Nood-Godsbrug

Nood-Godsbrug
	Zicht op de Nood-Godsbrug anno 2006 tussen West- en Oosthaven
Algemene gegevens
Locatie	Gouda
Overspant	Haven
Bouw
Bouwperiode	1937
Gebruik
Weg	Noodgodsstraat
Architectuur
Type	Vaste brug
Materiaal	Baksteen, Beiers graniet, smeedijzer
Portaal	Verkeer & Vervoer

De Nood-Godsbrug is een monumentale brug in Gouda, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De brug, gelegen tussen de West- en Oosthaven, verbindt de Korte Noodgodsstraat met de Lange Noodgodsstraat.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De huidige Nood-Godsbrug dateert uit 1938. Er zijn meerdere voorgangers van deze brug bekend. Waarschijnlijk was een van de eerste bruggen op die plek een toogbrug. In de stadsrekeningen vanaf 1477 wordt regelmatig gesproken over werkzaamheden aan de Noodgodsbrug.^[1] Tot 1623 werd op de Nood-Godsbrug het graan verdeeld, dat vanuit de schepen in de haven door de leden van het zakkendragersgilde naar diverse plaatsen in de stad gebracht moest worden.^[2] In 1687 kwam er een valbrug op die plaats. Een eeuw later - in 1787 - werd de brug vernieuwd en nog weer een eeuw later - in 1887 - werd de ophaalbrug vervangen door een basculebrug. Deze brug heeft zo'n halve eeuw dienstgedaan. De huidige brug uit 1937, een vaste brug, heeft Amsterdamse school kenmerken en is uitgevoerd in baksteen, (smeed)ijzer en beiers graniet. De sculpturen lijken op die van de Sint Jansbrug bij de Donkere sluis en zouden daarom van dezelfde beeldhouwer Hendrik van den Eijnde kunnen zijn.^[3]

De brug dankt haar naam aan de Noodgodskapel, die hier aan de Westhaven heeft gestaan. De kapel werd na de hervorming in 1576 afgebroken. In de muur van de brug is een plaquette aangebracht met een afbeelding van de kapel gemaakt door de beeldend kunstenaar Cor Jong.^[4] De kapel stond waarschijnlijk iets ten zuiden van de brug langs het water.

Bij 1 de Nood-Godsbrug op een stadsplattegrond uit 1588, bij 9 de plaats waar de in 1576 afgebroken Noodgodskapel heeft gestaan
Reliëf met een afbeelding van de Noodgodskapel in de muur van de brug
Nood-Godsbrug detail

Zie de categorie Nood-Godsbrug van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen

Scheygrond, A. "De namen der Goudse straten, wijken, bruggen, sluizen, waterlopen en poorten", Alphen aan den Rijn, 1981
Stenvert, R. [et al.] Gouda in "Monumenten in Nederland - Zuid-Holland", Zeist/Zwolle, 2004
Sprokholt, Henkjan en Henny van Dolder de Wit "Op gewijde grond gebouwd", Gouda, 2005
Denslagen, Wim "De Nederlandse monumenten van geschiedenis en kunst - Gouda", Zeist/Zwolle, 2001
Walvis, Ignatius "Beschryving der stad Gouda", Gouda/Leiden, 1714 (herdruk 1972)

Noten

↑ Groene Hart Archieven: Noodgodsbrug^{[dode link]}
↑ Denslagen 2001:311
↑ Beelden in Gouda, kunst van de 20e eeuw, pagina 10, uitgave Gemeente Gouda
↑ Op de plaquette staat als jaar van de sloop 1578 vermeld, maar dit jaartal is volgens diverse historici onjuist (Sprokholt 2005:17 en Denslagen 2001:149). Waarschijnlijk is het foutieve jaartal ontleend aan de Goudse geschiedschrijver Ignatius Walvis, die vermeldde dat de kapel op 17 september 1578 werd geveild (Walvis 1714:180)

[1] Groene Hart Archieven: Noodgodsbrug^{[dode link]}

[2] Denslagen 2001:311

[3] Beelden in Gouda, kunst van de 20e eeuw, pagina 10, uitgave Gemeente Gouda

[4] Op de plaquette staat als jaar van de sloop 1578 vermeld, maar dit jaartal is volgens diverse historici onjuist (Sprokholt 2005:17 en Denslagen 2001:149). Waarschijnlijk is het foutieve jaartal ontleend aan de Goudse geschiedschrijver Ignatius Walvis, die vermeldde dat de kapel op 17 september 1578 werd geveild (Walvis 1714:180)

[1]

[2]

[3]

[4]