Portaal:Filosofie/Uitgelicht 37

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Paul-Michel Foucault (1926–1984) was een Frans filosoof. Tijdens zijn studie aan de École normale supérieure worstelt Foucault met zijn seksuele geaardheid en heeft suïcidale neigingen. Ook is hij korte tijd lid van de communistische partij. Foucault is in Frankrijk onbekend tot in 1966 zijn boek Les mots et les choses. Une archéologie des sciences humaines ('De woorden en de dingen. Een archeologie van de menswetenschappen') uitkomt. Vanaf deze publicatie is zijn reputatie gevestigd. Dat wordt nog eens extra bevestigd als hij in 1970 wordt voorgedragen voor het befaamde Collège de France, waar hij de leerstoel Geschiedenis van Denksystemen bekleedt. Foucault zal die positie bekleden tot hij in 1984 aan aids overlijdt.

Over het algemeen is het werk van Foucault te begrijpen middels een aantal kernbegrippen, verdeeld over drie periodes: Waarheid (jaren '60), Macht (jaren '70) en Lust en het Zelf (jaren '80). In de jaren ’60 staat dus de Waarheid centraal. In zijn geruchtmakende boek Les mots et les choses stelt hij de vraag hoe de mens zichzelf vanaf de Renaissance denkt als waar wezen. Met zijn zogenaamde archeologische methode graaft hij de denklagen van de geschiedenis af. Hij komt dan tot een aantal schrikbarende conclusies. Geschiedenis ontwikkelt zich discontinu. De waarheid is een tijdelijk construct, geen oorsprong maar een effect. De hedendaagse, zelfbewuste mens is een uitvinding die dateert van rond 1800, een uitvinding die overigens weer op het punt staat te verdwijnen.