Overleg:Treinongeval Voorschoten (2023)

Vergelijkbaar ongeval (trein tegen kraan) in Duffel (België) in 2012

Dit ongeval doet me denken aan een vergelijkbaar geval in Duffel (België) in 2012: bij werken langs het spoor stak een kraanarm uit over het spoor en toen een passerende trein ertegen reed, zwaaide die arm zodanig hard weg dat een arbeider werd gedood. De locomotief was beschadigd, maar niet ontspoord.-- Bancki (overleg) 5 apr 2023 12:02 (CEST)

Dank voor de tip! HT (overleg) 9 apr 2023 06:00 (CEST)

Bronnen, noten en/of referenties

Brief staatssecretaris Heijnen

In het lemma wordt bij voortduring weggehaald dat de passagierstrein tegen de bouwkraan of brokstukken ervan aanreed. Ontkend wordt dat de staatssecretaris dit in een brief aan de Tweede Kamer heeft meegedeeld. Daarom hieronder de letterlijke tekst van de brief, waarvan een link al bij "bronnen" in de appendix staat.

De letterlijke tekst:

29 893 Veiligheid van het railvervoer
Nr. 261 Brief van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 4 april 2023

Met deze brief informeer ik u over hetgeen op dit moment bekend is over het treinongeval bij Voorschoten op dinsdag 4 april 2023 rond 3:30 uur.
Vanochtend vroeg heeft zich bij Voorschoten een ernstig treinongeval voorgedaan. Hierbij is een medewerker van een spoorwegaannemer om het leven gekomen. Van de circa vijftig reizigers zijn er rond de dertig gewond geraakt.
Mijn gedachten gaan in de eerste plaats uit naar de nabestaanden van de overleden medewerker van de aannemer. Verder naar betrokken reizigers en hun geliefden. En mijn gedachten zijn ook bij het treinpersoneel en de spoor- en treinmedewerkers die tijdens hun werk dit verschrikkelijke ongeluk hebben meegemaakt. Ook hen wens ik heel veel sterkte.

Feitelijke situatie
Hedenochtend rond half vier heeft er een aanrijding plaatsgevonden tussen een goederentrein van DB Cargo en een kraanvoertuig van een spoorwegaannemer. Op dat moment werden er geplande werkzaamheden uitgevoerd op spoor wat niet beschikbaar was voor het normale treinverkeer in directe nabijheid van sporen die nog in gebruik waren. Het kraanvoertuig of de brokstukken daarvan is vervolgens op het spoor terecht gekomen waar een intercity van NS op is gebotst. Als gevolg van deze botsing is de intercitytrein, van het type VIRM, ontspoord en gedeeltelijk in het naastgelegen weiland terecht gekomen. Op het moment van de botsing zaten er circa 50 reizigers in de trein. Bij het ongeval is op dit moment één dode te betreuren en zijn er ongeveer 30 reizigers gewond geraakt.
Hulpverleners zijn ter plaatste gegaan voor de eerste zorg aan slachtoffers. De politie, inspecteurs van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), onderzoekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV), inspecteurs van de Nederlandse Arbeidsinspectie(NLA) en onderzoekers van ProRail, NS en DB Cargo zijn ter plaatse gegaan. ILT is ter plaatse en zit het ingestelde Coördinatieteam Factfinding (CTF) voor. De ILT stelt de alle beschikbare feiten/informatie veilig en coördineert en faciliteert de werkzaamheden van de verschillende betrokken onderzoekspartijen ter plaatse. Het betreft in dit specifieke geval onder andere de politie, NLA, OVV, ProRail, NS, DB Cargo en de BAM. Vanzelfsprekend krijgt de hulpverlening hoogste voorrang. De OvV is gestart met een verkennend onderzoek.

De machinisten van beide treinen en de betrokken medewerkers van de spoorwegaannemer zullen worden gevraagd wat zij hebben zien gebeuren. Ook zullen de passagiers worden bevraagd. Bij het onderzoek zal ook de Automatische ritregistratie (ARR) worden onderzocht.

Bezoek aan de plek van het ongeval
Mijn aandacht gaat uit naar de nabestaanden, slachtoffers en alle betrokkenen bij dit ongeval. De impact is voor iedereen groot. Samen met de Koning heb ik vanochtend een bezoek gebracht aan de hulpverleners op de plek van het ongeluk. Dit bezoek en de gesprekken die ik heb gehad met de hulpverleners, hebben een diepe indruk op mij gemaakt. Ik wil iedereen die het ongeluk heeft moeten meemaken laten weten dat ik aan ze denk.
Zoals gezegd wordt er onderzoek gedaan naar de toedracht. Zodra hierover meer bekend is zal ik u nader informeren.

De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
V.L.W.A. Heijnen

Er staat dus: "Het kraanvoertuig of de brokstukken daarvan is vervolgens op het spoor terecht gekomen waar een intercity van NS op is gebotst." En eigenlijk is een en ander dus officieel nog ongewis, wat een lemma op Wikipedia ongeschikt maakt. Het staat niet voor niets ter beoordeling voor verwijdering. Maar zolang het er staat, dient de informatie wel overeenkomstig de officiële lezing te zijn. mvg. HT (overleg) 9 apr 2023 06:00 (CEST)

Allereerst een goedemorgen gewenst @Happytravels ik zie zojuist dat we beide gelijk hebben wat betreft wat er op de door jou opgegeven website stond dat was deze [2], echter keek ik naar de “bislisnota” ([3]) daarin staat precies wat ik zei, maar nadat je dit plaatste heb ik is op de download knop gedrukt en die is blijkbaar heel anders en klopt het weer met wat jij zegt. Dus beiden zeggen we het juiste alleen beide keken op een andere briefing. AT (overleg) 9 apr 2023 06:10 (CEST)

Beste AT Jij ook een goedemorgen en een Vrolijk Pasen toegewenst. De beslisnota is niet van de hand van Heijnen, maar alleen aan haar gericht. De beslisnota is afkomstig van de "Bestuurskern Dir. Openbaar Vervoer en Spoor, Veiligheid en Goederen", zoals rechtsboven in deze brief staat. Afijn, in elk geval is de onduidelijkheid tussen ons opgelost. mvg. HT (overleg) 9 apr 2023 10:42 (CEST)

Verwijderde reactie burgemeester

@Happytravels: Over dit; als de reactie van de koning (die w.m.b. niets anders dan een compleet open deur is) hier wel genoemd moet worden, waarom dan niet die van de burgemeester?

Overigens lijken me beide hier eigenlijk van zichzelf niet echt relevant (het echte werk wordt toch niet door hen gedaan) maar de media besteden hier zoals gebruikelijk veel aandacht aan, en het geeft als zodanig een beeld van de landelijke aandacht die de ramp heeft gekregen. Als zodanig zijn al deze reacties hier daarom vermeldenswaardig, en niet slechts een deel. Of anders hoeft koning Willem-Alexander hier naar mijn idee ook gewoon niet genoemd te worden. De Wikischim (overleg) 10 apr 2023 10:46 (CEST)

Beste De Wikischim. Dat een burgemeester de mensen bedankt die in de buurt wonen en haar medeleven betoont is geen nieuws. We kunnen niet een lijst gaan maken van iedereen die iemand bedankt heeft. Ik heb dat van het koningspaar niet zelf toegevoegd, maar het is op zich niet een dagelijks gebruik dat de koning en koningin hun medeleven bij een doelijk ongeval publiekelijk betonen. Burgemeesters doen dat in de regel veel vaker. Maar als compromis wil ik dat van het koningspaar wel schrappen. Ik twijfelde zelf ook aan de echte relevantie. HT (overleg) 10 apr 2023 10:56 (CEST)

Ik heb vooralsnog dus een lichte voorkeur voor het laten staan van al deze reacties. Overigens, daarnet ben ik het vergeten te zeggen maar nog een andere reden dat ik Stemerdinks reactie toevoegde is dat uit haar woorden automatisch blijkt dat veel omwonenden meteen na de ramp hulp hebben verleend. Dat is dus ook weer een stukje van de chronologie erbij. De Wikischim (overleg) 10 apr 2023 11:14 (CEST)

Nou ja, schrap ik net dat van het koningspaar net. Dat van de burgemeester heeft echt g e e n enkele relevantie. Dat omwonenden passagiers opvingen, kan beter concreet worden gemaakt, maar ook dat vind ik niet relevant om te vermelden. En of veel omwonenden dat deden heb ik nergens gelezen, wel dat een deel in een koeienstal werd opgevangen en bij iemand anders op de bank thuis. HT (overleg) 10 apr 2023 11:27 (CEST)

Krol/spoorkraan etc

Bij de inleiding wordt het woord spoorkraan gebruikt (maar wel doorgelinkt aan krol), terwijl verder over krols geschreven wordt. Het is beter in de inleiding een meer algemene term te gebruik zoals werkvoertuig. Bij de meeste lezers zal krol een onbekend begrip zijn. Een krol is een voertuig die zowel op spoor als op de weg kan rijden. De betrokken krol zou ook een spoorkraan kunnen zijn. De bronnen zouden dat steunen. Bij https://www.nrc.nl/nieuws/2023/04/04/een-dode-en-minstens-dertig-gewonden-bij-ernstig-treinongeluk-in-voorschoten-a4161200 zie als laatste woordje kraan (voordat de betaalmuur bij mij opkomt). Bij https://www.spoorkraanverhuur.nl/: Voor een speciaal toegeruste krol, zoals we een spoorkraan ook wel noemen, is geen klus te zwaar. Bovendien zijn onze krols snel in goed gezelschap, met sterke shovels en robuuste rupskranen. Voor de beste kraanverhuur bent u bij Berende Spoor- en Grondwerken aan het juiste adres.Smiley.toerist (overleg) 17 apr 2023 15:02 (CEST)

Als inmiddels oud-medewerker van de op een na grootste spooraannemer van Nederland kan ik beamen dat krol, afkorting voor KRaan Op Lorries, eigenlijk jargon is. Je zou kunnen stellen dat iedere krol een spoorkraan is, maar niet iedere spoorkraan is een krol. Zie bijvoorbeeld de Kirow KRC 1200 of Gottwald GS 25.04T. In ieder geval is een krol een spooronderhoudsmachine. --RenéV (overleg) 17 apr 2023 16:05 (CEST)

De krol/spoorkraan heeft weinig of niets te maken met de klassieke kranen voorzien van hijskabels. Het is een voertuig voorzien van een laadbak en een mechanische arm waaraan meestal een schep is vastgemaakt. Wordt meestal gebruikt om voorwerpen te tillen en te verplaatsen binnen de spoorwerf gebruikt makend van het spoor. Met de bovenleiding is de bruikbare hoogte voor kranen zeer beperkt. Maar de mechanische arm kan ook gebruik worden voor allerlei klusjes, die niets te maken hebben met de kraanfunctie (tillen en verplaatsen). De oversteek van sporen kan trouwens alleen plaatsvinden op de daar toe (tijdelijk) voorziene plaatsen. De rails steken minstens 10 centimeter boven de rails en ballast uit. Heb ik het als simpele waarnemer die regelmatig spoorwerkzaamheden van op afstand heb bekeken, goed?Smiley.toerist (overleg) 18 apr 2023 10:19 (CEST)

De krol zoals we die tegenwoordig kennen is eigenlijk ontstaan uit een mobiele graafmachine waar in de loop der jaren allerlei slimme hulpstukken voor zijn bedacht. In de beginjaren waren het machines die op losse lorries werden geplaatst. De aandrijving geschiedde door de banden van kraan zelf op de bovenkant van de spoorstaaf. Tegenwoordig worden door graafmachinefabrikanten machines gebouwd speciaal voor de spoorbranche, met hydraulisch aangedreven spoorwielen zodat de banden vrij blijven van de spoorstaaf, met dubbele cabine met een zitplaats voor een begeleider en diverse beveiligingen om bewegingen in hoogte en zijwaarts te begrenzen. Hulpstukken naast de traditionele graafbakken zijn bijvoorbeeld hoogwerkerbakken, borstels, dwarsliggerklemmen, bomentang, verenkneuzers, padschuif e.d. Het voert te ver om dit op deze pagina verder te verduidelijken, maar ik zal eens kijken of ik het artikel Krol (spoorwegen) hiermee kan uitbreiden.

Het zogenaamde in- en uitzetten van een krol of andere machines kan op de speciaal voor dit doel (in ieder geval het Nederlandse Spoorwegnet) aangelegde Railinzetplaatsen maar ook op een overweg. Een behendige machinist heeft deze voorzieningen niet nodig om zijn krol in het spoor te zetten en kan ook op een willekeurige plaats van spoor wisselen.

Nog ter informatie: de in Nederland het vaakst toegepaste spoorstaven (UIC54) zijn 159mm hoog, op de HSL en betuweroute 172mm (UIC60). --RenéV (overleg) 18 apr 2023 11:21 (CEST)

Het beeldvoorbeeld File:Maintenance of Lysekilsbanan 3.jpg gebruikt in het artikel over de krol is zeker geen spoorkraan. Een ander voorbeeld van niet kraangebruik: File:MC 130 turbo, MB trac, road-rail vehicle 2.jpg. Zie ook Commons:Category:Road-rail excavators. Ik zou graag meer details willen weten over het betrokken voertuig bij het spoorongeluk, dan kunnen wij het beter typeren.Smiley.toerist (overleg) 18 apr 2023 10:48 (CEST)

De op het artikel Krol (spoorwegen) gebruikte afbeelding is inderdaad misplaatst. Dat is een zogenaamde automontagewagen. De bij het ongeval in Voorschoten betrokken krol was een LIEBHERR A924 B LITRONIC. --RenéV (overleg) 18 apr 2023 11:21 (CEST)