Rosa Bonheur
Marie Rosalie Bonheur | ||||
---|---|---|---|---|
Persoonsgegevens | ||||
Volledige naam | Marie Rosalie Bonheur | |||
Geboren | Bordeaux, 16 maart 1822 | |||
Overleden | Thomery, 25 mei 1899 | |||
Geboorteland | Frankrijk | |||
Nationaliteit | Frans | |||
Beroep(en) | Kunstschilderes Beeldhouwster | |||
Oriënterende gegevens | ||||
Leermeester | Raymond Bonheur | |||
Jaren actief | 1830 – 1899 | |||
Stijl(en) | Realisme | |||
Bekende werken | Ploegen in de Nivernais, De Paardenmarkt | |||
Beïnvloed door | Peter Paul Rubens Nicolas Poussin | |||
RKD-profiel | ||||
|
Marie Rosalie Bonheur (Bordeaux, 16 maart 1822 – Thomery, 25 mei 1899) was een Franse schilderes en beeldhouwster, vooral bekend om haar gedetailleerde schilderijen van dieren. Haar werk werd wereldwijd geroemd vanwege de precisie waarmee ze dieren en landschappen verbeeldde.
Levensloop
[bewerken | brontekst bewerken]Jeugd
[bewerken | brontekst bewerken]Bonheur werd geboren in een artistieke familie. Haar vader, Raymond Bonheur, was schilder en gaf haar de eerste tekenlessen. Na de verhuizing van het gezin naar Parijs in 1828, bestudeerde Bonheur de werken van meesters zoals Peter Paul Rubens en Nicolas Poussin in het Louvre. Haar interesse in dieren bracht haar vaak naar markten en slachthuizen om hun anatomie te observeren.[1]
Carrière
[bewerken | brontekst bewerken]Doorbraak en faam
[bewerken | brontekst bewerken]Haar eerste grote succes kwam met Ploegen in de Nivernais, dat werd bekroond op de Parijse Salon van 1849. Dit schilderij, in opdracht van de Franse staat, toont een nauwkeurige weergave van ossen die een veld ploegen.[2] Kort daarna verkreeg ze internationale bekendheid met het monumentale werk De Paardenmarkt (1855). Dit schilderij, met een breedte van meer dan vijf meter, toont de paardenmarkt op de Boulevard de l’Hôpital in Parijs en wordt beschouwd als een meesterwerk van de dierenschilderkunst.[3]
Bonheur’s werk werd ook geliefd in de Verenigde Staten, waar het op objecten zoals theekopjes werd afgebeeld. In 1859 werd zij door keizerin Eugénie benoemd tot Officier in het Legioen van Eer, als eerste vrouwelijke kunstenaar die deze eer ontving.[2]
Landgoed en dierentuin
[bewerken | brontekst bewerken]Met de inkomsten van haar schilderijen verwierf Bonheur het Kasteel van By in Thomery, nabij het bos van Fontainebleau. Hier richtte ze een landgoed in dat onderdak bood aan meer dan 200 dieren, waaronder paarden, koeien en zelfs een leeuwin genaamd Fatma. Deze dieren dienden als modellen voor haar kunstwerken.[4]
Privéleven
[bewerken | brontekst bewerken]Bonheur leefde samen met haar jeugdvriendin Nathalie Micas. Na het overlijden van Micas in 1889 woonde ze samen met de Amerikaanse schilderes Anna Klumpke. Bonheur was bekend om haar androgyne levensstijl en droeg vaak mannenkleding, waarvoor ze een officiële vergunning had om makkelijker toegang te krijgen tot slachthuizen en markten voor haar dierstudies.[5] Haar relatie met Klumpke leidde tot juridische conflicten over haar nalatenschap, wat zorgde voor wijzigingen in het Franse erfrecht.[6][7]
Werken
[bewerken | brontekst bewerken]-
Ploegen in de Nivernais (1849), Musée d'Orsay, Parijs
-
The Highland Shepherd (1859), Hamburger Kunsthalle
-
Weaning the Calves (1879), Metropolitan Museum, New York
-
Relay Hunting (1887), Saint Louis Art Museum
Trivia
[bewerken | brontekst bewerken]- In 1994 werd een inslagkrater op de planeet Venus naar haar vernoemd.[8]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Rosa Bonheur. Cultuurarchief. Geraadpleegd op 21 september 2024.
- ↑ a b Jeroen de Baaij, Rosa Bonheur: Kunstschilder met een eigen Dierentuin!. KunstVensters (20 maart 2022). Geraadpleegd op 21 september 2024.
- ↑ Nell Westerlaken, Wereldberoemd, vergeten en weer opduikend: de 19de-eeuwse dierenschilder Rosa Bonheur. de Volkskrant (19 september 2024). Geraadpleegd op 21 september 2024.
- ↑ Sannerien van Aerts, In de voetsporen van Rosa Bonheur in Parijs en omgeving. France.fr (23 juni 2024). Geraadpleegd op 21 september 2024.
- ↑ Marthe Stroom, Rosa Bonheur maakte carrière door 'regels' voor vrouwen te breken. Harper's Bazaar (16 september 2024). Geraadpleegd op 21 september 2024.
- ↑ glbtq >> arts >> Bonheur, Rosa. glbtq.com. Gearchiveerd op 25 februari 2013.
- ↑ (en) Brodell, Ria (2018). Butch Heroes, p. 32-33.
- ↑ (en) A. C. Mills; P. B. James, Rosa Bonheur Crater: a Unique Window into Rifting Processes on Venus. 20th Meeting of VEXAG 1–2. Lunar and Planetary Institute (2022). Geraadpleegd op 21 september 2024.