Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartinstituut (Waregem)
Het Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartinstituut is een katholieke school die zich in het centrum van de West-Vlaamse stad Waregem bevindt. Hemelvaart biedt zowel lager als secundair onderwijs aan en is een van de twee katholieke scholen in Waregem. De geschiedenis van het onderwijsinstituut gaat terug tot de vroege 19de eeuw.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Ontstaansgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Op verzoek van burgemeester Jules Boulez en pastoor Petrus Buyssens begonnen vier jonge vrouwen op 28 december 1804 met het plannen van een aerme- of spinschole. De constructie van de schoolgebouwen, gefinancierd met giften van enkele Waregemse inwoners, begon in 1806.[1] Twee jaar later, gingen de vier jonge vrouwen Angela Van Den Broucke, Maria Joanna Teresia Roobrouck, Maria Theresia Van Eeckhoutte en Maria Theresia Verbeke een akkoord aan waarbij ze een samenlevingscontract ondertekenden. Ze bekrachtigden de richtlijnen en principes gesteld door de Heilige Vincentius a Paulo.
Het gebouw dat onder leiding van de vier vrouwen gebouwd werd, bestond naast de school ook uit kloostervertrekken. Bovendien waren er ruimtes voorzien als verblijfplaats voor minderbedeelden. Door de welvaart namen de zusters ook de verantwoordelijkheid van het lager onderwijs op zich voor alle sociale lagen van de samenleving. Hoewel de school werd opengesteld aan alle kinderen, genoten arme kinderen voorrang op leerlingen die welgesteld waren. Die laatsten werden pas toegelaten wanneer er plaatsen op overschot waren. In 1834 telde de school 56 jongens en 69 meisjes. School had vooral de functie om opwaartse sociale mobiliteit teweeg te brengen voor de leerlingen. School diende voornamelijk om mensen uit de armoede te helpen. Zo leerde men de kinderen spinnen om later een inkomen te kunnen verwerven.
Spellewerkschool of kantschool[bewerken | brontekst bewerken]
In 1839 werd de spinschool een spellewerkschool of kantschool. De school ontving een bijdrage van de staat en werd eveneens gesteund door vrijgevige donaties. In de 2de helft van de 19de eeuw werd het voorrangssysteem voor armen afgeschaft, en Hemelvaart verwelkomde vanaf dan ook de kinderen van de burgerij. In 1857 begonnen de zusters een kostschool of Franse school, zodat het complex uitbreidingen behoefde. Concreet ging het om een studiezaal, een refter, een ontspannings- en slaapzaal voor de internen en woonvertrekken voor de zusters. Daarnaast werd er ook een bijkomende nieuwe kapel gebouwd. Na de opstart van de kostschool werd de beslissing genomen dat er enkel nog meisjes werden toegelaten, en de jongens moesten vanaf 1869 naar hun eigen jongensschool. De kantschool werd een echte meisjesschool.
Moeder Prudentia richtte in 1895 een kosteloze bewaarschool op voor kinderen tussen de twee en vijf jaar. Van hieruit konden zij doorstromen naar het lager onderwijs. De spellewerkschool ontwikkelde zich snel tot een huishoudschool zodat de bouw van acht bijkomende klaslokalen nodig was.
Vervolgens hebben Devos en Maria Toeloose de borduurschool in de G. Gezellestraat opgericht in 1912. Daar werd borduren en naaien aangeleerd en later huishouden.
Eerste Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]
Gedurende de Eerste Wereldoorlog werden er geen lessen georganiseerd voor de leerlingen, maar de schoolgebouwen boden wel onderdak aan weeskinderen. De Duitsers vonden snel hun weg naar de school en palmden de klaslokalen in. Van 1917 tot 1918 bezetten vluchtelingen de klassen waardoor de kleuters niet naar school konden. Wanneer de oorlog uiteindelijk voorbij was, waren het klooster en de klaslokalen vernield. Hierdoor bood het instituut minder plaatsen voor lagereschoolkinderen, hoewel het aantal leerlingen in de huishoudschool wonderbaarlijk genoeg wel bleef stijgen. In 1921 bouwden de zusters nieuwe lokalen, waardoor de technische school kon groeien, en later startte men met de opleidingen handel en secretariaat-talen.
Gescheiden speelkoeren[bewerken | brontekst bewerken]
Een paar jaar na de Tweede Wereldoorlog besloot de school om alle binnenplaatsen te betegelen. Voor de Tweede Wereldoorlog was het namelijk zo dat leerlingen die kosteloos naar school gingen moesten spelen op een onverharde binnenplaats, terwijl de betalende leerlingen op de geplaveide koeren. Die opdeling is merkwaardig aangezien alle leerlingen dezelfde lessen volgenden en samen in de klas zaten. Vanaf 1954 zijn de zusters gestart met de uitbreiding in de vorm van verschillende studierichtingen die men vandaag tot het algemeen secundair onderwijs (aso) rekent. In 1984 verhuisden de lagereschoolkinderen naar de nieuwbouw en werd de oorspronkelijke lagere school afgebroken. In 1986 en 1989 werd nog een nieuwe blok gebouwd. 1997 markeerde het jaar waarin jongens terug toegelaten werden. In datzelfde jaar werd de school overgenomen door de stad Waregem.
21ste eeuw[bewerken | brontekst bewerken]
In 2017 mocht de Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits de eerste steen leggen voor de nieuwbouw van een nieuwe schoolvleugel die zal aansluiten bij de campus Hemelvaart.[2]
Na geruchten over een mogelijk fusie, werd er in 2019 een stil protest gehouden door leerlingen en leerkrachten om hun ongenoegen te uiten over de hervorming van de scholengemeenschap Sint-Paulus.[3] De richtingen van de tweede en derde graad Grieks en Latijn zijn in het schooljaar 2021-2022 verhuisd naar het Heilig-Hartcollege.
Activiteiten[bewerken | brontekst bewerken]
Sinds 2014 organiseert Hemelvaart jaarlijks een reünie voor oud-leerlingen zodat zij elkaar en hun vroegere leerkrachten kunnen weerzien.[4] Daarnaast houdt Hemelvaart om de zes jaar een festival om de leerlingen te bedanken. Elke leerling maakt dat gebeuren één keer mee in de loop van zijn/haar opleiding aan Hemelvaart.[5]
Bronnen, noten en/of referenties
|