Overleg:Violet

De afbeelding van violet heeft volgens mij niet dezelfde kleur als in "Van donker naar licht" (dit "van donker naar licht" is roder). Ik heb hier ook een boek ("Kleurrijke tuinen") waarin in hun kleurencirkel paars iets anders is dan violet (paars is roder), ik betwijfel dus of paars en violet wel hetzelfde is.

Groetjes, Pieter Penninckx 21 jul 2003 20:15 (CEST)

Wat je ziet klopt. het paars in de bovenste balk (vanaf en: wikipedia) is inderdaad anders dan het paars dat ik in de lange balken heb gebruikt. In de lange balken heb ik makkelijke codes gebruikt, zodat er een logisch verloop gemaakt kan worden met de HTML codes.

Volgens mijn woordenboek hier is paars en violet wel dezelfde kleur, purper zou iets roder zijn. Maar zoals elke kleur heeft deze veel schakeringen. Er is ook niet één spectrale kleur paars natuurlijk, die heeft ook een bandbreedte. Ik twijfel er ook wel over, maar het zijn wel allemaal paarsen. Op kleurcirkel ben ik van plan een officiële kleurcirkel te nemen, ontworpen naar de cirkel uit een tekenpakket. Als iemand de juiste kleurcode van het "echte paars", zal ik die aanpassen, hoewel het misschien een hele toer wordt voor de lange balken. groet, Elly 21 jul 2003 23:41 (CEST)

Ik heb nu in een html lijst wel verschillen gevonden tussen paars en violet. komt misschien nog. Elly 22 jul 2003 00:32 (CEST)

Ik was bezig de kleurenovergang tussen rood en blauw te tekenen (zoals de kleurenovergangen die ik voor de andere kleuren heb getekend), maar de kleur die ik in het midden kreeg was niet het paars dat er in de HTML balk stond (FF00FF) maar het blouwigere paars dat in die balk bovenaan staat. Ik denk dat er dus ergens iets niet klopt. Wilinckx 22 jul 2003 10:09 (CEST)

Ja, de balk is wat vreemd - startend van rood wordt er blauw toegevoegd tot paars, daarna wordt er rood weggehaald tot blauw. Logischer zou zijn om tegelijk rood weg te halen en blauw toe te voegen, dus FF0000-DD0022-BB0044-990066-800080-660099-4400BB-2200DD-0000FF of zoiets. Dan heb je dus 800080 in het midden, dus iets tussen de 770077 en 880088 op de donker-licht balk. Andre Engels 22 jul 2003 10:20 (CEST)~~

De balk die André voorstelt heb ik erbij gezet. Maar dit geeft ook geen bevredigende kleuren (vind ik). Het echte paars past denk niet zo goed in een simpele html code. Het is ook een vreemde kleur. Enerzijds zit hij aan het eind van het spectrum, net voor UV, anderszijds zit hij subjectief voor een mens tussen rood en blauw in. Elly 22 jul 2003 10:45 (CEST)

Hm, op de engelse wikipedia wordt vielet en purper als twee apparte dingen gezien: violet wordt gezien als een groepnaam voor kleuren en Purple als de kleur tussen rood en blauw. Wilinckx 22 jul 2003 10:33 (CEST)

Met een geïmproviseerd prisma zojuist het zonnespectrum bekeken (wel fijn dat om deze tijd de zon nog schijnt!). De kleur violet lijkt naar mijn mening en die van een toevallig aanwezig manspersoon het meest op FF00FF, misschien een pietsie blauwer, maar dat komt misschien door mijn computerscherm. Daarom zal ik de kleur van de grote kleurbalk aanpassen. Voor wie deze discussie in de toekomst nog leest hieronder de oorspronkelijke balk met 8B00FF. Daarna maar weer lekker buiten zitten. Elly 22 jul 2003 20:26 (CEST)

Als je een kleurverloop wilt maken (ook wel een kleurwig genoemd) en die moet er visueel aantrekkelijk uitzien, dan kun je veel beter interpoleren met HSV-waarden (Hue Saturation Value) dan met RGB-waarden (Red Green Blue). Behalve deze twee zijn er nog veel meer manieren om kleuren te coderen. Elk heeft zo zijn specifieke voor- en nadelen.

Als je van de ene RGB-waarde naar een andere wilt op een manier die visueel "logisch" overkomt, dan is het recept: Converteer de twee RGB-waarden naar de overeenkomende HSV-waarden. Bepaal de benodigde tussenliggende HSV-waarden door te interpoleren. Converteer de gevonden tussenliggende waarden weer terug naar de daarmee overeenkomende RGB-waarden.

Wil je zeggen dat de kleurovergangen via HSV moeten gaan ipv via RGB? Ik wil men prentjes wel hertekenen als de anderen hier ook zo over denken. Wilinckx 5 aug 2003 20:48 (CEST)

Absoluut! Probeer maar. Het geeft een veel beter resultaat. Dat komt doordat de drie parameters (Hue, Saturation en Value (dus kleur, verzadiging en helderheid) dezelfde zijn die een mens (bij het werken met kleuren) bijna vanzelf ook gebruikt.

(En je mag de gevonden HSV-waarden best omzetten in RGB-waarden (maar dan dus wel stuk voor stuk) zodat ze handig zijn voor de HTML-programmeurs onder ons.)

Als je bijvoorbeeld interpoleert tussen twee kleuren met een zelfde helderheid en een zelfde verzadiging en je doet dat in HSV dan hebben de tussenliggende kleuren natuurlijk ook diezelfde helderheid en verzadiging (dus van 128,34,100 naar 200,34,100 verandert alleen het eerste getal, da's logisch). Dat is precies wat je als logisch denkend mens zou "verwachten" en dus aantrekkelijk of "mooi" vindt. Als je diezelfde twee kleuren interpoleert in RGB en dan kijkt naar de tussenliggende waarden in HSV, dan zie je dat nu de helderheid en de verzadiging niet constant blijven.

Maar dit betekent beslist NIET dat er iets mis is met RGB, CMYK of met andere kleurcoderingen. Die hebben ook elk hun toepassing waar ze het meest geschikt voor zijn. Het betekent gewoon dat je de kleurcodering moet gebruiken die het meest geschikt is voor je doel. En in dit geval (visuele aantrekkelijkheid) zou ik zeggen neem HSV. ;-)

P.S. Als iemand zich geroepen voelt om deze uitleg (eventueel aangevuld met informatie over HSV en over conversie van en naar RGB) op een betere plaats in de Wikipedia te zetten, dan heb ik daar uiteraard geen enkel bezwaar tegen.

Als ik in men gimpje instel dat de kleurenovergang in HSV moet zijn ("fill with color gradient" en daarin de "Blend" op "FG to BG (HSV)"), dan krijg ik zoiets: http://www.penninckx.org/kleurenovergang_blauw_rood_hsv_test.png Wat doe ik fout? Owja, het stoort mij niet als iemand anders het hertekent hoor, maar ik wil deze taak wel op mij nemen. Wilinckx 8 aug 2003 19:12 (CEST)

Ziet er beter uit! Maar je wilde paars... ;-) OK, in HSV geeft het eerste getal de kleur aan. En die kleuren staan (hoe kan het ook anders) langs de rand van een kleurencirkel. Waarbij rood op 0 graden zit, groen op 120 graden en blauw op 240 en... rood op 360! Je hebt nu in HSV geinterpoleerd van 0 naar 240 graden (en dan kom je dus langs oranje, geel en groen). Als je langs paars wilt dan moet je 'm laten lopen van 240 graden naar 360 graden (of omgekeerd).

We komen er wel. :-)

Ehm, ik kies een beginkleur, en een eindkleur, en dan teken ik de overgang, ik weet niet waar ik die graden kan instellen. Wilinckx 17 aug 2003 16:27 (CEST)

Da's nou naar. :-( Als je even geduld hebt (morgen eind van de dag), dan zal ik een webpagina maken waarmee je HSV-verlopen kunt maken en waar je de bijbehorende RGB-codes uit kunt aflezen...

Een brutaal verzoek: misschien kan je ook een lemma maken over het HSV kleurcodering, of ons anders toestemming geven zaken van jouw website over te nemen (als daar zinvolle informatie staat??) Elly 17 aug 2003 20:19 (CEST)

Geen slecht idee

Geen slecht idee, dan snap ik tenminste er iest meer van :) Ik wil die kleurenovergangen best hertekenen, maar ik weet niet goed hoe het moet, maar als iemand anders er zin in heeft stoort dat natuurlijk niet. Wilinckx 18 aug 2003 11:07 (CEST)

OK, dan. Even snel in elkaar geprutst... 't werkt in elk geval met een enigszins moderne internet exploder.

http://www.xs4all.nl/~marksjr/colour.html

Voor een verloop van blauw naar rood kun je de waarden die ik hierboven al noemde gebruiken (in het doe het zelf gedeelte onderaan). De RGB-waarden kun je aflezen als je de muis even laat stilstaan boven een kleur die je wilt.

Ik heb er geen bezwaar tegen als je de dingen die ik hier gezegd heb en die op de genoemde pagina staan overneemt en/of gebruikt. Het algoritme om een HSV-waarde naar RGB te converteren (zoals je dat vindt in http://www.xs4all.nl/~marksjr/script/colour.js ) is algemeen bekend en door mij speciaal voor de gelegenheid opnieuw geimplementeerd in JavaScript... Share and enjoy!

P.S. Overigens zijn er nog wel betere kleurmodellen om in te werken dan HSV maar die zijn ook weer ingewikkelder om uit te rekenen. Dit is al eeen stuk beter dan RGB zoals je zelf kunt zien.

Ha, ik heb gevonden hoe ik het doe in The Gimp (een vriendelijke persoon op IRC heeft me een erg nuttige tip gegeven :) . Heel toffe site btw. Wilinckx 18 aug 2003 20:31 (CEST)

Het lukt toch niet... als ik een overgang van geel naar wit teken, komt er ineens roze bij... Iemand zin om deze taak op zich te nemen? want ik kan er niet echt meer aan uit eigenlijk... Wilinckx 20 aug 2003 15:31 (CEST)

Ik vind de verlopen die je allemaal hebt gemaakt prima en erg mooi. Alleen die van violet werd wat vreemd (ook de mijne in RGB, maar dat is nu toch ook opgelost). Maar misschien wil jrmarks nog wat concretere hulp bieden. Elly 20 aug 2003 18:33 (CEST)

Ik dacht dat ik al behoorlijk concreet was door een pagina neer te zetten die het voor je doet:

Als je op de colour.html pagina de waarden HSV(240,1,1) en HSV(360,1,1) invult, dan krijg je helder blauw naar helder rood (via helder paars/violet). Je kunt 'm zo van je scherm plukken zou ik denken (de bovenste van de twee) en daarna de afmetingen aanpassen. Voor de bijbehorende RGB-codes ben je ook meteen klaar want die kun je aflezen door je mouse pointer even stil te laten hangen boven de gewenste kleur.

Voor een verloop van geel naar wit kun je HSV(60,1,1) naar HSV(60,0,1) laten berekenen (die verschilt trouwens niet van een interpolatie in RGB).

Dit lemma heeft een fundamenteel probleem: het verwart de primaire kleur Magenta met een schakering, meestal "paars" of "violet" genoemd, die tussen Magenta en secundair Blauw in ligt. Die verwarring voorkomt dat de kleurenbalk tussen (het secundaire) Rood en Blauw allerlei foute tinten oplevert - maar is toch niets anders dan een halfslachtig compromis tussen de traditionele en de wetenschappelijke kleurencirkel. Alle kleuren zullen dus opnieuw moeten. Helaas!

--MWAK 28 feb 2005 14:40 (CET)

---

Ik kan nergens vinden dat de purperslak bijna uitgestorven zou zijn ten gevolge van de purperwinning... (wel als gevolg van tinhoudende verf) - Klopt dat verhaal wel? - Wikipediaanse Hapsnurker 19 jun 2005 20:19 (CEST)

Eh, de slak die wij "purperslak" noemen is Nucella; purper werd gewonnen uit een kliertje van het verwante geslacht Murex dat indertijd vermoedelijk aan de rand van uitsterven werd gebracht. Vandaar :o).

--MWAK 20 jun 2005 08:03 (CEST)

Paars en Violet

Is "paars" hetzelfde als "violet"? Op de Engelse en andere wikipedia's is er een verschil tussen en:Purple en en:Violet (color). Een "paars kabinet" klinkt ook heel ander dan een "violet kabinet". Taka 20 jun 2005 17:38 (CEST)

Dat is een lastige vraag. Het Engelse purple betekent letterlijk "purper" zodat het ook de klassieke kleurstof aanduidt. Dat probleem hebben wij in het Nederlands niet. Ik geloof dat het weinige onderzoek dat hier ter lande naar dit vraagstuk is verricht niet speciaal onderzocht heet of beide namen aparte kleurfoci hebben. Omdat het woord "roodviolet" bestaat, zou men kunnen aannemen dat de sector van violet die van paars volledig omvat. Ik heb persoonlijk de indruk dat de kleurfocus van "paars" (van het Oudfranse woord voor "perzik") wat meer naar het magenta toeligt, wellicht omdat viooltjes een vrij blauwige tint hebben :o). "Paars" is de meer gangbare naam dunkt me; in ieder geval is het een veel oudere naam, waarvan de verwijzing naar een concreet object niet meer begrepen wordt zodat het als een echte kleurnaam dienst kan doen.

Wat anders is het dat sommigen voor "de uiterste koele kleur van het spectrum" het woord "violet" gebruiken. De moderne technische naam hiervoor is echter "blauw". Maar inderdaad, velen zouden ook deze tint violet noemen als ze hem zagen. En hij is violetter dan de imperfecte kleur blauw van de standaardmonitor. Vandaar al die verwarring

--MWAK 20 jun 2005 23:25 (CEST)

Ik weet het ook niet precies. Je hebt natuurlijk wel ultraviolet, een term die een bepaalde logica krijgt als "violet" wordt beperkt tot de uiterste kleur van het zichtbare licht. Paars is een mengkleur van rood en blauw.

Ik weet niet precies hoe kunstmatig dit onderscheid tussen violet en paars is. Maar het gebruik van de term violet voor de kleur paars is een heel zeldzaam voorkomend verschijnsel. Taka 21 jun 2005 11:56(CEST)

Er is een aantal lastige aspecten aan dit vraagstuk:

1. Het gedeelte van het spectrum dat tussen rood of blauw en de rand ligt, verandert niet meer van tint: er is een gradatie naar zwart die overeenkomt met de marginale prikkeling van de kegeltjes. Met uiterste "kleur" bedoelde ik dus eigenlijk de laatste tint.
2. Drukkunst noch beeldschermtechniek geven die tint correct weer en zelfs natuurlijke spectra zijn vaak bedrieglijk door irisering en meervoudige refractie (hierboven kan je bijvoorbeeld lezen hoe Elly in een geïmproviseerd spectrum de extraspectrale kleur magenta waarnam). De regenboog is een notoir voorbeeld. Hierdoor wordt het moeilijk precies voor de lezer aan te geven waar het woord nu eigenlijk op duidt.
3. "Paars" is een veel ouder woord en is ongetwijfeld veel gebruikelijker. Toch is het niet zo dat "violet" puur technisch jargon is. Het is een gangbaar woord dat door de meeste mensen begrepen wordt - heel anders dan "cyaan" of "magenta" waarvan het merendeel van de bevolking vermoedelijk niet weet waarnaar ze verwijzen. De betekenis van dit woord in zijn algemeen gebruik valt echter niet samen met het ideale punt van donkerste kleurverzadiging: het is een bepaalde sector.
4. Welke sector dat precies is, kan alleen empirisch onderzoek goed vaststellen. Natuurlijk heeft ieder van ons daar zo'n zijn gevoel over en die steekproef zal (hoewel van N=1) vaak een vrij goede indicatie zijn van het gebruik. Maar als iemand zegt: "violet omvat niet de extraspectrale kleuren", hoe weten we dan of die iemand wel weet waar de grens ligt? :o)

Overigens: wat bedoel je met "mengkleur van rood en blauw"? De extraspectrale kleuren zijn zichtbaar indien er een menging is van rood en blauw licht. De hoofdkleur is dan magenta: een kleur die de meesten met roze zouden aanduiden. Ook als je rode en blauwe verf mengt, krijg je magenta, zij het dan een uiterst vuil magenta dat als paars ervaren wordt. Een verzadigd paars krijg je door magenta (de subtractieve primaire kleur) met cyaan te mengen — hoewel "blauw" (de subtractieve secundaire kleur of wel "violet" in technische zin) nog beter is :o) --MWAK 22 jun 2005 10:54 (CEST)

Er zijn verschillende kleursystemen. Ik "denk" in het RGB systeem, beroepskwaaltje vrees ik. Cyaan en magenta zijn voor mij afgeleide kleuren. In het RGB systeem is paars een kwestie van R en B mengen (of G weglaten). Vandaar dat ik paars een "mengkleur van rood en blauw" noem. Taka 23 jun 2005 10:20 (CEST)

Nee, dan is het goed ;o)--MWAK 23 jun 2005 19:50 (CEST)

Back to Magenta?

Beste Elly, ik zie dat je de kleur weer naar magenta omgegooid hebt. Dit is echter per definitie de extraspectrale kleur en de kleur FF00FF is feitelijk een best wel goede benadering daarvan (pace Koen ;o). Het is dus fysisch onmogelijk dat je bij een correcte waarneming van een echt spectrum die kleur zou hebben kunnen waarnemen (tenzij er héle rare dingen aan de hand zijn :o). Er is dus iets misgegaan met je proef. Het eerste wat zich bij mij als verklaring aandient, is dat je geen perfecte prisma gebruikt hebt. Was het een wetenschappelijk instrument? Een andere mogelijkheid is dat je niet gekeken hebt naar de kleurbanden die op een wit oppervlak geworpen worden maar rechtstreeks in het prisma zelf. Heel veel natuurlijke of kunstmatige objecten waarvan we zouden kunnen aannemen dat ze correcte spectra tonen, zetten ons in feite op het verkeerde been. Kijk maar eens in een CD-tje: alle extraspectrale kleuren zijn zichtbaar. Mocht je dit nog niet overtuigend vinden, bedenk dan wat FF00FF eigenlijk betekent: dat de monitor in gelijke mate (FF = FF) licht van een rode en violette golflengte uitstraalt. En dat zou de kleurervaring opleveren die veroorzaakt wordt doordat alleen de violette golflengte wordt uitgezonden? Daar klopt iets niet. Natuurlijk: de beeldschermtechniek gebruikt een matige en fors te compenseren (8300FF) benadering (gelukkig maar, anders zou het ons letterlijk de ogen uit de kop branden, zij het langzaam), maar die is ook weer niet zó slecht! :o)

--MWAK 23 jun 2005 09:52 (CEST)

Ik wil er op wijzen dat een kleur zoals die op een monitor te zien is, van monitor tot monitor verschilt. En dat kunnen hele grote verschillen zijn. Het kijken of een kleur op je eigen monitor overeenkomt met datgene wat je buiten de monitor ziet is geen enkele garantie dat dat er dan op andere monitoren ook zo uitziet. In feite is elke poging om een kleur er goed op een monitor uit te laten zien al bij voorbaat mislukt. Derhalve lijkt het me wel een aardige illustratie om "paars" of "violet" te laten zien, maar de suggestie dat er dan de "juiste" kleur getoond wordt is misplaatst. Taka 23 jun 2005 10:11 (CEST)

Je hebt gelijk; in de tekst had ik dan ook al aangegeven dat het benadering is. :o) Overigens zal het meestal wel zo zijn dat, hoewel de kleuren per monitor verschillen, de "beste" code bijna bij iedere monitor ook inderdaad de meest optimale benadering geeft welke die monitor toestaat. We kunnen er over twisten welke de beste code is (8300FF? Toch maar 8800FF? Intensiteit verlagen tot 6600DD?) In ieder geval is dat NIET FF00FF! :o)--MWAK 23 jun 2005 11:15 (CEST)

Hoe kan een CD, in feite een Tralie (natuurkunde), nu een extraspectrale kleur weergeven? Dat is natuurkundig naar mijn mening niet mogelijk. Ik heb gewoon die proef gedaan, ik zou zeggen, doe hem ook, met een driehoekige vaas met water erin, een glas dat half gevuld is dat je scheef in de zon houdt. Kijk heel goed naar het eind van het spectrum. Het hoeft geen "wetenschappelijk" experiment te zijn. Het kan namelijk niet fout gaan. In zonlicht zitten namelijk alleen maar spectrale kleuren. Het kan best dat de subjectieve waarneming bij iemand anders net iets zal afwijkken van het magenta dat ik zag, FF00FF, maar het zou er wel op moeten lijken. Verder weet ik dat veel mensen in een heel lichte vorm kleurenblind zijn, vooral bij mannen komt dat veel voor (10% dacht ik), waarbij de roodachtige kleuren anders worden waargenomen. Het kan (maar hoeft niet in dit geval!) een rol spelen bij discussies over subtiele verschillen in kleurwaarnemingen. Elly 23 jun 2005 10:32 (CEST)

Ja, dat laatste is een vreselijke afwijking. Ik ben blij dat ik er geen last van heb. ;o) Overigens is het verschil tussen FF00FF en 8300FF niet bepaald subtiel te noemen. De gedachte dat het niet fout kan gaan is, helaas!, véél te optimistisch. Het gaat bijna altijd fout. Inderdaad: zonlicht heeft alleen spectrale kleuren. En de menging van twee daarvan, violet ("blauw") en rood levert de extraspectrale kleur magenta op. Het feit dat je zelf al aangeeft dat je magenta hebt waargenomen, duidt er al op dat er sprake kan zijn geweest van twee overlappende spectra. Maar er is een andere mogelijkheid. Je zegt: "Kijk heel goed naar het eind van het spectrum". Mijn eigen prisma zoëven fluks ter hand genomen hebbende, merkte ik dat al na een seconde turen de nabeelden (die fors zijn bij zo energierijke straling) een illusie van een roze zweem geven aan de rand van het op zichzelf vervagende violette gebied. Maar als je de band smal en scherp houdt, zie je dat er geen echte magenta sector aanwezig is.

Dát CD-tjes extraspectrale kleuren tonen is zeker. Kijk maar! De kleuren lopen onder een bepaalde hoek continu over van rood naar magenta naar violet. Het is niet anders (normaal ben ik niet zo empiristich, hoor ;o). Ik neem aan door irisering, maar ik kan me vergissen. Er gebeurt daar van alles, zo te zien :o). Onder andere hoeken bekeken, overlappen de spectra echter niet en dan is heel mooi te zien dat de uiterste kleur geen magenta is.

--MWAK 23 jun 2005 11:15 (CEST)

Ik zal er nog een keer naar kijken. Nabeelden waren het toen niet, even geduld svp. (vandaag heb ik geen mogelijkheden voor proefjes). Elly 23 jun 2005 11:18 (CEST)

Ik ga zelf even genieten van het mooie weer. :O) Even nadenken heeft me al een oplossing aan de hand gedaan voor het probleem van de CD-tjes, maar het is een heel simpele dus zij zal wel niet juist zijn: ieder "gaatje" werpt door interferentie verschillende spectra, maar ieder punt in het oog wordt mede getroffen door de spectra van gaatjes van naastliggende punten. Normaliter is dat te verwaarlozen, maar als we onder die hoek naar de CD kijken onder welke de gaatjes van het punt waarnaar wij kijken net geen spectrum werpen — dus tussen de spectra van die gaatjes in — dan zal het oog reageren op de spectra van naastliggende punten en het punt aan de ene kant zal dan een blauw licht doen schijnen en het punt aan de andere kant een rood licht. Samen magenta. Naarmate de hoek het punt nadert vanwaar wel een spectrum direct wordt uitgezonden, valt het licht steeds optimaler in van die naastgelegen punten die een licht uitzenden dat overeenkomt met de kleur van de rand. Vandaar de continue overgang. Denk ik.--MWAK 23 jun 2005 12:49 (CEST)

Ik heb in de afgelopen dagen het spectrum nog eens nauwkeurig bestudeerd, zowel in het echt als in de literatuur en ik krijg sterk de "indruk" dat de belangrijkste reden dat er een roze zweem te zien is, veroorzaakt wordt door kleurcontrast. Nabeelden kunnen c.q. ook een rol spelen: de opvallende groenband in het midden geeft immers een magenta nabeeld en je hoeft er maar even naar te kijken of je kunt de violette band niet meer waarnemen zonder een rosse impressie te krijgen; maar de belangrijkste factor is duidelijk de contrastwerking. Een simpele proef toont dit aan: laat een prisma een wat breder spectrum werpen en blokkeer dan het licht zó dat er alleen violette band geworpen wordt. De warmere indruk verdwijnt op slag en er blijft alleen een koel violet over. Misschien dat dit een snelle methode is om tot een voorlopige consensus te komen?--MWAK 30 jun 2005 15:47 (CEST)

Na gevoerd overleg met Elly zal ik de bovenste kleurbalk voorlopig weer wat violetter maken, maar nu 8B00FF; ik had de vorige tint gekozen om hem over de waarnemingsdrempel heen te tillen en zo een duidelijke tegenstelling tussen spectraal en extraspectraal te scheppen. Bij nader inzien lijkt me een grotere exactheid toch belangrijker.--MWAK 2 jul 2005 10:23 (CEST)

Ik heb nu de hand weten te leggen op een oud prisma uit een verrekijker. Met zonlicht zie ik absoluut aan het eind van het spectrum een naar roze neigende kleur, net zoals ik het eerst zag dicht bij magenta. De band is ongeveer net zo breed als die van blauw. Absoluut geen nabeeld of iets dergelijks. Het heeft weinig zin om een welles-nietes discussie te voeren, maar ik zie het gewoon heel duidelijk. Zal proberen een foto te maken. Elly 16 jul 2005 20:05 (CEST)

Sorry dat ik nu pas reageer. Dat de kleur aan het eind van het spectrum naar roze neigt is onbetwist waar; bij verfmenging zou het de mengkleur zijn van cyaan en magenta (= roze). Maar hoewel de uiterste tint rozer is dan de naastliggende tinten richting blauw, is het geen roze. Nabeelden zijn te vermijden of zelfs bewust te compenseren, maar kleurcontrast heeft een enorme en automatisch werkende invloed op de kleurperceptie. De systematische waarnemingsfout veroorzaakt door kleurcontrast kan voorkomen worden door de lichtbundel zover te onderbreken dat alleen de violette band op het reflectieoppervlak geworpen wordt. Wat dan overblijft, is een vrij koel paars — inderdaad: rozer dan een nóg koeler paars, maar zelf geen magenta. Wel is natuurlijk waar dat de technische conventie deze kleur "blauw" te noemen misleidend is: de meeste mensen zouden het gewoon paars noemen

Het zou mooi zijn als het mogelijk was een foto te maken, maar zowel "analoge" als digitale camera's geven echt energierijk violet slecht weer (in het laatste geval meestal als roze, zodat de overwinning je wat al te eenvoudig zou toevallen ;o) en ons beider beeldschermen zouden de kleur nog weer wat vervormen. Meten is meestal geen weten maar ruziemaken over de meetmethode :o). En ook weten we van elkaar niet welke terminologie we gebruiken; wat betekent bij voorbeeld "dicht bij magenta"?.

--MWAK 7 aug 2005 16:39 (CEST)

Misschien kan ik de werking van het kleurcontrast zo verduidelijken. Als we violet aan het eind van het spectrum zetten, nemen we correct waar dat het naar magenta neigt:

Maar zetten we het tussen cyaan en magenta dan zien we meteen dat het ook de mengkleur van beide subtractieve primairen is:

Ook is het opvallend hoe moeilijk het is nabeelden te voorkomen en hoe het kleurcontrast een omgekeerde richting aan de gradatie geeft: groen lijkt "cyaner" tegen de geelband aan en geler bij de cyaanband. Dekken we bij het spectrum met een papier alle kleuren af behalve violet dan lijkt de laatste kleur een stuk koeler.

Bij dit alles moeten we in het oog houden (pun intended) dat het violet dat een monitor ons toont slechts een slap aftreksel is van de ware spectrale kleur (de lage verzadiging in vergelijking met de andere tinten is onmiskenbaar) om oogbeschadigingen te voorkomen. De "blauwe" band functioneert als uiterste verzadigde kleur. Als we de "blauwe" band verwijderen, lijkt violet een stuk koeler:

Deze laatste afbeelding maakt ook een andere proef mogelijk: zoals je weet zijn de nabeelden meestal de complementairen van de waargenomen tinten. Houd het oog een minuut strak op een punt van de gele balk gericht en richt dan de blik op een wit papier. Je zult dan het violette nabeeld zien met daaronder het magenta nabeeld dat de groene balk heeft veroorzaakt.

--MWAK 7 aug 2005 17:39 (CEST)

Splitsen

Door de discussie op de engelse wp ben ik weer eens hier gaan kijken, en tegen mijn verwachting in blijken violet en paars op één hoop te zijn gegooid. Dat kan naar mijn onbescheiden mening beter: violet verdient een apart artikel. Violet is net als rood een spectrale kleur: naast rood heb je infrarood, naast violet ultraviolet. Paars daarentegen omvat alle extraspectrale kleuren, aan de ene kant grenzend aan violet en aan de andere kant aan rood. Paars is dus in het algemeen een mengkleur van violet en rood, hoewel je alle kleuren tussen violet en blauw ook nog tot paars zou kunnen rekenen. Kortom, violet is hooguit een deelverzameling van paars, maar violet is ook een spectrale kleur en paars in het algemeen niet. KoenB 22 mei 2009 09:15 (CEST)

Nou, de belangstelling is kennelijk niet al te groot. Ik zal het artikel Paars vullen met een deel van deze pagina en deze pagina exclusief wijden aan de spectrale kleur violet. KoenB 26 mei 2009 21:45 (CEST)