Montanazhdarcho
Montanazhdarcho minor is een pterosauriër behorend tot de groep van de Pterodactyloidea, die tijdens het late Krijt leefde in het gebied van het huidige Montana.
De soort is in 1993 benoemd en provisorisch beschreven door Kevin Padian, Armand de Ricqlès en Jack Horner. In 1995 publiceerden ze min of meer dezelfde gegevens, aangevuld met meer resultaten van een botonderzoek, in een ander blad; dit wordt door veel bronnen en ook door de beschrijvers zelf als jaartal van de naam gegeven. In 2002 volgde een completere beschrijving. De geslachtsnaam verwijst naar Montana en de verwante soort Azhdarcho. De soortaanduiding betekent "de kleinere" in het Latijn, een verwijzing naar de kleine omvang van de soort in verhouding tot zijn naaste verwanten.
Het holotype, MOR 691 (Museum of the Rockies), is door Robert Harmon op 48.1° noorderbreedte, 113.0° westerlengte (indertijd 55.9° noorderbreedte, 79.4° westerlengte) gevonden in Glacier County, in het reservaat van de Blackfoot, in een zandsteenlaag van de Upper Two Medicine-formatie uit het Campanien, ongeveer 74,1 miljoen jaar oud. Het fossiel is als geheel niet sterk platgedrukt en lag grotendeels in verband. Het bestaat uit een linkervleugel en de schoudergordel, een wel platgedrukte halswervel en twee stukken van de symfysis van de onderkaken. Een ander, er dichtbij gevonden, blok steen toont de afdruk van een vleugelvingerkootje. De uiterste drie vingerkootjes van de vleugelvinger ontbreken. De soort toont kenmerken van de Azhdarchidae maar ook afwijkende eigenschappen: de ellepijp is langer dan het middenhandsbeen van de vierde vinger: 190 tegenover 169 millimeter. Typisch azhdarchide is dat de kaken tandeloos waren en de halswervel zeer langgerekt is met een laag doornuitsteeksel.
Een bestudering van de botstructuur door De Ricqlès, die een expert is op dat gebied, toonde aan dat het exemplaar, ondanks zijn beperkte grootte, een volwassen individu betreft: het bot toont geen sporen meer van een snelle groei en de hele buitenste beenwand was vervangen door gelaagd bot typisch voor de langzame groei van volwassen dieren.
Montanazhdarcho is door de beschrijvers in de Azhdarchidae geplaatst. Hij had een vleugelspanwijdte van ongeveer 2,5 meter. Een studie uit 2015 concludeerde tot een meer basale positie, basaal in de Azhdarchoidea.
Literatuur
- Padian K., Horner J. R., de Ricqlès A. J., 1993, "A new azhdarchid pterosaur from the Two Medicine Formation (Late Cretaceous, Campanian) of Montana, identified on the basis of bone histology", Journal of Vert. Paleont., 13: 52A
- K. Padian, A. J. de Ricqlès, and J. R. Horner, 1995, "Bone histology determines identification of a new fossil taxon of pterosaur (Reptilia: Archosauria)", Comptes Rendus de l’Academie des Science, Serie II (320): 77-84
- McGowen M. R., Padian K., De Sosa M. A., and Harmon R. J., 2002, "Description of Montanazhdarcho minor, an azhdarchid pterosaur from the Two Medicine Formation (Campanian) of Montana", PaleoBios 22(1): 1-9