Natuurlijk persoon

Een natuurlijk persoon is een mens in juridische zin, als iemand die drager van rechten en verplichtingen kan zijn.

De natuurlijke persoon is de tegenhanger van de rechtspersoon, een organisatie of abstracte entiteit die zelfstandig in het rechtsverkeer kan optreden. Het begrip rechtssubject omvat beide: zowel de natuurlijke als rechtspersonen.

Volgens artikel 6 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens hebben alle mensen het recht om als (natuurlijk) persoon erkend te worden; staten mogen dus geen onderscheid maken tussen mensen die ze wel of niet als persoon erkennen.

Begin en einde

Het zijn van een natuurlijk persoon vangt algemeen aan indien de persoon levend en levensvatbaar geboren is. Hier wordt evenwel in het Belgisch recht soms van afgeweken indien dit het ongeboren kind tot voordeel strekt (bv. een schenking). In het strafrecht worden andere criteria gehanteerd, waardoor kindermoord een misdrijf uitmaakt (want kindermoord kan gepleegd worden terwijl de bevalling nog aan de gang is).

Het zijn van een natuurlijk persoon eindigt met het overlijden. Vroeger eindigde die ook met de burgerlijke dood.

Het overlijdenscriterium dat thans gehanteerd wordt, is de hersendood. De natuurlijke persoonlijkheid houdt pas op te bestaan wanneer alle levensfuncties volledig en onomkeerbaar uitgevallen zijn en de betrokkene geen teken van leven meer geeft. Iemand die zich jarenlang in een comateuze toestand bevindt, kan zijn natuurlijke persoonlijkheid gedurende al die jaren behouden. Een klinisch dode patiënt daarentegen, die verkeert in een vegetatieve staat en die in leven gehouden wordt met mechanische en chemische middelen, behoudt zijn natuurlijke persoonlijkheid niet.

Noot