Overleg:Elberfelder stelsel

Jaar van invoering

Beste Gouwaard, In het 'Handboek voor Armbezoekers' door Mr. C.W. de Vries, commies van Staat bij den Raad van State, secretaris van de Vereeniging "Armenzorg" te 's Gravenhage. Uitgever Haarlem- H.D. Tjeenk Willink & Zoon, Mei 1916, staat: Onder het Elberfeldsche stelsel wordt verstaan een, in 1852 door Daniel von der Heijdt en Liske ontworpen, sindsdien herhaaldelijk gewijzigde, organisatie van de openbare armenzorg in de stad Elberfeld. (zowel de namen als het jaartal zijn anders dan in jouw stuk) Het jaartal 1852 wordt ook genoemd in het boek: 'Wat een armbezoeker weten moet', zes voordrachten gehouden voor het Genootschap Liefdadigheid naar Vermogen te Amsterdam in 1905/6. G.H. Hintzen, voorzitter van de Vereeniging tot verbetering van Armenzorg te Rotterdam, noemt in zijn voordracht over het Elberfelder stelsel ook het jaar 1852. Hij verkondigt zelfs dat het systeem van districten al begin 19e eeuw daar werd ingevoerd, maar door gebrek aan middelen en economische malaise schipbreuk leed. In 'Het Vraagstuk der Armverzorging' (noot bij Blankenberg) staat in bijlage I de 'Armenordnung für die stadt Elberfeld' vom 9. Juli 1852. Tot zover,--Limperg (overleg) 12 feb 2011 15:27 (CET)

Beste Limperg, in de literatuur, die ik geraadpleegd heb wordt 1853 genoemd als jaar van invoering, zie o.a. L. J. Jagt in Van Richmond naar Reid. De discussie over de invoering en de besluitvorming vond in het jaar daarvoor plaats binnen de gemeenteraad van Elberfeld. Het kan dus zeker kloppen, dat het stelsel in 1852 werd geïntroduceerd en vervolgens in 1853 feitelijk werd ingevoerd. De bronnen ([1] en [2]) bij het Duitse Wikipedia artikel over het Elberfelder stelsel noemen ook beide 1853 als beginpunt. Ik stel voor om beide zaken te noemen en de zin als volgt te wijzigen: In 1852 werd in de Duitse stad Elberfeld door de bankier Daniel von der Heydt een nieuw systeem geïntroduceerd van armoedebestrijding, dat in 1853 daadwerkelijk werd ingevoerd. Wat betreft de namen ben ik zowel de variant Daniel von der Heijdt als Daniel von Heijdt in de literatuur tegengekomen, maar de eerste variant komt vaker voor dan de tweede. Ook die aanpassing heb ik aangebracht in de zin hierboven. De naam Liske wordt in de door mij geraadpleegde literatuur in het geheel niet genoemd. Ook een zoekopdracht in Google books [3] en [4] en [5] levert in het geheel niets op. Gouwenaar (overleg) 13 feb 2011 11:41 (CET)

Prima voorstel. Het zal dus voorlopig een raadsel blijven waarom Liske wordt genoemd. Ik ben die naam ook alleen tegengekomen in dat ene boek.--Limperg (overleg) 13 feb 2011 14:23 (CET)

Tekst aldus aangepast. Gouwenaar (overleg) 13 feb 2011 15:28 (CET)