Overleg:Lithosfeer

Volgens mij gaat dit over het aardoppervlak (70% water) en niet over de aardkorst of lithosfeer. (16 apr 2004 00:21 Serassot)

Onduidelijk

Ik refereer naar deze bewering: Naarmate een aardplaat van de mid-oceanische rug af beweegt zal deze in de loop der tijd steeds verder aangroeien. Bovenop de plaat zal zich langzaam maar zeker een sedimentlaag vormen. Een plaat zinkt af in een subductiezone, waar de plaat aan kan groeien tot wel 100 km dikte. Met name is mij niet duidelijk wat dit proces van "aangroeien" is: Ten eerste staat er, geparafraseerd: 'omdat de aardplaat van de rug af beweegt er aangroei plaatsvindt. Hoe gebeurt dat dan? Bedoel je dat het gebeurt door het vormen van een sedimentlaag, zoals staat in de volgende zin? Dan is het beter wanneer die zinnen wel anders geschreven worden. Over dat aangroeien als gevolg van het vormen van een sedimentlaag: dat sediment moet wel ergens vandaan komen. Betekent dat dat elders de lithosfeer dunner wordt? Een zin eerder staat: Dit magma stolt vervolgens tot de lithosfeer. Is dát niet de reden van het dikker worden van de lithosfeer? Of allebei? VanBuren 17 okt 2007 12:47 (CEST)

De zin kan idd duidelijker, ik zal er later eens naar kijken. Stel, oceanische lithosfeer beweegt van de mid-oceanische rug af, dan zal ze langzaam afkoelen. De geotherm (de thermische gradient) wordt daardoor kleiner, oftewel de isothermen verschuiven naar onderen. De temperatuur van gesteente bepaalt voor een belangrijk deel het stroomgedrag (de rheologie). Nu is de ondergrens van de lithosfeer (vaag) gedefinieerd als een plek waar het materiaal sterker is en zich daardoor rigider gedraagt dan de zwakke asthenosfeer (ik heb nooit van een bepaalde waarde gelezen die hiervoor gebruikt wordt, maar misschien is zoiets in de geofysische literatuur te vinden). Per definitie komt de ondergrens van de lithosfeer dus dieper te liggen naarmate de lithosfeer afkoelt.

Je tweede vraag gaat over oceanische (zgn. pelagische) sedimenten. Dit zijn voor zover ik weet sedimenten die gevormd worden door micro-organismen, fijn stof dat uit de atmosfeer in het oceaanwater terecht komt (denk aan het Saharazand dat soms tot in Nederland met de wind meekomt) en zeer fijn sediment dat door oceaanstromingen getransporteerd wordt. Oceaankorst is gemiddeld 50 miljoen jaar oud, genoeg tijd om ook deze minieme hoeveelheden sediment tot een redelijk pakket te doen aangroeien. Het sediment is oorspronkelijk dus meestal afkomstig van land, dwz continentale korst en de sedimenten die erop liggen. Komt de plaat in een subductiezone, dan gaat een ander type sediment vormen. De overrijdende plaat bestaat nl. of uit een continent of uit een eilandboog. In beide gevallen is er dichtbij land aanwezig dat voor een veel hogere sedimentaanvoer zorgt. Land betekent erosie, erosie betekent aanmaak van sediment. De troggen die bij subductiezones vormen zijn slechts kleine onregelmatigheden vergeleken met de enorme gaten die zonder sedimentaanvoer in de Aarde zouden vallen (rond de 50 km diepte schat ik, terwijl de meeste troggen zo'n 6 km diep zijn. 44 km is opgevuld met sediment, vnl afkomstig van de overrijdende plaat). Woudloper _overleg 17 okt 2007 13:21 (CEST)