Park East Synagogue
Park East Synagogue | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Vooraanzicht (2021)
| ||||
Locatie | East 67th Street 163, New York, ![]() | |||
In gebruik | 1890–heden | |||
Monumentstatus | Monument | |||
Architectuur | ||||
Architect | Schneider & Herter | |||
Architectuurstijl | Neomoorse stijl | |||
Aantal koepels | 2 (oorspronkelijk; thans niet meer aanwezig) | |||
![]() | ||||
Oorspronkelijk ontwerp met twee koepels (1893)
| ||||
Officiële website | ||||
|
De Park East Synagogue is een synagoge van de modern-orthodox Joodse gemeenschap in de wijk Upper East Side in de Amerikaanse stad New York. De synagoge is gevestigd op East 67th Street 163 en huisvest de Congregation Zichron Ephraim. Het gebouw dateert van 1890 en werd in 1983 opgenomen in de National Register of Historic Places, waardoor het de status van monument heeft verkregen.[1] De Park East Synagogue behoort tot slechts enkele tientallen resterende Amerikaanse synagoges uit de 19e eeuw.[2]
Architectuur
[bewerken | brontekst bewerken]De bouw van de synagoge begon in 1889; de oplevering volgde een jaar later. Het gebouw werd ontworpen door architectenbureau[Schneider & Herter in Neomoorse stijl.[3] Kenmerkend zijn het grote rozetraam boven de entree en de asymmetrische torens: de toren aan de rechterzijde is hoger dan die aan de linkerzijde. Van oorsprong waren beide torens voorzien van koepels, maar die zijn in de loop der tijd[(sinds) wanneer?] verwijderd.[4] Onder het rozetraam boven de ingang is een granieten plakkaat aangebracht met daarop een couplet uit Psalm 100, in het Hebreeuws.[4]
Congregatie
[bewerken | brontekst bewerken]De Congregation Zichron Ephraim werd opgericht door rabbijnen Bernard Drachman en Jonas Weil, om het orthodox jodendom te verspreiden als tegenhanger van het liberaal jodendom, dat toentertijd de overhand had in de wijk Upper East Side.[4] Drachman leidde de congregatie tot aan zijn overlijden in 1945. In de jaren erna namen enkele tijdelijke rabbijnen de dienst waar. Op 1 september 1952 werd opnieuw een vaste rabbijn aangesteld: Zev Zahavy. Hij stond bekend als een dynamisch spreker en van vele van zijn diensten werd verslag gedaan in The New York Times.[5] Samen met zijn echtgenote Edith, een lerares, richtte hij de Park East Day School op, een Joodse school.
Controverses
[bewerken | brontekst bewerken]Sinds 1962 is Arthur Schneier opperrabbijn. Hij werkt zowel voor de Park East Synagogue als de door hem opgerichte Appeal of Conscience Foundation.[6] Daniel L. Kurtz, voormalig hoofd goede doelen van de staat van New York, uitte in 2021 kritiek op Schneiers dubbele werkzaamheden, vooral omdat er geen ledenvergaderingen zouden plaatsvinden, waardoor er geen financiële transparantie zou zijn.[7] Kurtz beklaagde zich ook over het feit dat het bestuur van de synagoge niet werd gekozen, maar van bovenaf werd aangesteld, hetgeen hij overduidelijk in strijd met de regelgeving noemde.[7]
In 2016 jouwden leden van de Park East Synagogue toenmalig VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon uit toen hij een toespraak in het kader van de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust gaf.[8]
Op 4 oktober 2021 ontving het bestuur een brief namens enkele leden van de congregatie, waarin zij hun bezorgdheid over de langetermijndoelen uitten. Ook was er kritiek op de aanstelling van assistent-rabbijn Benjamin Goldschmidt, zoon van rabbijn Pinchas Goldschmidt. Een petitie waarin zijn ontslag werd geëist werd meer dan 200 keer ondertekend.[9] Nog geen twee weken later werd hij als gevolg daarvan ontslagen.[10] Dit kon echter rekenen op kritiek uit een ander deel de gemeenschap.[9][11][12] Israëlisch minister Yoel Razvozov sprak zich eveneens kritisch uit over de kwestie.[13] In februari 2022 kondigden Benjamin Goldschmidt en zijn vrouw Avital Chizhik-Goldschmidt aan om samen met enkele leden van Park East een nieuwe congregatie op te richten onder de naam Altneu.[14]
Activiteiten
[bewerken | brontekst bewerken]In 2008 bracht Paus Benedictus XVI een bezoek aan de Park East Synagogue, als onderdeel van zijn rondleiding door de stad. Het was de derde keer in de geschiedenis dat een paus een synagoge bezocht en tevens de eerste keer in de Verenigde Staten.[15][16]
Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Officiële website
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Park East Synagogue op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ (en) National register of historic places, 1966-1994 : cumulative list through January 1, 1994. The Preservation Press, Washington D.C. (1994). ISBN 978-0-89133-254-1.
- ↑ (en) Gordon, Mark W., Rediscovering Jewish Infrastructure: Update on United States Nineteenth Century Synagogues. American Jewish History (1996/2019). Gearchiveerd op 30 juli 2024. Geraadpleegd op 26 juli 2024.
- ↑ (en) Park East Synagogue. NYC Architecture (12 juli 2023). Gearchiveerd op 12 juli 2023. Geraadpleegd op 26 juli 2024 – via web.archive.org.
- ↑ a b c (en) Park East Synagogue, Congregation Zichron Ephraim. Staat van New York (12 februari 2012). Gearchiveerd op 12 februari 2012. Geraadpleegd op 26 juli 2024 – via web.archive.org.
- ↑ (en) Palmer, Joanne, "Wash your hands!", Times of Israel, 5 mei 2016. Gearchiveerd op 16 april 2023. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) Sales, Ben, A world-famous rabbi, a popular assistant and a succession crisis: Inside the rupture at Park East Synagogue. Jewish Telegraphic Agency (27 oktober 2021). Gearchiveerd op 30 juli 2024. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ a b (en) Stack, Liam, "A Synagogue Feud Spills Into Public View: ‘Only Room for One Rabbi’", The New York Times, 3 december 2021. Gearchiveerd op 30 juli 2024. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) "UN chief heckled at NY synagogue during Holocaust speech", Times of Israel, 7 februari 2016. Geraadpleegd op 28 juli 2024.
- ↑ a b (en) Park East Synagogue pushes out assistant rabbi, sparking protest. The Forward (21 oktober 2021). Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) Sales, Ben, Park East Synagogue pushes out assistant rabbi, sparking protest. Jewish Telegraphic Agency (21 oktober 2021). Gearchiveerd op 30 juli 2024. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) Rosen, Armin (26 oktober 2021). Park East Synagogue Fires Assistant Rabbi. Tablet Magazine 2021
- ↑ (en) Hakimi, Lauren, Months after public controversy, Park East Synagogue replaces ousted assistant rabbi. The Forward (17 februari 2022). Gearchiveerd op 1 juni 2023. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) Stack, Liam, "A Synagogue Feud Spills Into Public View: 'Only Room for One Rabbi'", The New York Times, 3 december 2021. Gearchiveerd op 30 juli 2024. Geraadpleegd op 1 maart 2022.
- ↑ (en) Gergely, Julia, Rabbi ousted from Park East Synagogue announces new congregation on the Upper East Side. Jewish Telegraphic Agency (16 februari 2022). Gearchiveerd op 19 juni 2024. Geraadpleegd op 27 juli 2024.
- ↑ (en) Garland, Sarah, Pope To Visit Upper East Side Synagogue | The New York Sun. The New York Sun (3 april 2008). Gearchiveerd op 22 april 2008. Geraadpleegd op 28 juli 2024 – via web.archive.org.
- ↑ (en) Vitello, Paul, "In Another Historic Act, Pope Benedict Visits a Manhattan Synagogue", The New York Times, 19 april 2008. Gearchiveerd op 16 april 2023. Geraadpleegd op 28 juli 2024.