Naar inhoud springen

Oude Nederlandse maandnamen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Wutsje (overleg | bijdragen) op 31 okt 2019 om 00:26. (Wijzigingen door 194.151.1.244 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Godfried)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Gedenksteen voor Guido Gezelle aan het poortgebouw van het Engels Klooster, Carmersstraat 85 in Brugge.

De oude Nederlandse maandnamen worden vandaag de dag nog steeds door sommige mensen gebruikt, soms door taalpuristen of gewoon als synoniem voor de gebruikelijke namen van het gregoriaanse kalenderstelsel. Ook in de literatuur en poëzie komt men deze namen weleens tegen. In Vlaanderen heeft Guido Gezelle zich sterk gemaakt voor een lijstje dat nog zuiverder op het Nederlands terugging. Dat is nog tot 1975 gebruikt door het tijdschrift Biekorf.

De NSB heeft getracht deze namen weer voor algemeen gebruik in te voeren: zie NSB-maandnamen.

Hieronder staat een lijstje met oude maandnamen. Bij hedendaags gebruik worden zij met een kleine letter geschreven. De meest algemene maandnamen staan in de tweede kolom. De lijst van Gezelle, die altijd met hoofdletters werd gespeld, vormt de tweede kolom. De namen in de vierde en vijfde kolom worden ook weleens gezien, maar zijn niet gebruikelijk. Sommige daarvan zijn afgeleid van de namen in de Franse republikeinse kalender. Merk op dat wintermaand en oogstmaand in twee rijen voorkomen en dus voor verwarring kunnen zorgen.

Gebruikelijke naam
(uit het Latijn)
Oude Nederlandse naam Oude Vlaamse naam Soms gebruikte
alternatieve naam
Uit de Franse republikeinse kalender
afkomstige naam
januari louwmaand Nieuwjaarmaand wintermaand sneeuwmaand (nivôse)
februari sprokkelmaand Schrikkelmaand kortemaand regenmaand (pluviôse)
maart lentemaand Lentemaand kalvermaand windmaand (ventôse)
april grasmaand Grasmaand paasmaand kiemmaand (germinal)
mei bloeimaand Bloeimaand wonnemaand bloeimaand (floréal)
juni zomermaand Zomermaand braakmaand weidemaand (prairial)
juli hooimaand Hooimaand vennemaand oogstmaand (messidor)
augustus oogstmaand Koornmaand arenmaand hittemaand (thermidor)
september herfstmaand Herfstmaand havermaand vruchtmaand (fructidor)
oktober wijnmaand Zaaimaand aarzelmaand wijnmaand (vendémiaire)
november slachtmaand Slachtmaand smeermaand nevelmaand (brumaire)
december wintermaand Wintermaand sneeuwmaand rijpmaand (frimaire)