
I Terreni di Sanseverino
Lacrima di Morro of Lacrima di Morro d'Alba
Pergola
Rosso Conero
Rosso Piceno of Piceno
San Ginesio
Serrapetrona
Terre di Offida
Verdicchio dei Castelli di Jesi
Verdicchio di Matelica

IGT-wijn (1)

Marche

Lazio

DOCG-wijn (3)

Cannellino di Frascati of Cannellino
Cesanese del Piglio of Piglio
Frascati Superiore

DOC-wijnen (27)

Aleatico di Gradoli
Aprilia
Atina
Bianco Capena
Castelli Romani
Cerveteri
Cesanese di Affile of Affile
Cesanese di Olevano Romano
Circeo
Colli Albani
Colli della Sabina
Colli Etruschi Viterbesi of Tuscia
Colli Lanuvini
Cori
Est! Est!! Est!!! di Montefiascone
Frascati
Genazzano
Marino
Montecompatri Colonna of Colonna of Montecompatri
Nettuno
Orvieto
Roma
Tarquinia
Terracina of Moscato di Terracina
Velletri
Vignanello
Zagarolo

IGT-wijnen (3)

Civitella d’Agliano, Colli Cimini, Frusinate.

Abruzzen

DOCG-wijn (1)

Montepulciano d'Abbruzzo Colline Teramane (2003)

DOC wijn (8)

Abruzzo
Cerasuolo d'Abruzzo
Controguerra
Montepulciano d'Abruzzo (Montepulciano d'Abruzzo Sottozona Casauria, Montepulciano d'Abruzzo Sottozona Terre dei Vestini, Montepulciano d'Abruzzo Sottozona Alto Tirino, Montepulciano d'Abruzzo Sottozona Terre dei Peligni, Montepulciano d'Abruzzo Sottozona Teate)
Ortona
Terre Tollesi of Tullum
Trebbiano d'Abruzzo
Villamagna

IGT-wijnen (10)

Alto Tirino, Colli Aprutini, Colli del Sangro, Colline Frentane, Colline Pescaresi, Colline Teatine, Del Vastese, Terre Quilane, Terre di Chieti, Valle Peligna

Molise

DOC-wijnen (5)

Biferno
Molise of Del Molise
Pentro d'Isernia of Pentro
Tintilia del Molise
Borgo di Colloredo

IGT-wijnen (2)

Osco
Rotae

Campanië

DOCG-wijn (4)

Aglianico del Taburno (2011)
Fiano di Avellino (2009)
Greco di Tufo (2003)
Taurasi (1993)

DOC-wijn (15)

Aversa
Campi Flegrei
Capri
Casavecchia di Pontelatone
Castel San Lorenzo
Cilento
Costa d'Amalfi
Falanghina del Sannio
Falerno del Massico
Galluccio
Irpinia
Ischia
Penisola Sorrentina
Sannio
Vesuvio

IGT-wijnen (9)

Beneventano, Campania, Colli di Salerno, Dugenta, Epomeo, Paestum, Pompeiano, Occamonfina, Terre del Volturno.

Apulië

DOCG-wijn (4)

Castel del Monte Bombino Nero (2011)
Castel del Monte Rosso Riserva (2011)
Castel di Monte Nero di Troia Riserva (2011)
Primitivo di Manduria Dolce Naturale (2011)

DOC-wijn (28)

Aleatico di Puglia
Alezio
Barletta
Brindisi
Cacc'e mmitte di Lucera
Castel del Monte
Colline Joniche Tarantine
Copertino
Galatina
Gioia del Colle
Gravina
Leverano
Lizzano
Locorotondo
Martina o Martina Franca
Matino
Moscato di Trani
Nardò
Negroamaro di Terra d'Otranto
Orta Nova
Ostuni
Primitivo di Manduria
Rosso di Cerignola
Salice Salentino
San Severo
Squinzano
Tavoliere delle Puglie o Tavoliere
Terra d'Otranto

IGT-wijnen (6)

Daunia, Murgia, Puglia, Salento, Tarantino, Valle d’Itria.

Basilicata

DOCG-wijn (1)

Aglianico del Vulture Superiore (2010)

DOC-wijnen (4)

Aglianico del Vulture
Grottino di Roccanova
Matera
Terre dell'Alta Val d'Agri

IGT-wijn (1)

Basilicata

Calabrië

DOC-wijnen (9)

Bivongi
Cirò
Greco di Bianco
Lamezia
Melissa
Sant'Anna Isola Capo Rizzuto
Savuto
Scavigna
Terre di Cosenza (Terre di Cosenza Sottozona Colline del Crati, Terre di Cosenza Sottozona Condoleo, Terre di Cosenza Sottozona Donnici, Terre di Cosenza Sottozona Esaro, Terre di Cosenza Sottozona Pollino, Terre di Cosenza Sottozona San Vito di Luzzi, Terre di Cosenza Sottozona Verbicaro)

IGT-wijnen (13)

Arghillà, Calabria, Condoleo, Costa Viola, Esaro, Lipuda, Locride, Palizzi, Pellaro, Scilla, Valdamato, Val di Neto, Valle del Crati.

Zie ook

Italië (wijnbouwland)

Externe verwijzing en Referentie

Bronnen, noten en/of referenties

↑ https://web.archive.org/web/20150102145756/http://riccagioia.it/2014/10/21/gambero-rosso-il-miglio-spumante-ditalia-delloltrepo-pavese/

[1] ttps://web.archive.org/web/20150102145756/http://riccagioia.it/2014/10/21/gambero-rosso-il-miglio-spumante-ditalia-delloltrepo-pavese/

[1]