Nikolaj Mensjoetkin

Nikolaj Aleksandrovitsj Mensjoetkin (Russisch: Николай Александрович Меншуткин) (Sint-Petersburg, 24 oktober 1842 – aldaar, 5 februari 1907) was een Russisch scheikundige.

Hij werd geboren in 1842 in de Russische hoofdstad Sint-Petersburg als zoon van een handelaar. Mensjoetkin studeerde natuurwetenschappen aan de Universiteit van Sint-Petersburg. Hij begon zijn kandidaats in 1859 maar trok vervolgens naar de universiteiten van Tübingen, Parijs en Marburg om ten slotte in 1865 terug naar de Universiteit van Sint-Petersburg te keren. In 1866 behaalde hij zijn diploma als magister en begon zijn academische loopbaan. Hij overleed in 1907 te Sint-Petersburg.

Mensjoetkins beroepscarrière:

1866 - Docent analytische chemie universiteit Sint-Petersburg.
1869 - Promotie tot hoogleraar technische en analytische chemie.
1886 - Benoeming tot hoogleraar organische scheikunde.
1902 - Naast zijn positie aan de universiteit van Sint-Petersburg wordt hij eveneens hoogleraar analytische en organische chemie benoemd aan de polytechnische school van Sint-Petersburg-Sosnovka.

Mensjoetkin was vooral geïnteresseerd in amines, amiden en aniliden. Hij was een van de pioniers in het onderzoek naar de chemische kinetiek. Enkele van zijn wetenschappelijke bijdragen:

omzetting van tertiaire amines met alkylhalogeniden naar quaternaire ammoniumzouten, ook bekend als de mensjoetkinreactie (1890)
ontdekking van de invloed van solventeffect op reacties

Hij schreef tevens twee boeken, namelijk Analytische Chemie (1871) en Geschichte der chemische Theorie (1888).

Referenties

W. Pötsch, Lexikon bedeutender Chemiker, VEB Bibliographisches Institut Leipzig, 1989, ISBN 3-323-00185-0.