Overleg:Poepenhemeltje

Herkomst van de naam Poep

Volgens Van Dale is 'Poep" in de betekenis van een scheldnaam voor iem. van een bep. groep mensen die men beschouwt als onbeschaafder dan zichzelf, voorheen m.n. als scheldnaam voor een Westfaal, of een Duitser wellicht afkomstig van het Duitse Bube. Als scheldnaam kwam het al voor in 1600 en werd (vooral in Noord-Nederland) gebruikt voordat mof in zwang raakte.

Het WNT betwijfelt echter of het woord wel van Bube is afgeleid:

Men heeft gedacht dat het woord een vervorming zou zijn van hd. bube, omdat de hier te lande werkende Duitsche maaiers elkaar met dat woord toespraken. Men moet dan aannemen dat de naam in alle andere toepassingen dan die onder II, 1, a) jonger is, zooals berkhey inderdaad doet (zie de aanhaling aldaar). Doch, hoewel van de bet. ”Duitsche arbeider” de oudste voorbeelden zijn gevonden, is die onderstelling niet te bewijzen. Een ander argument tegen de afleiding van poep uit hd. bube is het feit, dat bube geen nd. woord is. Zie kretschmer, Wortgeographie 11 en 244 volg. Wellicht is het woord identiek met Poep (III) in zijn algemeenere beteekenis van dikke, weeke massa. Verg. voor soortgelijke overgangen KLAD, C, 1, b, β), MOP (dat zeer wel identiek kan zijn met MOP)) en POEN. De eigenlijke bet. van poep zou dan zijn: dikke, ruwe, lompe kerel, en het geslacht moet dan bij de toepassing op een persoon zijn gewijzigd. Een andere mogelijkheid is dat Poep een nomen agentis zou zijn bij Poepen (I) en dus in den grond identiek met Poep (V). Verg. ook poeper(d) als scheldnaam voor een man, en voor den vorm KAK, C, 2, b, β), de 4de alinea. Doch deze onderstelling heeft minder waarschijnlijkheid.

Gouwenaar 22 mei 2008 14:56 (CEST)

Als aanvulling op dit onderwerp/overleg :

wil ik als eerste stellen geen wetenschapper te zijn, of een wetenschappelijk onderbouwde verklaring te kunnen leveren. Wat echter interessant is is dat ik hierover verhalen/overleveringen uit de familiekring heb. Het gaat dus om een mondelinge overlevering, geen schriftelijke, en al helemaal geen wetenschappelijk onderbouwde. Mijn familie komt uit Balloo/Deurze - Assen.

De overlevering die in mijn familie doorverteld word is dat het poepenhemeltje de plaats markeert waar Bommen Berend aan de oever van het Deurzerdiep zijn kamp opsloeg voor de nacht. Hij overnachtte hier voor slechts 1 enkele nacht. Zijn overnachting hier vond plaats nadat deze bisschop van Münster Coevorden had ingenomen en oprukte naar Groningen om deze stad te belegeren.

Het markeert dus niet alleen de plaats van de tent van deze bisschop, beseft moet worden dat hij een compleet aanvalsleger bij zich had. Het waren de soldaten van dit leger die de aarden wal (die nu gerestaureerd is) opwierpen.

De aarden wal die het poepenhemeltje is zou slechts de tent van de bisschop moeten behoeden tegen het binnendringen van regenwater. Een techniek die veel kampeerders vandaagdedag nog gebruiken al zullen de meeste huidige kampeerders volstaan met een gootje en een aan-aarding van het tentzeil die centimeters zal zijn in plaats van de ruime meter hoogte van de wallen van het poepenhemeltje.

Deze visie is in zoverre geloofwaardig dat de locatie zich ruwweg halverwege tussen Coevorden en Groningen bevind. Daarmee is zij een natuurlijke kampplaats voor het verkeer tussen die 2 steden.

Het poepenhemeltje is dus geen oude schans, maar meer een enorme regengoot / wal voor een tent, niet bedoeld voor verdediging tegen vijanden maar ter voorkoming van wateroverlast.– De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 82.73.127.241 (overleg · bijdragen) 23 feb 2013 22:40‎

Over de herkomst van het "poepenhemeltje" doen verschillende verhalen de ronde. De encyclopedie Drenthe vermeldt met enige terughoudendheid, dat het de resten van een schansje uit 1672 zouden zijn. Steenhouwer noemt diezelfde veronderstelling, maar oppert ook de mogelijkheid, maar enkel om de naam te verklaren en niet om de herkomst van de wal te verklaren, dat er in later tijd een, bij Vredenlust behorend, tuinhuisje zou hebben gestaan, waar rondtrekkende Duitse gastarbeiders zouden hebben overnacht. In Hemels Drenthe (een uitgave waaraan het Drentsch Archief heeft meegewerkt) wordt het Poepenhemeltje ook de Van Galenschans genoemd. Datzelfde doet ook Stenvert in Monumenten in Nederland: "De voorm. Van Galen-schans (Van der Muijzenbergpad ong.), gelegen in het Amelterbos nabij het Loonerdiep, wordt ook wel ‘Poepenhemeltje’ genoemd. Deze kleine vierkante redoute is waarschijnlijk opgeworpen ten tijde van het beleg van Groningen in 1672".
Dit soort tamelijke mysterieuze plekken leidt heel vaak tot allerlei volksverhalen, die in de loop der tijd verder ingekleurd worden. Soms bezitten die verhalen een zekere kern van waarheid, soms ook niet. Maar mooi zijn ze altijd. Alleen als bron voor een encyclopedisch artikel zijn ze onvoldoende. Maar natuurlijk wel leuk om hier op een overlegpagina te vermelden, waarvoor dank. Gouwenaar (overleg) 24 feb 2013 10:02 (CET)