Portaal:Turkije/Uitgelichte artikels/39

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Orhan Pamuk, winnaar Nobelprijs voor de Literatuur
Orhan Pamuk, winnaar Nobelprijs voor de Literatuur

De Turkse literatuur bestaat uit alle geschreven en gesproken werken in het Turks. Dat kan zowel in het Osmaans zijn als in hedendaags Turks. De Osmaanse taal is echter de basis voor de meeste literaire werken, die sterk werden beïnvloed door het Perzisch en Arabisch. De geschiedenis van de Turkse literatuur bestrijkt bijna 1500 jaar. Het oudste bekende voorbeeld van geschreven Turks zijn de Orhon inscripties gevonden in centraal-Mongolië. Deze dateren terug tot de achtste eeuw en zijn mogelijk afkomstig van nomaden.

De Turkse literatuur kan worden onderverdeeld in twee verschillende tradities die tot aan de 19e eeuw nauwelijks invloed op elkaar uitoefenden. De eerste van deze twee tradities is de Turkse volksliteratuur. De tweede is de geschreven literatuur.

Het grootste verschil tussen deze twee is de variatie van de taal die wordt gebruikt. De volksliteratuur bestond vaak uit mondeling doorvertelde verhalen en bleef zo vrij van invloeden door Perzische en Arabische literatuur. Deze tak van de Turkse literatuur wordt vooral gedomineerd door gedichten. Verder was de Turkse volksliteratuur vaak verbonden met liederen. De geschreven literatuur daarentegen maakte voor de oprichting van de Republiek Turkije in 1923 sterk gebruik van invloeden uit de Perzische en Arabische literatuur. Dit gaat terug tot de Seltsjoekse periode van eind 11e tot begin 14e eeuw. Tijdens deze periode was het Perzisch de officiële schriftelijke taal. Toen het Ottomaanse rijk in de 14e eeuw werd gesticht, werd deze traditie voortgezet.